Rủi ro trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp

Rủi ro là điều không ai mong đợi nhưng phải chấp nhận “sống chung”. Nhận diện được rủi ro, có giải pháp phòng tránh, biến hạn chế tổn thất khi có rủi ro, đó là giải pháp tích cực thay vì “mũ ni che tai” hoặc lạc quan tếu, kinh doanh liều lĩnh. Vậy thì "rủi ro” là gì? Đã có nhiều định nghĩa về rủi ro, tựu trung lại, có hai điểm chủ yếu : thứ nhất đó là các sự kiện bất ngờ, không mong đợi; thứ hai là khi xảy ra, rủi ro gây tổn thất cho...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rủi ro trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Rủi ro trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp: những nguyên nhân phát sinhRủi ro là điều không ai mong đợi nhưng phải chấp nhận “sống chung”.Nhận diện được rủi ro, có giải pháp phòng tránh, biến hạn chế tổn thất khicó rủi ro, đó là giải pháp tích cực thay vì “mũ ni che tai” hoặc lạc quan tếu,kinh doanh liều lĩnh.Vậy thì rủi ro” là gì? Đã có nhiều định nghĩa về rủi ro, tựu trung lại, có haiđiểm chủ yếu : thứ nhất đó là các sự kiện bất ngờ, không mong đợi; thứ hailà khi xảy ra, rủi ro gây tổn thất cho con người, xã hội. Hoạt động kinhdoanh của doanh nghiệp rất đa dạng. Về lý thuyết, các hoạt động đó luôn cónhững rủi ro rình rập. Thay vì thống kê các rủi ro (là điều khó khăn), tiếpcận vấn đề từ việc nhận dạng các nguyên nhân gây rủi ro sẽ giúp các doanhnghiệp chủ động phòng tránh tốt hơn. Dưới đây là một số nguyên nhân gâyrủi ro phổ biến, thông dụng mà các doanh nghiệp thường gặp phải.8 nguyên nhân chính gây rủi roThứ nhất nguyên nhân từ môi trường tự nhiên, như bão, lũ lụt, hạn hán,động đất, núi lửa, sóng thần, nước biển dâng, trái đất “nóng” lên,... Các rủiro này thường có hai đặc điểm chung: khả năng dự báo, dự đoán thấp, xảy rabất ngờ, thứ hai là gây thiệt hại trên quy mô lớn; không chỉ cho một vùngmiền, một ngành hàng, một cộng đồng mà cho cả một nền kinh tế, một sốquốc gia hoặc cả thế giới. Trong bốn tai họa thủy, hỏa, đạo, tặc, ông bà tađã xếp thủy là tai họa số một. Nói dự đoán, dự báo là khó nhưng các hiệntượng thiên nhiên này cũng hoạt động theo quy luật, do đó, các doanhnghiệp cũng có thể chủ động phòng tránh hoặc lựa chọn giải pháp thích hợp.Thứ hai là các rủi ro từ môi trường xã hội, từ cấu trúc xã hội, dân số, dâncư. Đó là sự thay đổi các chuẩn mực giá trị, hành vi con người, các thang giátrị trong xã hội, các đặc xã hội... Một xã hội bao cấp về kinh tế, bao biệntrong quản lý một xã hội “ít trọng thương”, loay hoay trong việc định thanggiá trị “nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rông, nhất nông nhì sĩ”, hai xếp hạngđơn giản theo kiểu sĩ, nông, công, thương”, một xã hội với cộng đồng dâncư đông nhưng không mạnh, chất lượng dân số thấp, sức mua kém, tỉ lệ dânsố trẻ thấp,... đều có thể là nguồn gốc rủi ro cho các hoạt động thương mại,đầu tư của doanh nghiệp. Ngược lại, một xã hội biết khuyến khích nuôidưỡng các giá trị sáng tạo, các cảm hứng đầu tư, chắc chắn sẽ là lá chắn bảovệ tốt cho các doanh nghiệp.Thứ ba là các rủi ro đến từ nơi có môi trường thấp kém về văn hóa, tha hóavề đạo đức... Một xã hội nơi có dân trí thấp, các chuẩn mực văn hóa thiếu,đạo đức không được đề cao, làm sao có thể thực thi pháp luật tốt được? Mộtkhi pháp luật không được thực thi hiệu quả thì ngàn vạn rủi ro có thể xảy ra.Ở đó, sẽ có sự lộng quyền của chính trị, sự lộng hành của các loại tội phạmnhư trộm cắp, cướp bóc, bạo loạn, lừa đảo kinh tế ngầm, bội ước hợp đồng,hàng giả, hàng nhái, kích động tôn giáo, sắc tộc, hận thù... Các giá trị chân,thiện, mỹ”, như là chuẩn mực của văn hóa, đạo đức một khi đã bị chà đạp thìlàm sao kinh doanh chân chính, đầu tư bền vững có chỗ đứng lâu dài được ?Hệ quả sẽ là các loại kinh doanh chụp giật, lừa đảo, dối trá... sẽ thống trị.Thứ tư là các rủi ro từ môi trường chính trị, nơi thiếu các thiết chế để bảo vệquyền tự do, dân chủ, quyền sở hữu tài sản của người dân nói chung, doanh nghiệp nói riêng. Môi trường chính trị bao gồm sự ổn định về chính trị, an ninh, an toàn cho doanh nghiệp, người dân. Một quốc gia thường xuyên thay đổi chính sách, thường xuyên có đảo chính, chiến tranh, bạo loạn, xung đột sắc tộc, tôn giáo, bãi công. đình công, thường xuyên có sự can thiệp thiếu chuẩn mực vào thịtrường, chính sách bị các nhóm lợi ích mờ ám chi phối, phân biệt đối xử,tham ô, hối lộ trầm trọng... đều gây nguy cơ rủi ro cho các doanh nghiệpkhiến họ thiếu niềm tin kinh doanh, mất động lực đầu tư hoặc tệ hại hơn,kinh doanh theo kiểu băng đảng maphia, băng hoại nhà nước, gây hại cho cảnền kinh tế, xã hội.Thứ năm là các rủi ro từ môi trường kinh tế. Một nền kinh tế khoẻ là mộtnền kinh tế có sức đề kháng cao, có khả năng giải quyết khủng hoảng mộtcách tốt nhất theo hướng minh bạch, chi phí thấp, tính bền vững cao. Mộtmôi trường kinh tế, nơi thường xuyên có khủng hoảng, lạm phát triền miên,giá cả thất thường, cung cầu bất ổn, tỷ giá thay đổi chóng mặt, hàng hóa dịchvụ khan hiếm (thật và giả), độc quyền không kiểm ...