Sắt - cần thiết để tạo máu & trí thông minh

Sắt là một vi chất quan trọng tham gia trong quá trình tạo máu và một phần cấu trúc của bộ não. Sắt trong các Hemoglobin (Hb) và myoglobin có thể gắn với oxy phân tử rồi Chất sắt có nhiều trong thịt chuyển chúng vào trong bò máu và dự trữ ở trong cơ. Hb có trong tế bào hồng cầu và làm hồng cầu có màu đỏ. Myoglobin chỉ có ở cơ vân, có tác dụng như là nơi dự trữ oxy, chúng kết hợp với các chất dinh dưỡng để giải phóng năng lượng cho hoạt động...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sắt - cần thiết để tạo máu & trí thông minh Sắt - cần thiết để tạo máu & trí thông minh Sắt là một vi chất quan trọng tham gia trong quá trình tạo máu và một phần cấu trúc của bộ não. Sắt trong các Hemoglobin (Hb) và myoglobin có thể gắn với oxy phân tử rồiChất sắt có nhiều trong thịt chuyển chúng vào trongbò máu và dự trữ ở trong cơ. Hb có trong tế bào hồngcầu và làm hồng cầu có màu đỏ. Myoglobin chỉ cóở cơ vân, có tác dụng như là nơi dự trữ oxy,chúng kết hợp với các chất dinh dưỡng để giảiphóng năng lượng cho hoạt động cơ bắp. Vì vậy,thiếu sắt sẽ dẫn đến giảm phát triển về trí tuệ vàkhả năng lao động.Chất sắt thường được dự trữ trong một cái “kho”, gọilà gan, để khi cơ thể thiếu thì lấy ra sử dụng. Nếu khodự trữ này cũng cạn kiệt thì người ta sẽ bị thiếu máu.Một nghiên cứu ở Mỹ cho thấy đối với các em họcsinh chỉ mới thiếu dự trữ sắt trong “kho” mà chưa cóbiểu hiện thiếu máu (nghĩa là chỉ mới thiếu nguyênliệu tạo máu nhưng chưa có thiếu máu) thì khả năngtoán học cũng đã thấp hơn các em học sinh có dự trữsắt đầy đủ. Mà đã đến mức thiếu máu thì sự pháttriển thể chất của các em sẽ chậm lại, các em sẽ rấtdễ “oải”, lười hoạt động, học kém tập trung, và còn dễngủ gật trong lớp.Ảnh hưởng của sắt đến hoạt động trí não không chỉ vìsắt cung cấp oxy cho não mà còn vì sắt cũng thamgia trực tiếp vào phát triển chức năng não bộ. Nhiềucấu trúc trong não có hàm lượng sắt cao như ở gan.Do đó, sắt cần được cung cấp cho tế bào não tronggiai đoạn sớm của quá trình phát triển não bộ. Nếuthiếu sắt xảy ra sớm (từ giai đoạn hình thành & pháttriển não) có thể dẫn đến tổn thương tế bào nãokhông hồi phục. Lúc sinh, sắt ở não chỉ có khoảng10%, đến 10 tuổi não chỉ đạt 50% lượng sắt bìnhthường, và sắt chỉ đạt tối ưu trong não ở độ tuổi 20-30.Thiếu hụt sắt lâu dài làm giảm khả năng hoạt độngthể lực, đặc biệt là các hoạt động đòi hỏi sức bền(chạy điền kinh, bơi lội, bóng đá, đua xe đạp…). Tuynhiên, khi bổ sung đủ sắt thì khả năng này sẽ đượchồi phục.Thiếu sắt còn làm giảm sức đề kháng của cơ thể đốivới nhiễm trùng. Mặc dù khả năng miễn dịch sẽ hồiphục lại bình thường sau 4-7 ngày cung cấp sắtnhưng vấn đề là phải giải quyết tình trạng và mức độnghiêm trọng của nhiễm trùng hiện mắc.Chất sắt có nhiều trong các loại thịt cá “đỏ” như là thịtbò, thịt heo, cá ngừ… (thịt “trắng” như thịt gia cầm thìít sắt hơn), chất sắt còn có nhiều ở gan, huyết, hoặcrau xanh như rau dền, bồ ngót và các loại đậu hạt.Sắt từ thức ăn có nguồn gốc động vật sẽ dễ hấp thuhơn nguồn gốc thực vật. Ăn thêm trái cây tươi giàuvitamin C sau bữa ăn chính như cam, chanh, bưởi,táo, sơ-ri, đu đủ, chuối… sẽ giúp hấp thu tốt chất sắttừ bữa ăn. Ngược lại, chất tanin trong trà sẽ hạn chếviệc hấp thu chất sắt. Do vậy, không nên có thói quenuống nước trà quá gần bữa ăn.Nhu cầu chất sắt ở thanh thiếu niên & phụ nữ là 20-24mg mỗi ngày, nhu cầu sắt ở nam trưởng thành thìthấp hơn (11mg/ngày). Để không bị thiếu máu thì cầnăn đủ năng lượng với đa dạng các loại thực phẩm. Vídụ 100g thịt heo chỉ có 1mg sắt, 100g thịt bò có 3mgsắt, nhưng 100g gan thì có đến 12mg sắt, và 100ghuyết luộc có đến 25mg sắt. Do đó, chỉ cần ăn nhiềuloại thực phẩm (chú ý thực phẩm giàu chất sắt), ănđủ nhu cầu năng lượng là sẽ bổ sung lẫn nhau và cơthể sẽ không bị thiếu sắt nên sẽ không bị thiếu máudo chế độ ăn thiếu.