RANH GIỚI-THỂ LOẠI

Ranh giới thể loại... một vấn đề nổi cộm trong 3 triển lãm chuyên ngành: Đồ họa - Điêu khắc - Trang trí khu vực Hà Nội - 2007. Khác với các triển lãm khu vực khác, các tác phẩm bầy chung. Còn ở Hà Nội bầy các tác phẩm theo 3 chuyên ngành: Đồ hoạ - Điêu khắc - Trang trí. Chấm giải thưởng theo 3 chuyên ngành. Các quan niệm khác nhau dẫn đến sáng tác - thẩm định - thưởng thức nghệ thuật khác nhau. Ranh giới thể loại... một vấn đề nổi cộm trong 3...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
RANH GIỚI-THỂ LOẠI RANH GIỚI-THỂ LOẠI Ranh giới thể loại... một vấn đề nổi cộm trong 3 triển lãm chuyên ngành: Đồ họa - Điêu khắc - Trang trí khu vực Hà Nội - 2007. Khác với các triển lãm khu vực khác, các tác phẩm bầy chung. Còn ở Hà Nội bầy các tác phẩm theo 3 chuyên ngành: Đồ hoạ - Điêu khắc - Trang trí. Chấm giải thưởng theo 3 chuyên ngành. Các quan niệm khác nhau dẫn đến sáng tác - thẩm định - thưởng thức nghệ thuật khác nhau. Ranh giới thể loại... một vấn đề nổi cộm trong 3 triển lãm chuyên ngành: Đồ họa - Điêu khắc - Trang trí khu vực Hà Nội - 2007. Khác với các triển lãm khu vực khác, các tác phẩm bầy chung. Còn ở Hà Nội bầy các tác phẩm theo 3 chuyên ngành: Đồ hoạ - Điêu khắc - Trang trí. Chấm giải thưởng theo 3 chuyên ngành. Một số tác giả - hội viên gửi tác phẩm triển lãm và dự giải của Hội. Quan niệm về thể loại không rõ ràng, nếu không muốn nói là nhập nhằng? Không hiểu hay cố tình không hiểu làm khó cho tổ chức và Hội đồng chấm giải? * Triển lãm các tác phẩm Đồ hoạ khu vực Hà Nội - 2007: có 3 tranh sơn dầu hẳn hoi bày trong triển lãm Đồ hoạ? Ai cũng biết thể loại đồ hoạ - chữ đồ là in, in là thể hiện của thể loại gọi là đồ hoạ. Trong sáng tác đồ hoạ có thể xử dụng nhiều chất liệu, có thể cả chất liệu sơn dầu để in chứ không phải vẽ. Sáng tác đồ hoạ những năm cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21. Một số họa sĩ đồ hoạ không dùng bản khắc hình, bản khắc màu để in, mà họ vẽ lên giấy, lên bìa kết hợp với các hiện vật, vật dụng vốn có trong cuộc sống như: con chuồn chuồn, con mực, mảnh chiếu, tấm liếp, cây cỏ, hoa lá... thậm chí cả đồng tiền âm phủ... trong một bố cục, rồi in... đều thuộc thể loại đồ hoạ - đồ hoạ độc bản. Còn dùng sơn dầu để vẽ tham dự triển lãm đồ hoạ khó hiểu lắm, khó chơi lắm...?! Chưa hết trong triển lãm Đồ hoạ 2007 có một tác phẩm nhìn xa cứ tưởng là một phù điêu. Bố cục tác phẩm được chia nhiều mảng nhằm mở rộng không gian. Hơn thế còn vẽ cảnh chiều trên một số mảng theo phong cách hội họa. Rõ ràng tác giả đã xử dụng ngôn ngữ tổng hợp, chất liệu tổng hợp. Không thể tham dự triển lãm đồ hoạ, cũng khó tham dự triển lãm Điêu khắc. Yếu tố tạo hình nổi trội là vẽ và xử dụng ngôn ngữ tổng hợp, chất liệu tổng hợp... Quả thật có vấn đề về thể loại trong triển lãm Đồ họa. * Đến triển lãm các tác phẩm trang trí khu vực Hà Nội - 2007. Đứng trước một số tác phẩm sơn dầu, sơn mài. Tôi liên tưởng đến câu thơ của Tố Hữu: Băn khoăn đứng giữa hai dòng nước Chọn một dòng hay để nước trôi Cái ranh giới giữa 2 thể loại hội họa và trang trí cứ ngập ngừng không đi theo một hướng cụ thể: trang trí hay hội họa. Một khi là một tác phẩm hội họa thì phải xử dụng ngôn ngữ - hình thức nghệ thuật hội họa, hoặc một khi là tác phẩm trang trí phải xử dụng ngôn ngữ - hình thức trang trí. Song trong sáng tác hội họa, trang trí tác phẩm có thể xử dụng các yếu tố tạo hình; trang trí - hội họa - đồ hoạ... có điều, với sáng tác hội họa thì yếu tố trang trí chỉ là phương tiện, chứ không phải là mục đích. Ngược lại với sáng tác trang trí thì yếu tố tạo hình chỉ là phương tiện, chứ không phải là mục đích. Không nên thẩm định một tác phẩm trang trí có tính hội họa. Đã là “tính” nó thuộc bản chất của sự vật để phân biết nó với các sự vật khác. Một số tác phẩm sơn mài , sơn dầu trong triển lãm trang trí... “đi giữa 2 dòng...”để nước trôi thôi?! * Đứng trước các tác phẩm trưng bầy trong triển lãm Điêu khắc khu vực Hà Nội - 2007. Trong tôi lại trỗi dậy câu thơ trên của Tố Hữu Tôi cảm nhận 1 số tác phẩm trong triển lãm Điêu khắc đem bầy trong triển lãm Trang trí thì đúng chỗ hơn, ngược lại một số tác phẩm trong triển lãm Trang trí đem bầy trong triển lãm Điêu khắc thích hợp hơn, nhất là đối với các tác phẩm, chất liệu gốm - xứ thì ranh giới thể loại càng khó. Cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, một số họa sĩ của chúng ta thường xử dụng ngôn ngữ tổng hợp, chất liệu tổng hợp để sáng tác. Cho dù tác giả xử dụng bao nhiêu ngôn ngữ, thể loại: hội họa - đồ hoạ - điêu khắc - trang trí... hay sắp đặt, trình diễn... cuối cùng không nên là một tác phẩm mỹ thuật chung chung. * Có lẽ, nhân triển lãm chuyên ngành các chi hội: đồ hoạ - điêu khắc - trang trí - hội họa nên có toạ đàm. Các hội đồng chuyên ngành trực tiếp bầy tỏ nhận định về triển lãm và quan điểm của mình khi đưa các tác phẩm vào giải với hội viên - đặc biệt năm nay các triển lãm chuyên ngành có vấn đề thể loại và xu thế sáng tác chung. Cùng nhau trao đổi... - Sớm điều chỉnh một số qui chế? Tham dự triển lãm và dự giải khu vực. Tôi kiến nghị: 1/ Các tác phẩm tham dự triển lãm và dự giải dứt khoát phải ghi đầy đủ năm sáng tác trên tác phẩm, nếu không phạm qui chế. 2/ Các tác phẩm thuộc các thể loại: tượng đài, thiết kế sân khấu, thiết kế trang trí nội - ngoại thất, sắp đặt, trình diễn phải kèm theo băng đĩa... để Hội đồng nghệ thuật có cái nhìn toàn diện hơn khi chấm giải. Cụ thể trong 2 tác phẩm Thiết kế nhà tang lễ 354 và Thiết kế bảo tàng Công binh. Một có băng kèm theo, một không có băng chênh nhau một phiếu. Theo tôi dứt ...