Quyền tham gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp ở Việt Nam - thực trạng và giải pháp

Thực hiện quyền tham gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm tính nhân dân, tính dân chủ của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Nó không những thể hiện sự tham gia quản lý nhà nước và xã hội của nhân dân, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động lập pháp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quyền tham gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp ở Việt Nam - thực trạng và giải pháp 44 Tạp chí Khoa học Viện Đại học Mở Hà Nội 51 (01/2019) 44-50 QUYỀN THAM GIA CỦA NHÂN DÂN VÀO HOẠT ĐỘNG LẬP PHÁP Ở VIỆT NAM - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Mai Thị Thanh Tâm* *† Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 6/7/2018 Ngày nhận kết quả phản biện đánh giá: 4/01/2019 Ngày bài báo được duyệt đăng: 29/01/2019 Tóm tắt: Thực hiện quyền tham gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm tính nhân dân, tính dân chủ của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Nó không những thể hiện sự tham gia quản lý nhà nước và xã hội của nhân dân, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động lập pháp. Thực tiễn Việt Nam cho thấy, tuy Nhà nước đã có nhiều nỗ lực trong việc bảo đảm thực hiện quyền tham gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp nhưng vẫn chưa đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn, từ đó đặt ra yêu cầu cấp thiết là phải tăng cường các giải pháp bảo đảm sự tham gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp. Từ khóa: nhân dân, quyền tham gia, hoạt động lập pháp 1. Vai trò bảo đảm quyền tham hỏi khách quan, có vai trò đặc biệt quan gia của nhân dân vào hoạt động lập trọng. pháp ở Việt Nam Thứ nhất, việc bảo đảm quyền tham Quyền tham gia của nhân dân vào gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp hoạt động quản lý nhà nước là một tiêu xuất phát từ yêu cầu bảo đảm tính nhân chí quan trọng đánh giá mức độ dân chủ dân, tính dân chủ trong quá trình xây của một xã hội. Trong tổ chức bộ máy nhà dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nước, Quốc hội được xác định là “cơ quan nghĩa Việt Nam. đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan Trong tiến trình đổi mới và phát quyền lực nhà nước cao nhất của nước triển đất nước cho đến nay, vấn đề xây Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”1 dựng và hoàn thiện “Nhà nước pháp với chức năng quan trọng hàng đầu là lập quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, hiến, lập pháp nên quyền tham gia của vì dân” luôn được Đảng ta quan tâm, chú nhân dân vào hoạt động lập pháp là đòi trọng. Kể từ Đại hội VII, qua mỗi kỳ đại * Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh 1 Điều 69, Hiến pháp Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 45 hội, tư duy lý luận của Đảng về nhà nước còn thể hiện ở việc huy động được sự pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do tham gia của nhân dân vào hoạt động nhà dân, vì dân ngày càng phát triển, hoàn nước, trong đó có hoạt động lập pháp thiện. Đến Cương lĩnh xây dựng đất nước (một trong những lĩnh vực hoạt động chủ trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội yếu của bộ máy nhà nước). Bảo đảm (bổ sung, phát triển năm 2011), Đảng ta Nhân dân tham gia vào hoạt động lập tiếp tục xác định: “Nhà nước ta là Nhà pháp sẽ góp phần phát huy dân chủ, phát nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của huy tính tích cực chính trị của nhân dân, nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất thực hiện quyền tham gia của người dân cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân đã được Hiến pháp quy định. mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp Thứ hai, việc bảo đảm quyền tham công nhân với giai cấp nông dân và đội gia của nhân dân vào hoạt động lập pháp ngũ trí thức, do Đảng Cộng sản Việt Nam góp phần cụ thể hóa nguyên tắc nhân dân lãnh đạo”; “Nhà nước phục vụ nhân dân, tham gia vào quản lý nhà nước và xã hội. gắn bó mật thiết với nhân dân, thực hiện V. I. Lênin coi việc lôi cuốn đông đầy đủ quyền dân chủ của nhân dân, tôn đảo nhân dân tham gia quản lý nhà nước là trọng, lắng nghe ý kiến của nhân dân và “phương pháp tuyệt diệu để tăng ngay một chịu sự giám sát của nhân dân”2.*†Quan lúc bộ máy nhà nước của chúng ta lên gấp điểm này đã được thể chế hóa trong Hiến mười lần” 3.‡Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng pháp năm 2013. Hiến pháp 2013 khẳng đặc biệt đề cao vai trò của nhân dân trong định: “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ quản lý nhà nước. Người cho rằng: “Làm nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền việc gì cũng phải có quần chúng. Không xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân có quần chúng thì không thể làm được” dân và vì Nhân dân. Nước Cộng hòa xã . Chủ tịch Hồ Chí Minh quan niệm, nhà 4§ hội chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm nước phải dựa vào lực lượng nhân dân, chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về bảo đảm phương châm 'đưa mọi vấn đề Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa cho dân chúng thảo luận và tìm cách giải giai cấp công nhân với giai cấp nông dân quyết' 5.** và đội ngũ trí thức”. Tiếp thu quan điểm của các nhà Tính nhân dân, tính dân chủ của kinh điển Mácxít về quyền tham gia quản Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa lý nhà nước của nhân dân, Hiến pháp và Việt nam không chỉ được thể hiện ở trách pháp luật Việt Nam đã ghi nhận về quyền nhiệm của nhà nước phục vụ nhân dân mà tham gia quản lý nhà nước của nhân dân. 2 Đảng Cộng sản Việt ...