Rễ cây ruột gà - Ba kích

Cây Ruột gà là một trong số cây đặc sản của vùng Á Đông, trong đó có Việt Nam, tên khoa học Radix Morindae officinalis. Rễ cây ruột gà là vị thuốc Ba kích trong Đông y. Xin giới thiệu với bạn đọc một số tóm lược về Ba kích để ứng dụng vào thực tế.@ TRÊN NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM* Tác dụng trên huyết áp: Tuỳ thuộc vào nống độ của thuốc thử và cách thử (tiêm hay uống), nói chung liều cao mới có tác dụng hạ huyết áp. Trên thực nghiệm tác dụng hạ huyết áp chưa...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rễ cây ruột gà - Ba kíchRễ cây ruột gà - Ba kíchCây Ruột gà là một trong số cây đặc sản của vùng Á Đông, trong đó có ViệtNam, tên khoa học Radix Morindae officinalis. Rễ cây ruột gà là vị thuốc Bakích trong Đông y. Xin giới thiệu với bạn đọc một số tóm lược về Ba kích đểứng dụng vào thực tế.@ TRÊN NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM* Tác dụng trên huyết áp: Tuỳ thuộc vào nống độ của thuốc thử và cách thử(tiêm hay uống), nói chung liều cao mới có tác dụng hạ huyết áp. Trên thựcnghiệm tác dụng hạ huyết áp chưa rõ, trên người có lẽ phải ở tình trạng mà theo Yhọc cổ truyền là dương hư, Ba kích mới thể hiện được tác dụng hạ áp.Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng phần nào trùng hợp với kết quả của các tácgiả khác đã tiêm cho chó với liều Ba kích có nồng độ cao trên 20% mới gây hạhuyết áp. Trong cơ chế tác dụng nên quan tâm hiện tượng ức chế tim ếch, cô lậpgây giảm biên độ co bóp (P < 1%) ở nồng độc 20% và cao hơn. Hình ảnh điện tâmđồ cũng cho thấy cần thiết xem xét lại giá trị của tác dụng hạ huyết áp của Ba kích.Mặc dầu huyết áp giảm (có tính chất tạm thời), nhưng thí nghiệ m mạch ếch cô lậpchỉ mới cho kết quả có xu hướng dãn mạch mà thôi (dãn chưa rõ).Vậy cần thiết thăm khám và có chẩn đoán bệnh của những bệnh nhân này (theođông y) để có hướng nghiên cứu mới. Chúng tôi có ý kiến đề nghị không nêu tácdụng hạ áp của Ba kích một cách chung chung như một số tài liệu đã công bố.* Trong bào chế công nghiệp có cần thiết loại bỏ lõi Ba kích không?Tuy rằng công trình mới nghiên cứu sơ bộ nhưng vẫn có giá trị gợi ý rằng lõi cũngcó thành phần hoá học và tác dụng dược lý tương đối rõ rệt. Do đó vẫn cần lưu ýtham khảo nội dung y học cổ truyền, đồng thời không nên xem thường nội dung đó.Không vội nghĩ rằng lõi gỗ không có tác dụng gì dẫn đến việc sử dụng thiếu thậntrọng. Có lẽ tác dụng gây phiền trong y học cổ truyền khi nói đến các loại lõi làtác dụng ảnh hưởng trên hệ tim mạch? Do đó trước mắt vẫn nên tôn trọng kinhnghiệm cổ truyền là loại bỏ lõi khi dùng Ba kích theo cổ truyền. Hoặc hạn chế tốiđa khối lượng lõi trong thuốc.Chúng tôi thấy:Thành phần Ba kích Fe = 7,5mg%, Ca < 1mg%, Cu < 1mg%, Zn = 0.Phần lõi chúng tôi đã phát hiện thêm các hoá chất khác mà từ trước chưa thấy nóiđến. Phần nghiên cứu này cần được nghiên cứu sâu thêm. Các công trình nghiêncứu về xơ của củ Sắn dây (Cát căn) ở nước ngoài đã lưu ý chúng ta cần quan tâmđến các phần ít quan trọng này của dược liệu để ứng dụng vào công tác chế biếncác dược liệu có lõi như thiên môn, mạch môn...* Hai loại tím và trắng: Trên sắc ký lớp mỏng loại tím cho số vết và độ đậm củavết nhiều hơn loại trắng. Khi nước ngoài thu mua họ chỉ mua loại màu tím. Nênnghiên cứu sâu hơn sự khác biệt hai loại này và tìm nguyên nhân vì sao để cónhững biện pháp hữu hiệu cho ta luôn có Ba kích tím, góp phần tiêu chuẩn hoádược liệu nói chung và đáp ứng yêu cầu xuất khẩu nói riêng.* Tác dụng làm tăng nhóm - SH tự do: Đây được xem là một phát hiện mới vềtác dụng chống oxy hoá của Ba kích, cần được nghiên cứu thêm để khẳng định vàphát huy.Thí nghiệ m ở chuột nhắt trắng uống nước sắc phần thịt Ba kích cho thấy hàmlượng nhóm – SH tự do g/01ml huyết tương cho thấy:- SH lô chứng 2,70 0,85 g/01ml huyết thanh chuột- SH lô trị 3,60 0.31 g/01ml huyết thanh chuộtP < 1%Có thể tạm sơ bộ giải thích do sự có mặt của selen trong Ba kích.Cần lưu ý việc bảo quản Ba kích vì ta đã thấy Ba kích của Viện đặc sản rừng tácdụng khác biệt (mạnh hơn) so với Ba kích Viện Đông y. Tham khảo tài liệu củacác tác giả khác, ta thấy nói riêng về thành phần vitamin C chỉ có ở loại tươi,không có ở loại khô.@ TRÊN LÂM SÀNGQua nhận xét sơ bộ của chúng tôi nên lưu ý:- Chỉ mới thấy rõ hơn tác dụng của Viên Ba kích là đã kích sức bền dẻo daitrong hoạt động tình dục. Tuy rằng hiện tượng này còn tản mạn, nhưng cũng đã gợiý cho chúng ta cần có công trình nghiên cứu về phân biệt tính chất kích dục khácnhau của các vị thuốc nằm trong nhóm tráng dương để chữa liệt dương của Đôngy để sử dụng chúng an toàn, hợp lý hơn và thu được kết quả mong muốn.- Để dùng Ba kích an toàn và hợp lý hơn cần lưu ý không tuỳ tiện kích dục:a. Đặc tính của Ba kích tuy nằm trong nhóm ôn thận nhưng Ba kích có tác dụngphát tán, thích hợp chứng đau nội hàn do hàn tà từ bên ngoài gây nên.b. Kiêng kỵ: Phàm thận hư, nóng trong, hoặc hư hoả bốc lên mắt kém, kèm nhèmcấm dùng! Người nóng, khát nước, miệng đắng, táo bón, nước tiểu đỏ xẻn đều cấmdùng. ...