Quy trình xây dựng video làm mẫu giáo dục kĩ năng ứng xử với thầy cô giáo và bạn bè cho trẻ rối loạn phổ tự kỉ nhẹ trong trường mầm non hòa nhập

Bài báo đưa ra quy trình xây dựng video làm mẫu cho trẻ RLPTK sẽ giúp giáo viên, cha mẹ trẻ có định hướng trong việc tiến hành xây dựng một video làm mẫu giáo dục trẻ RLPTK. Quy trình này bao gồm 3 giai đoạn: Xác định hành vi mục tiêu, chủ đề, nội dung, hình thức, khả năng thực hiện và trang thiết bị để tạo ra video; viết kịch bản, thu thập dữ liệu cơ sở, tổ chức làm video; ráp dựng video, chỉnh sửa video, viết bản hướng dẫn sử dụng video.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quy trình xây dựng video làm mẫu giáo dục kĩ năng ứng xử với thầy cô giáo và bạn bè cho trẻ rối loạn phổ tự kỉ nhẹ trong trường mầm non hòa nhậpJOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2016-0206Educational Sci., 2016, Vol. 61, No. 8, pp. 148-158This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn QUY TRÌNH XÂY DỰNG VIDEO LÀM MẪU GIÁO DỤC KĨ NĂNG ỨNG XỬ VỚI THẦY CÔ GIÁO VÀ BẠN BÈ CHO TRẺ RỐI LOẠN PHỔ TỰ KỈ NHẸ TRONG TRƯỜNG MẦM NON HÒA NHẬP Đỗ Thị Thảo Khoa Giáo dục Đặc biệt, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Việc xây dựng video làm mẫu trong giáo dục trẻ rối loạn phổ tự kỉ (RLPTK) góp phần giúp trẻ bắt chước hành vi tốt, cải thiện những kĩ năng ứng xử với thày cô giáo và bạn bè mà trẻ còn thiếu hụt hoặc biểu hiện chưa phù hợp. Bài báo đưa ra quy trình xây dựng video làm mẫu cho trẻ RLPTK sẽ giúp giáo viên, cha mẹ trẻ có định hướng trong việc tiến hành xây dựng một video làm mẫu giáo dục trẻ RLPTK. Quy trình này bao gồm 3 giai đoạn: 1) Xác định hành vi mục tiêu, chủ đề, nội dung, hình thức, khả năng thực hiện và trang thiết bị để tạo ra video; 2) Viết kịch bản, thu thập dữ liệu cơ sở, tổ chức làm video; 3) Ráp dựng video, chỉnh sửa video, viết bản hướng dẫn sử dụng video. Từ khóa: Rối loạn phổ tự kỉ, video làm mẫu, kĩ năng ứng xử, quy trình.1. Mở đầu Phim ảnh và video làm mẫu đã được đưa vào sử dụng trong nhà trường từ những năm 1910.Đến những năm 1970, kĩ thuật video ra đời đã cung cấp cho giáo dục (GD) một phương tiện GDtiện lợi hơn và video làm mẫu dần dần đã thay chỗ cho các loại phim ảnh khác nhờ vào tính năngưu việt của nó. Nghiên cứu về video làm mẫu đã được nhiều nhà khoa học trên thế giới đề cập đến. Nhìnchung, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc xây dựng video làm mẫu trong giáo dục cho trẻ RLPTKđều mang lại hiệu quả đáng kể đối với nhiều lĩnh vực và trong nhiều bối cảnh khác nhau (Gena,A., Couloura, S., & Kymissis, E. (2005) [8], Scott Bellini, Jennifer Akullian (2007) [11]. Sử dụngvideo làm mẫu như một biện pháp dự đoán trước sự việc cũng đạt hiệu quả trong việc hạn chếhoặc loại bỏ những hành vi gây rối của trẻ RLPTK trong các tình huống chuyển tiếp (Schreibman,2000) [10]. Video làm mẫu không chỉ hiệu quả với trẻ RLPTK trong khi dạy kĩ năng khác nhau(như gọi tên, chào hỏi, nói chuyện trong hội thoại) và được khái quát hóa với những người khácnhau, bối cảnh khác nhau và kích thích khác nhau mà còn có ưu thế nổi trội hơn làm mẫu trựctiếp, Charlop-Christy M.H, Le L, Freeman K.A (2000)[5]. Video có thể được sử dụng có hiệu quảtrong việc dạy kĩ năng sống cho trẻ RLPTK, sử dụng video làm mẫu rất hiệu quả trong việc pháthuy các kĩ năng hình thành ở các trẻ và có khả năng duy trì đến khoảng một tháng sau đó, RobinShipley-Benamou, John R. Lutzker và Mitchell Taubman (2002) [9]. Sử dụng câu chuyện xã hộivà video làm mẫu là hai biện pháp có hiệu quả trong dạy các kĩ năng xã hội cho trẻ RLPTK, CimenNgày nhận bài: 10/7/2016. Ngày nhận đăng: 10/10/2016.Liên hệ: Đỗ Thị Thảo, e-mail: Thao2006trang@yahoo.com148 Quy trình xây dựng video làm mẫu giáo dục kĩ năng ứng xử với thầy cô giáo và bạn bè...Acar, Elif Tekin-Iftar, and Ahmet Yikmis (2016) [6]. Video làm mẫu có thể giúp trẻ RLPTK chơixã hội và tương tác với nhau. Sử dụng Video làm mẫu giúp cho lời nói và hành động chơi củatrẻ RLPTK tăng lên và được duy trì ở mức cao, Sunyoung Kim (2016) [12]. Trên thế giới hiệncó khoảng 40 nghiên cứu về hiệu quả sử dụng video làm mẫu cho trẻ RLPTK với kích cỡ mẫu làkhoảng 130 trẻ trong những lĩnh vực kĩ năng: Hành vi xã hội, giao tiếp, định hướng xã hội, giaotiếp mắt, kĩ năng hội thoại, kĩ năng chơi, kĩ năng xã hội,.. và đều khẳng định video làm mẫu cóảnh hưởng tích cự đến sự phát triển của trẻ RLPTK. Ở Việt Nam hiện nay, chưa có công trình nghiên cứu thực tiễn nào về xây dựng video làmmẫu giáo dục trẻ RLPTK. Hầu hết video chỉ được nghiên cứu và được xây dựng sử dụng cho trẻbình thường, đó là các nghiên cứu của tác giả Nguyễn Quốc Tuấn [3,4]. Tuy nhiên, các video làmmẫu đó chưa phù hợp với trẻ khuyết tật nói chung và trẻ RLPTK nói riêng. Chính vì vậy, việc đưara quy trình xây dựng video làm mẫu cho trẻ RLPTK sẽ giúp GV, CM trẻ có định hướng trong việctiến hành xây dựng một video. Thông qua video làm mẫu sẽ giúp cải thiện phần nào những thiếuhụt hoặc chưa phù hợp trong kĩ năng ứng xử của trẻ RLPTK.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Trẻ rối loạn phổ tự kỉ và giáo dục kĩ năng ứng xử với thầy cô giáo và bạn bè a. Một số khái niệm liên quan * RLPTK là một dạng khuyết tật phát triển được đặc trưng bởi các khiếm khuyết chính vềgiao tiếp, tương tác xã hội (XH)và các vấn đề về HV rập khuôn định đình. RLPTK bao gồm cácrối loạn có chung đặc điểm song khác nhau về phạm vi, mức độ nặng, thời ...