Rối loạn điện giải và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối chưa điều trị thay thế thận

Thận đóng vai trò chủ chốt trong điều hòa thăng bằng điện giải và acid – base của cơ thể. Trong bệnh thận mạn, rối loạn điện giải chắc chắn xảy ra và góp phần làm xấu đi tình trạng bệnh. Chẩn đoán và điều trị đầy đủ tình trạng rối loạn điện giải là mục tiêu quan trọng để giảm các biến chứng và cứu sống bệnh nhân. Bài viết nghiên cứu tình trạng rối loạn điện giải (Natri, Kali và Canxi) và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối chưa điều trị thay thế thận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rối loạn điện giải và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối chưa điều trị thay thế thận TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 RỐI LOẠN ĐIỆN GIẢI VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN BỆNH THẬN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI CHƯA ĐIỀU TRỊ THAY THẾ THẬN Nguyễn Văn Tuấn*, Nguyễn Anh Dũng*TÓM TẮT 105 The kidneys play a key role in the regulation Thận đóng vai trò chủ chốt trong điều hòa of electrolyte and acid–base balance. In chronicthăng bằng điện giải và acid – base của cơ thể. kidney disease (CKD), electrolyte disordersTrong bệnh thận mạn, rối loạn điện giải chắc inevitably occur and contribute to poor patientchắn xẩy ra và góp phần làm xấu đi tình trạng outcomes. Adequate diagnosis and treatmentbệnh. Chẩn đoán và điều trị đầy đủ tình trạng rối will minimize complications and can potentiallyloạn điện giải là mục tiêu quan trọng để giảm be lifesaving.các biến chứng và cứu sống bệnh nhân. Objectives: To study electrolyte disorders Mục tiêu: Nghiên cứu tình trạng rối loạn (Sodium, Potassium and Canxium) and relatedđiện giải (Natri, Kali và Canxi) và các yếu tố factors in patients with ESRD who have notliên quan ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn undergone renal replacement therapy.cuối chưa điều trị thay thế thận. Results: (1) The rate of electrolyte disorders Kết quả: (1) Tỷ lệ rối loạn điện giải ở bệnh in patients with ESRD who have not undergonenhân bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối chưa renal replacement therapy is 87,7%, of which theđiều trị thay thế thận là 87,7%, trong đó tỷ lệ proportion of patients with hyponatremia isbệnh nhân có hạ Natri máu là 45,6%, hạ Canxi là 45,6%, hypocalcaemia is 70,2%, hypokalemia is70,2%, hạ Kali là 15,8% và tăng Kali 26,3%; (2) 15,8% and hyperkalemia is 26,3%; (2) There is aCó mối liên quan giữa mức lọc cầu thận giảm relationship between decrease in GFR withvới hạ Canxi máu, vô niệu – thiểu niệu với tăng hypocalcemia, anuria - oliguria withKali máu. hyperkalemia. Từ khóa: Rối loạn điện giải, bệnh thận mạn Key words: Electrolyte disorders, ESRDgiai đoạn cuối I. ĐẶT VẤN ĐỀSUMMARY Các chất điện giải đóng vai trò rất quan STUDY ON ELECTROLYTE trọng trong việc duy trì các hoạt động của tế DISORDERS (SODIUM, POTASSIUM bào và tổ chức, mỗi loại chất điện giải đều AND CANXIUM) AND RELATED có những chức năng sinh lý riêng, khi có rối FACTORS IN PATIENTS WITH ESRD loạn sẽ gây ra các biểu hiện bệnh lý khác WHO HAVE NOT UNDERGONE nhau. Thận là cơ quan điều chỉnh cơ bản tình RENAL REPLACEMENT THERAPY trạng nước và điện giải trong cơ thể do vậy các rối loạn nước và điện giải là những rối loạn rất thường gặp trong các bệnh thận mạn* Đại học Y khoa Vinh tính [1]. Nhưng chúng ta dễ bỏ sót triệuChịu trách nhiệm chính: Nguyễn Văn Tuấn chứng và không điều trị kịp thời do tìnhEmail: vantuan@vmu.edu.vnNgày nhận bài: 20.8.2020 trạng thích nghi dần của cơ thể và hoạt độngNgày phản biện khoa học: 15.9.2020 bù trừ của các nephron thận nguyên vẹn choNgày duyệt bài: 30.9.2020 phép duy trì trạng thái cân bằng với mức lọc 649CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂNcầu thận từ 10-25 ml/phút, nên biểu hiện lâm 2.2. Địa điểm nghiên cứu: Khoa Nộisàng của các rối loạn điện giải trong bệnh thận – Tiết niệu, Bệnh viện hữu nghị đathận mạn tính thường không rõ ràng và điển khoa Nghệ An.hình như trong các tổn thương thận cấp tính 2.3. Cỡ mẫu: 57 bệnh nhân[2]. 2.4. Các kỹ thuật chính sử dụng trong Với sự tiến bộ của y học, hiện nay tuổi nghiên cứu:thọ của bệnh nhân mắc bệnh thận mạn tính + Kỹ thuật định lượng các chất điện giảiđược tăng lên một cách đáng kể, nên tỷ lệ Natri, Canxi và Kali máu:bệnh nhân bệnh thận mạn tính ở giai đoạn Bệnh phẩm: Máu tĩnh mạch lúc đóicuối xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Trên ...