Sắc và uống thuốc Đông y thế nào cho đúng?Hiện nay việc dùng thuốc Đông y chữa bệnh được nhiều người dân tin dùng và thực sự thuốc Đông y có tác dụng tốt trong việc phòng và chữa bệnh, thế nhưng khác với thuốc Tây y, thuốc Đông y phải trải qua công đoạn sắc thuốc cầu kỳ và phải uống thuốc đúng thời điểm, kiêng kỵ nghiêm ngặt thì thuốc mới phát huy tác dụng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sắc và uống thuốc Đông y thế nào cho đúng? Sắc và uống thuốc Đông y thế nào cho đúng?Hiện nay việc dùng thuốc Đông y chữa bệnh được nhiều người dân tin dùng và thựcsự thuốc Đông y có tác dụng tốt trong việc phòng và chữa bệnh, thế nhưng khác vớithuốc Tây y, thuốc Đông y phải trải qua công đoạn sắc thuốc cầu kỳ và phải uốngthuốc đúng thời điểm, kiêng kỵ nghiêm ngặt thì thuốc mới phát huy tác dụng.Cách sắc thuốcNgười xưa cho rằng: Thuốc có công hiệu hay không một phần quan trọng là do cách sắcthuốc và uống thuốc.Để nâng cao hiệu quả và tác dụng của thuốc cần sắc thuốc đúng cách trên cơ sở khoa họcnhư sau:Ấm sắc thuốc: Nên dùng ấm bằng đất nung hoặc bằng sứ, không nên dùng ấm bằng kimloại kể cả nhôm để sắc thuốc bởi vì trong các vị thuốc có rất nhiều các hoạt chất hữu cơdễ bị kim loại phân hủy đặc biệt là tanin, sẽ làm biến đổi các hoạt chất của thuốc, đôi khicòn có thể gây độc ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng thuốc.Nước sắc thuốc: Dùng nước sạch để sắc thuốc (nước mưa, nước giếng, nước máy).Lượng nước sử dụng để sắc thuốc tùy theo lượng thuốc nhiều hay ít mà đổ nước cho vừaphải. Theo kinh nghiệm nên đổ nước ngập thuốc chừng 2 đốt ngón tay là vừa đối với lầnđầu; những lần sắc sau thì nên đổ ít hơn lần trước một chút.Cách sắc thuốc: Trước khi sắc thuốc, nên ngâm thuốc vào nước ấm hoặc nước lã sạch 15-30 phút, để tạo điều kiện cho các hoạt chất tách ra được dễ dàng và rút ngắn được thờigian sắc thuốc.Nếu là thuốc bổ nên sắc 3 lần, dùng lửa nhỏ sắc lâu. Mỗi lần sắc từ 60-90 phút.Nếu là các loại thuốc có tính phát tán, công hạ dùng chữa bệnh ngoại cảm, phong tà nênsắc 2 lần, dùng lửa lớn và sắc nhanh trong khoảng 10-20 phút. Cần lưu ý có một số vịthuốc có cách sắc khác nhau: các thuốc là khoáng vật cần sắc trước, các thuốc có nhiềutinh dầu như gừng, bạc hà, tía tô... nên cho sau khi thuốc đã sắc gần xong. Một số thuốcquý như nhân sâm, linh chi, sừng tê giác... cần sắc riêng rồi phối hợp vào nước thuốc đãsắc. Các loại cao thuốc, a giao, mật ong... sau khi chắt nước thuốc hòa với các vị trênuống khi còn nóng.Mỗi bài thuốc, vị thuốc có cách sắc khác nhau. Do vậy cần thực hiện cách sắc thuốc theođúng chỉ dẫn của thầy thuốc, lương y.Cách uống thuốcUống thuốc vào thời điểm nào, mỗi lần uống bao nhiêu, uống làm bao nhiêu lần... cũngcó ảnh hưởng nhất định đến hiệu quả của thuốc. Vì vậy khi uống thuốc Đông y cần lưu ýmột số điểm như sau:Thời gian uống thuốc:- Chữa bệnh ở thượng tiêu (các bệnh tim, phổi, nên uống thuốc sau khi ăn).- Chữa bệnh ở trung hạ tiêu (bệnh ở gan, mật, dạ dày, bàng quang...) uống thuốc trướckhi ăn.- Chữa bệnh ở kinh mạch, tứ chi uống thuốc vào lúc sáng sớm chưa ăn gì.- Chữa bệnh ở xương tủy uống thuốc lúc ăn no vào buổi tối.- Uống thuốc an thần nên uống trước khi đi ngủ.- Uống thuốc để chữa các bệnh cấp tính nên uống thuốc khi cần.- Nếu là thuốc bổ nên uống trước khi ăn.- Nếu là thuốc chữa bệnh nên uống vào lúc đói.- Mỗi thang thuốc nên chia uống làm 3-4 lần trong 1 ngày, nếu thuốc chữa bệnh cấp tínhthì uống hết trong một lần.- Thuốc thang thì nên trộn đều các lần sắc với nhau và chia đều uống trong 1 ngày, uốngkhi thuốc còn ấm. Nếu là thuốc giải cảm khi uống xong cần phải tránh gió và đắp chăncho ra mồ hôi vừa để đuổi tà khí.- Nếu là thuốc hàn (lạnh) để chữa bệnh nhiệt nên uống lúc còn nóng.- Nếu đã dùng thuốc đúng bệnh, uống thuốc rồi nhưng vẫn bị nôn thì nên giảm lượngthuốc uống hoặc thêm 3 lát gừng sống cho vào thuốc sắc hoặc là nhấm 1 lát gừng tươitrước khi uống thuốc.- Uống thuốc thấy bị đi lỏng, phân nát thì phải cho thêm ít gừng nướng, đập dập sắcchung với nước.- Uống thuốc thấy đi ngoài phân táo cần cho thêm vài ba đốt mía vào sắc chung hoặc chothêm 1 thìa mật ong vào nước thuốc để uống.- Đối với người già khi uống thuốc nên dùng lượng nhỏ, chia nhiều lần để thăm dò.Kiêng kỵ khi uống thuốcKiêng kỵ có tác dụng hạn chế những tác dụng không mong muốn của thức ăn, đồ uốngđến tác dụng của thuốc và nâng cao hiệu quả dùng thuốc.Một số loại thực phẩm như đậu xanh, giá đỗ, rau cải xanh giảm mất tác dụng của thuốc vìvậy khi uống thuốc Đông y nên kiêng.Một số vị thuốc tương kỵ với một số thức ăn như: thuốc có hà thủ ô đỏ kiêng ăn cá khôngvẩy như lươn, trạch, cá trê... Kiêng thịt chó khi uống thuốc có cát cánh, cam thảo, hoàngliên, ô mai. Kiêng ba ba khi uống thuốc có bạc hà, kiêng dấm khi uống thuốc có phụclinh. Kiêng chè khi uống có thổ phục linh. Kiêng thịt lợn khi thuốc có ké đầu ngựa.- Những người tỳ vị hư hàn hoặc uống thuốc ôn thông kinh lạc, khử hàn trừ thấp, kiện tỳnoãn vị không nên ăn các thức ăn sống lạnh.- Những người mắc bệnh âm hư hỏa động: Đại nhiệt, háo khát uống nước hoàn dương đểdưỡng âm tăng dịch, hoặc thuốc thanh nhiệt lương huyết không được ăn các thức ăn caynóng.- Khi uống thuốc không nên ăn thực phẩm có nhiều dầu mỡ, thường trợ thấp sinh đờm,làm giảm quá trình hấp thu của thuốc.Tóm lại, s ...