Sen - viên ngọc quý trong Y học cổ truyền

Sen là một loài hoa đẹp cả hương lẫn sắc. Từ bao đời nay, những đầm Sen sắc trắng , đỏ hồng chen lẫn những chiếc lá tròn to, xanh thẫm đã đi vào trong thơ ca, hội họa và trong tâm trí mỗi con người Việt Nam.Sen là một loài hoa đẹp cả hương lẫn sắc. Từ bao đời nay, những đầm Sen sắc trắng , đỏ hồng chen lẫn những chiếc lá tròn to, xanh thẫm đã đi vào trong thơ ca, hội họa và trong tâm trí mỗi con người Việt Nam....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sen - viên ngọc quý trong Y học cổ truyềnSen - viên ngọc quý trong Y học cổ truyền Sen là một loài hoa đẹp cả hương lẫn sắc. Từ bao đời nay, những đầm Sensắc trắng , đỏ hồng chen lẫn những chiếc lá tròn to, xanh thẫm đã đi vào trongthơ ca, hội họa và trong tâm trí mỗi con người Việt Nam.Sen là một loài hoa đẹp cả hương lẫn sắc. Từ bao đời nay, những đầm Sen sắctrắng , đỏ hồng chen lẫn những chiếc lá tròn to, xanh thẫ m đã đi vào trong thơ ca,hội họa và trong tâm trí mỗi con người Việt Nam.Hè đến Sen đua mình khoe sắc, toả hương. Thu sang Sen ẩn mình, để lại trên mặtđầm những gương Sen xanh đậm chứa đầy hạt và dưới gốc cây trong lớp bùn dướiđáy nước những ngó Sen trắng đục. Hạt Sen và ngó Sen không chỉ là nguồn thựcphẩ m trong cuộc sống hàng ngày của con người mà chúng còn là những vị thuốcquý trong Đông y.HẠT SEN – THỨC ĂN NGON, VỊ THUỐC QUÝTrong 100g hạt Sen tươi có 9,5g protit, 30g glucit, cung cấp cho cơ thể được162calo. Ngoài ra còn có các vitamin: Caroten, Vitamin B1 (0,17mg%), VitaminB2 (0,09mg%), Vitamin PP (1,7mg%), Vitamin C (17mg%)…Trong 100g hạt Sen khô có 20g protit, 2,4g lipit, 58g gluxit, cung cấp cho cơ thể342 calo, và một số muối khoáng quan trọng (canxi 89mg%, photpho 285mg%, sắt6,4mg%…).Hạt Sen là nguồn thực phẩm dùng để chế biến nhiều món ăn ngon có giá trị dinhdưỡng cao như: Chè Sen, Mứt Sen, Chè hạt Sen Long nhãn, thịt gà hầm hạt Sen,Móng giò hầm hạt Sen…Ngoài giá trị dinh dưỡng, hạt Sen còn là một vị thuốc quý với tên “Liên tử”, đượcĐông y dùng chủ yếu làm thuốc bồi dưỡng cơ thể và chữa các bệnh mất ngủ, thầnkinh suy nhược. Liều dùng mỗi ngày 20 – 30g dưới dạng thuốc sắc hay thuốc bột.Trong thực tế, hạt Sen còn được dùng phối hợp với nhiều vị thuốc trong các đơnthuốc bồi dưỡng cơ thể thường dùng. Ngoài ra trong nhiều sách thuốc cổ còn nóiđến tác dụng chữa lỵ của hạt Sen (hạt Sen để nguyên cả vỏ sắc uống ngày 10 –12g). Hải Thượng Lãn Ông cũng nói đến tác dụng này trong sách “Lĩnh Nam bảnthảo”.Giữa hạt Sen có một mầm xanh. Khi ăn hạt Sen ta phải lấy hết mầ m xanh này ra vìmầ m có vị đắng, ăn phải sẽ mất ngon. Nhưng chính mầ m xanh này lại là một vịthuốc hay với tên gọi “Liên tâm”, có tác dụng thanh nhiệt, an thần, hạ huyết áp.Dân gian dùng Liên tâm để chữa mất ngủ, liều dùng mỗi ngày 5 – 10g dưới dạngthuốc sắc hoặc pha lấy nước uống như pha trà.Các món ăn chế biến từ hạt Sen có nhiều nhưng phổ biến nhất vẫn là chè Sen - mộtmón ăn ngon đồng thời là một bài thuốc bổ có tác dụng bồi dưỡng cơ thể và anthần, giúp giấc ngủ ngon hơn.NGÓ SENCũng là một thức ăn đồng thời là vị thuốc thông dụng mang tên “Liên ngẫu”.Trong ngó Sen có đường glucoza, canxi, photpho, sắt, vitamin C, arginin, tyrosi…Nhân dân ta vẫn lấy ngó Sen ăn sống hoặc luộc ăn để ngủ ngon giấc. Các nhà Yhọc và Dinh dưỡng học thời xưa đều cho rằng ngó Sen có tác dụng bổ trung khai vị,thích hợp với những người cơ thể suy nhược như vừa ốm khỏi hoặc mới sinh đẻ vàđã chế biến ra nhiều món ăn, chủ yếu là cháo ngó Sen để bồi dưỡng sức khoẻ. Cónhiều cách nấu cháo ngó Sen, đơn giản nhất là lấy ngó Sen già còn tươi, rửa sạch,thái nhỏ, nấu với gạo tẻ thành cháo, cho đường kính trắng vào ăn.Tác dụng chữa bệnh của ngó Sen đã được nhiều sách thuốc cổ nói đến. Theo HảiThượng Lãn Ông: ngó Sen vị ngọt, mát, tính hàn, kiêm tả bổ, có tác dụng cầmhuyết, thanh nhiệt, trừ phiền, giã rượu. Ngó sen để sống: tính hàn, vị ngọt, có tácdụng thanh nhiệt, tán ứ, làm hết nôn, giải khát, giã rượu, chữa các chứng xuấthuyết do nhiệt. Ngó Sen chín: tính ôn, vị ngọt có tác dụng kiện tỳ, khai vị, chỉ khái,dưỡng huyết, sinh cơ, chữa vết thương lở loét lâu ngày không kín miệng… Nhữngngười yếu tỳ vị, người cao tuổi ăn ngó Sen chín rất tốt.Ngó Sen còn được dùng để chữa một số bệnh sau:- Chữa xuất huyết: Lấy 10 ngó Sen, giã nát lấy nước, thêm ít đường đỏ, đun lênuống ngày hai lần sáng và tối. Bài thuốc này dùng chữa các chứng xuất huyếtthông thường như chảy máu cam, tiểu tiện ra máu, đại tiện ra máu… có tác dụngtốt, thường chỉ dùng mươi hôm bệnh sẽ hết.Trường hợp xuất huyết đường tiêu hoá có thể lấy nước ngó Sen và nước ép Củ cải,mỗi thứ 20ml, trộn đều uống ngày hai lần, liên tục trong nhiều ngày.Cũng có thể chế thành Cao lỏng ngó Sen với đường và Mật ong uống dần. Cáchlàm như sau: Lấy 1500g ngó Sen tươi, thái thành sợi nhỏ, cho vào túi vải xô sạchvắt kiệt lấy nước. Cho nước ngó Sen vào nồi, hoà thêm 200g đường đỏ, đun to lửacho sôi rồi chuyển sang đun nhỏ lửa thành Cao, cho thêm ít Mật ong, bắc ra đểnguội, đổ vào chai hoặc lọ dùng dần. Uống mỗi lần một thìa canh (15ml) với nướcđun sôi để ấm, ngày ba lần theo bữa ăn.- Chữa nôn: Lấy 30g ngó Sen sống, 3g Gừng sống, giã nát cả hai thứ vắt lấy nước,chia làm hai lần uống trong ngày. ...