Sa sút trí tuệ ở người cao tuổi – cách phòng tránh

Sa sút trí tuệ ở người cao tuổi – cách phòng tránhMột nghiên cứu cho thấy tỷ lệ người bị sa sút trí tuệ tăng dần theo độ tuổi: trên 65 tuổi khoảng 5 - 10%; trên 80 tuổi khoảng 20% và khoảng 47 % từ 85 tuổi trở lên. Ở châu Âu và châu Mỹ có 60 - 70% bệnh nhân sa sút trí tuệ do Alzheimer và 15 - 20% do nguyên nhân mạch máu. Nhưng ở châu Á lại có 60 - 70% bệnh nhân chưa bị sút trí tuệ do nguyên nhân mạch máu; còn lại...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sa sút trí tuệ ở người cao tuổi – cách phòng tránh Sa sút trí tuệ ở người cao tuổi – cách phòng tránhMột nghiên cứu cho thấy tỷ lệ người bị sa sút trí tuệ tăng dần theo độ tuổi: trên 65 tuổikhoảng 5 - 10%; trên 80 tuổi khoảng 20% và khoảng 47 % từ 85 tuổi trở lên. Ở châu Âuvà châu Mỹ có 60 - 70% bệnh nhân sa sút trí tuệ do Alzheimer và 15 - 20% do nguyênnhân mạch máu. Nhưng ở châu Á lại có 60 - 70% bệnh nhân chưa bị sút trí tuệ do nguyênnhân mạch máu; còn lại là số bệnh nhân sa sút trí tuệ do Alzheimer hay phối hợp nhiềunguyên nhân khác.Các nguyên nhân gây sa sút trí tuệ là gì?Bệnh sa sút trí tuệ là sự suy giảm dần khả năng trí tuệ vốn có từ trước của bệnh nhân. Cóhai nguyên nhân chính gây nên bệnh sa sút trí tuệ ở người cao tuổi là bệnh Alzhelmer vàcác bệnh do nguyên nhân mạch máu.Bệnh do nguyên nhân mạch máu gồm: nhồi máu não đa ổ; nhồi máu não ở các vị tríhạch nền, đồi não,vùng trán...; bệnh não chất trắng xơ cứng động mạch dưới vỏBinswanger; sa sút trí tuệ đa ổ khuyết dưới vỏ do tăng huyết áp và tiểu đường; sa sút trítuệ do xuất huyết não.Bệnh do mạch máu phối hợp với bệnh Alzeimer: bệnh toàn thân gây sa sút trí tuệ nhưthiểu năng tuyến giáp, thiếu vitanlin B12 và acid fulic,tăng can xi máu, nhiễm HIV, giangmai, thần kinh; bệnh ở hệ thần kinh trung ương làm mất nhận thức: u não, não úng thủy,tai biến mạch máu não, bệnh Parkinson...Biểu hiện của bệnh sa sút trí tuệ như thế nào?Biểu hiện sớm của sa sút trí tuệ thông thường là giảm trí nhớ tức là bị quên những điềuđã biết trước đây. Bệnh nhân gặp khó khăn khi tiêu tiền, mất kỹ năng mua sắm, gặp khókhăn khi đi lại, lúc dùng điện thoại... Thay đổi nhân cách như vẻ mặt ngơ ngác, thái độthờ ơ với mọi người, hay than phiền là bị quên hết cả. Bệnh nhân bị loạn trí nhớ về khônggian, khó nhận biết nơi mình đang ở và những nơi khác mà mình đã biết trước đây, họluôn tin rằng họ đang một nơi khác với nơi họ đang ở thật sự dù có những đồ vật quenthuộc. Có những bệnh nhân lại gặp chứng quên toàn bộ thoáng qua. Đó là một rối lọan cótính chất chu kỳ của hệ thần kinh trung ương biểu hiện bằng sự mất trí nhớ đột ngột. Họthường hay lặp lại câu hỏi, nhấn mạnh từ cuối hay nhắc lại đoạn cuối của câu. Nếu bịquên do cao tuổi thi bệnh nhân mất dần tính hài hước trong giao tiếp, suy nghĩ chậm dần,nhân cách ít biến đổi, thường quên sự việc mới xảy ra nhưng lại nhớ rất kỹ các sự việc đãxảy ra rất lâu. Trường hợp bị quên do các nguyên nhân tâm thần, bệnh nhân thường bị rốiloạn thần kinh thực vật, mất ngủ, chất lượng công việc giảm sút, ăn mất ngon, hay lo lắngsợ hãi. Nếu bị quên do các bệnh thần kinh thường có các biểu hiện khiếm khuyết thầnkinh. Đa số bệnh nhân sa sút trí tuệ bề ngoài van có vẻ bình thường, nên không phát hiệnsớm được bệnh.Do giảm trí nhớ và nhận thức nên bệnh nhân gặp nhiều trở ngại trongsinh hoạt hằng ngày. Vì vậy bệnh nhân ngày càng bị động và dần dần lẩn tránh mọi giaotiếp xã hội. Những bệnh nhân sa sút trí tuệ đo nguyên nhân mạch máu còn có thêm cácbiểu hiện thần kinh khu trú như yếu cơ, liệt cơ, rối loạn cảm giác, rối loạn phản xạ. Cácnhà chuyên môn còn định ra tiêu chuẩn để xác định sa sút trí tuệ giai đoạn sớm gồm:bệnh nhân có than phiền về việc giảm sút trí nhớ; trí nhớ của bệnh nhân có giảm so vớituổi; mọi hoạt động, sinh hoạt trong đời sống hằng ngày vẫn bình thường; chức năngnhận thức chung bình thường; bệnh nhân chưa bị sa sút trí tuệ.Các phương pháp điều trị sa sút tuệ:Với tiến bộ của y học có thể điều trị sự suy giảm trí nhớ ở giai đoạn còn sớm hoặc làmquá trình tiến triển bệnh chậm lại, giúp cho bệnh nhân có chất lượng cuộc sống tốt hơn.Hiện có rất nhiều loại thuốc điều trị đặc hiệu đối với các chứng quên do sa sút trí tuệ,quên do tai biến mạch máu não, quên ở người cao tuổi... Theo quan niệm mới, có thểdùng các thuốc chống thoái hóa não như các vitanlin E, C, gingogiloba và plracetam cótác dụng chống ô xy hóa bảo vệ tế bào não tránh khỏi tác hại của các gốc tự do. Để điềutrị bệnh sa sút trí tuệ có thể sử dụng một trong các thuốc sau: thuốc ức chế mencholinesterase; ở phụ nữ dùng nội tiết tố estrogen thay thế; sử dụng nhóm thuốc statin;thuốc chống tinh bột hóa ở hệ thần kinh.Tập thể dục đều đặn thường xuyên giúp cải thiện trí nhớ và làm chậm quá trình lão hóacũng như sa sút trí tuệ. Nhiều nghiên cứu cho thấy ltập thể dục làm giòn tan suất tai biếnmạch máu não ở nam 40-49 tuổi do giúp giảm huyết áp, giảm trong lượng cơ thể, giảmibrinogen huyết tương, giảm hoạt động tiểu cầu, tăng hoạt hóa plasminogen huyếttương...Thực hiện chế độ ăn điều độ, hợp lý như giảm ăn muối; bổ sung đầy đủ các vitamin B12,B6 folat trong khẩu phần ăn sẽ làm giảm nồng độ homo - cystein; bỏ hút thuốc lá, hạn chếuống rượu bia... sẽ giảm thiểu nguy cơ bệnh tim mạch, nhũn não và tai biến mạch máunão. ...