Quản trị rủi ro lãi suất trên sổ ngân hàng tại các ngân hàng thương mại Việt Nam

Bài viết phân tích thực trạng hoạt động quản trị rủi ro lãi suất trên sổ ngân hàng tại 21 Ngân hàng thương mại Việt Nam thông qua kết quả phỏng vấn chuyên sâu và bảng hỏi. Bên cạnh đó, bài viết tiến hành mô phỏng hoạt động quản trị rủi ro lãi suất tại 01 Ngân hàng thương mại Việt Nam theo quy định hiện hành của Ngân hàng Nhà nước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quản trị rủi ro lãi suất trên sổ ngân hàng tại các ngân hàng thương mại Việt Nam INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019 QUẢN TRỊ RỦI RO LÃI SUẤT TRÊN SỔ NGÂN HÀNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT NAM INTEREST RATE RISK IN BANKING BOOK MANAGEMENT IN VIETNAM COMMERCIAL BANKS Nguyễn Thị Thu Trang, Đỗ Thu Hằng, Vũ Hải Yến, Trần Thị Thu Hường, Nguyễn Thị Diễm Hương Học viện Ngân hàng hangdo@hvnh.edu.vn TÓM TẮT Rủi ro lãi suất luôn được biết đến là một trong những rủi ro có tác động lớn tới hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại kể cả trên sổ kinh doanh hay trên sổ ngân hàng. Biến động nhanh và mạnh của lãi suất trên thị trường có thể khiến các ngân hàng thương mại rơi vào trạng thái khó khăn từ đó gây bất ổn cho cả hệ thống Ngân hàng. Hoạt động quản trị rủi ro lãi suất trên sổ ngân hàng, vì thế, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại. Bài viết phân tích thực trạng hoạt động quản trị rủi ro lãi suất trên sổ ngân hàng tại 21 Ngân hàng thương mại Việt Nam thông qua kết quả phỏng vấn chuyên sâu và bảng hỏi. Bên cạnh đó, bài viết tiến hành mô phỏng hoạt động quản trị rủi ro lãi suất tại 01 Ngân hàng thương mại Việt Nam theo quy định hiện hành của Ngân hàng Nhà nước. Cuối cùng, bài viết đưa ra một số khuyến nghị nhằm thực hiện hiệu quả hoạt động quản trị rủi ro lãi suất sổ ngân hàng tại các Ngân hàng thương mại Việt Nam. Từ khóa: Rủi ro lãi suất sổ ngân hàng, quản trị ngân hàng, Basel, Thông tư 13. ABSTRACT Interest risk is considered as a potentially adverse impact on commercial banks’s trading book as well as banking book. The sharp and rapid volatility of interest rate can push commerical banks fall into difficult situation, thus, leading to an instability of the whole banking system. Therefore, interest rate risk in banking book (IRRBB) management plays an important role in banking operations. This paper analyzes the current management of IRRBB at 21 commercial banks in Vietnam by doing in-depth interviews and questionaires. Futhermore, the study also executes a simulation of IRRBB management at one commercial bank according to regulations of State Bank of Vietnam. Finally, for the purpose of improving the effectiveness of IRRBB management in Vietnam, some implications for commercial banks are provided. Key words: Interest rate risk in banking book, bank management, Basel, Circular 13. 1. Giới thiệu về quản trị rủi ro lãi suất trên sổ ngân hàng Cuộc khủng hoảng tiết kiệm và tín dụng những năm 1980 cho rằng, một trong những nguyên nhân dẫn tới khủng hoảng là rủi ro lãi suất trên sổ ngân hàng (RRLSSNH) không được quản trị một cách chặt chẽ và hiệu quả (BCBC, 2012; Scandizzo, 2016). Từ năm 2004, Ủy ban Basel về giám sát ngân hàng đã đưa ra các quy định về quản trị rủi ro lãi suất chung bao gồm rủi ro lãi suất trên sổ kinh doanh và RRLSSNH (BCBS, 2014). Theo đó , nguyên tắc từ 1 đến 13 áp dụng chung cho việc quản lý rủi ro lãi suất bất kể khoản mục đấy nằm trong sổ giao dịch hay sổ ngân hàng và các nguyên tắc 14 và 15 quy định cụ thể việc giám sát RRLSSNH. Gần đây nhất, BCBS (2016) đã có một số thay đổi và ban hành quy định riêng về quản trị và giám sát RRLSSNH bao gồm 12 nguyên tắc chia thành các nhóm nguyên tắc về: quy trình quản trị (nguyên tắc 1 đến 7), công bố và đánh giá nội bộ (nguyên tắc 8, 9) và đánh giá giám sát (nguyên tắc 10 đến 12) Bên cạnh Basel, Ngân hàng trung ương (NHTW) và cơ quan giám sát ngân hàng các quốc gia cũng nhanh chóng cập nhật, ban hành và tách biệt các quy định liên quan đến quản trị RRLSSNH. Ủy ban ngân hàng Châu Âu (EBA) trong năm 2015 đã cập nhật bản hướng dẫn năm 2006 về quản trị RRLSSNH, đưa ra những hướng dẫn kĩ thuật giúp các NHTM tính toán, đo lường RRLSSNH trong quy trình quản lý vốn 549 INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019 nội bộ ICAAP (Internal Aapital Adequacy Assessment Process). Ủy ban giám sát tài chính úc (Australian Prudential Regulation Authority- APRA) cũng đã có những quy định về RRLSSNH từ năm 2008 và có bản cải tiến hơn vào năm 2013. Bên cạnh đó, Ngân hàng Trung Ương Bỉ (National Bank of Belgium- NBB) năm 2015 cũng đưa ra quy định mới nhất liên quan đến RRLSSNH, trong đó yêu cầu các NHTM tính toán đủ vốn bù đắp cho RRLSSNH và yêu cầu các ngân hàng không đủ vốn cần tiến hành đánh giá lại và nhanh chóng có các biện pháp khắc phục. Như vậy càng ngày, các chuẩn mực quốc tế về quản trị RRLSSNH càng được quan tâm tại các quốc gia trên thế giới thông qua việc đưa ra các quy định, giới thiệu các kỹ thuật hiện đai hơn trong việc đo lường, đánh giá và ...