Rà soát chiến lược của Doanh nghiệp lớn nhằm vượt cơn suy thoái kinh tế

Bài học từ khủng hoảng trong quá khứ và hiện tại cho thấy khó khăn kinh tế và khủng hoảng nhiều khả năng sẽ tác động tiêu cực trước và thậm chí quật ngã trước những doanh nghiệp phát triển quá đa dạng, phát triển và cạnh tranh không dựa trên năng lực cốt lõi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rà soát chiến lược của Doanh nghiệp lớn nhằm vượt cơn suy thoái kinh tếRà soát chiến lược của Doanhnghiệp lớn nhằm vượt cơn suythoái kinh tế (P1)Bài học từ khủng hoảng trong quá khứ và hiện tại cho thấy khókhăn kinh tế và khủng hoảng nhiều khả năng sẽ tác động tiêu cựctrước và thậm chí quật ngã trước những doanh nghiệp phát triểnquá đa dạng, phát triển và cạnh tranh không dựa trên năng lựccốt lõi. Lựa chọn được ngành kinh doanh cốt lõi, phát triển nó dựatrên những năng lực cốt lõi và tay nghề / kỹ năng chuyên môn làchìa khóa cho sự phát triển doanh nghiệp bền vững.Bối cảnhThế giới vẫn đang bị bao phủ bởi của cuộc suy thoái kinh tế đượcđánh giá là nghiêm trọng nhất kể từ Đại suy thoái trong thập niên30 của thế kỷ trước. Việc chính phủ Mỹ phải ra tay giải cứu tậpđoàn Citigroup và mới đây thôi là hãng bảo hiểm lớn nhất nướcMỹ American International Group (AIG) là sự cảnh báo cho thấythị trường tín dụng và tài chính vẫn còn rất nhiều khó khăn.Theo dự báo của tổ chức Quỹ tiền tệ Quốc tế, tốc độ tăng trưởngkinh tế thế giới trong năm 2009 chỉ ở mức 0,5%, kéo theo khoảng51 triệu người trên thế giới bị mất việc làm. Tốc độ tăng trưởngcủa các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển (bao gồm cả ViệtNam) năm 2009 sẽ chỉ khoảng 3,25%, bằng ½ con số của năm2008 mà nguyên nhân chủ yếu do sự sụt giảm của nhu cầu đốivới hàng xuất khẩu, giá hàng hóa và giá dầu thô cũng như sự eohẹp về các nguồn tài chính. Trung Quốc, nền kinh tế đã được cholà ít phải chịu ảnh hưởng bởi khủng hoảng tài chính toàn cầu,hiện cũng đang chịu những tác động tiêu cực mạnh mẽ và tốc độtăng trưởng cũng khó có thể vượt quá 7,5% trong năm nay.Tại Việt Nam, cơn bão khủng hoảng đã làm trầm trọng hơnnhững yếu kém trong nội tại bản thân nền kinh tế vốn được tíchlũy từ trước đó. Tốc độ tăng trưởng năm 2009 được dự báo trungbình chỉ ở mức 5%, kết quả kinh doanh của những công ty kinhdoanh hàng và dịch vụ xuất khẩu sẽ sụt giảm rất rõ nét.Trong số 500 công ty lớn nhất Việt Nam theo xếp hạng của VNR,hiện có 81 công ty đang được niêm yết trên sàn giao dịch chứngkhoán. Hình 1 cho thấy trong năm 2008, đa số các công ty đều cómức lợi nhuận tuyệt đối và lợi tức trên cổ phiếu (EPS) thấp, điểnhình có những công ty bị lỗ khá lớn, có các mã KLS, PPC, GMD,TYA, SAM, FPC, và BHS.Hình 1. Hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp lớn niêm yếttrên sàn chứng khoán Việt Nam, 2008Nguồn: tính toán của tác giả theo số liệu của Công ty Chứngkhoán Quốc tếMột trong những bài học có thể rút ra từ khủng hoảng, đó là nhiềudoanh nghiệp đã phải chịu những rủi ro lớn hơn nhiều (thể hiện ởmức lợi nhuận sụt giảm nhanh) khi thực hiện định vị và đa dạnghóa kinh doanh ra ngoài những năng lực cốt lõi của mình để cốtận dụng những cơ hội ngắn hạn tăng trưởng nóng trên thịtrường bất động sản và chứng khoán. Xếp hạng doanh nghiệptheo tiêu chí hiệu quả hoạt động (ví dụ: lợi nhuận) sẽ thấy ngaysự thay đổi thứ hạng trong những doanh nghiệp lớn nhất xếptheo tiêu chí tổng tài sản. Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (mãVNM) không phải là một công ty có quy mô lớn nhất về tài sản,nhưng nhờ xây dựng và phát triển kinh doanh trên năng lực lõicủa mình, vẫn đạt được kết quả tốt trong khủng hoảng – đạt lợinhuận trên 2.500 tỷ đồng trong năm 2008, cao nhất trong số cáccông ty VNR500 niêm yết. Có thể tìm ra rất nhiều ví dụ về nhữngcông ty đã phải cắn răng chịu những khoản lỗ lớn, hoặc trích dựphòng lỗ lớn cho những khoản đầu tư ra ngoài năng lực cốt lõicủa mình vào thị trường bấtđộng sản và chứng khoán, và đã không đủ kinh nghiệm và nănglực để “thoát ra” trước khi những thị trường này tụt dốc khôngphanh.Kinh nghiệm từ khủng hoảng 1997 trong quá khứBa tập đoàn Daewoo, Samsung và Mitsubishi đã bị ảnh hưởngrất nghiêm trọng bởi cuộc khủng hoảng tài chính năm 1997 dothực thi chính sách kinh doanh cơ hội ngắn hạn dưới sự trợ giúpcủa ngân sách và hỗ trợ đặc biệt của chính phủ Hàn Quốc vàNhật Bản. Samsung hoạt động theo kiểu đa ngành nghề bao gồmđóng tàu, dệt may, lò vi sóng, chíp điện tử, bảo hiểm, hóa chất,tài chính, truyền thông, xây dựng, vv… Dawoo kinh doanh đadạng hơn, gồm thêm cả sản xuất xe ô tô, du lịch và khách sạn.Mitsubishi thậm chí còn kinh doanh bao trùm hơn nữa, gồm thêmcả nhiên liệu, dầu khí và bia. Sự đa dạng hóa quá mức này đãlàm cho họ không thể có đủ nguồn lực để chống đỡ nổi nhữngđòn chí tử của khủng hoảng: Samsung phải sa thải tới hơn 10%công nhân (30.000 người), nợ chồng chất gấp gần 3 lần tài sảndoanh nghiệp; Daewoo lỗ 21 tỷ đô la ngay trong vòng 4 tháng đầutiên của khủng hoảng; và Mitsubishi khai báo mức lỗ lên tới 118tỷ đô la. Tất cả những tập đoàn này đều có quy mô, và kinhnghiệm quản trị lớn hơn rất rất nhiều lần những công ty được liệtkê trong danh sách những doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam hiệnnay, VNR500.Tuy nhiên, cũng trong cuộc khủng hoảng đó, có thể nhận thấy haitập đoàn khác là Sony và Ho ...