Sinh con so dễ bị tiền sản giật

Tiền sản giật – sản giật là hai thuật ngữ mô tả bệnh lý trong thai kỳ xảy ra bởi huyết áp tăng cao, tiểu đạm và phù. Đây là một trong 5 tai biến sản khoa gây ra biến chứng tử vong mẹ và con với tỉ lệ cao. Chủ trương của ngành y tế là tích cực phòng chống Sản giật bằng cách quản lý thai tốt, qua đó phát hiện những triệu chứng.của Tiền sản giật để điều trị sớm, nhờ vậy sẽ không chuyển biến sang sản giật. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sinh con so dễ bị tiền sản giật Sinh con so dễ bị tiền sản giậtTiền sản giật – sản giật là hai thuật ngữ mô tả bệnh lý trong thai kỳxảy ra bởi huyết áp tăng cao, tiểu đạm và phù.Đây là một trong 5 tai biến sản khoa gây ra biến chứng tử vong mẹ vàcon với tỉ lệ cao. Chủ trương của ngành y tế là tích cực phòng chốngSản giật bằng cách quản lý thai tốt, qua đó phát hiện những triệu chứngcủa Tiền sản giật để điều trị sớm, nhờ vậy sẽ không chuyển biến sangsản giật.Tại sao có tiền sản giật và sản giật trong thai kỳ?Bình thường, thai nhi phát triển trong tử cung (TC) của người mẹ và sựphát triển đó nhờ sự nuôi dưỡng bởi bánh nhau. Cơ quan bánh nhau cóvai trò rất quan trọng, với chức năng chính trao đổi các chất dinh dưỡngtừ máu của mẹ sang thai nhi. Để đảm bảo vai trò này, trong bánh nhaucó các gai nhau cắm sâu vào niêm mạc TC của người mẹ để lấy nguồncung cấp máu có oxy đến, đồng thời cũng trả lại máu có CO2. Chínhđiều đó, khi gai nhau tiếp xúc với người mẹ – đây là yếu tố so với cơ thểngười mẹ là yếu tố lạ nếu có kèm các vấn đề như: bệnh lý về mạch máu,yếu tố di truyền có sẵn trong gen của người mẹ sẽ gây ra hiện tượnggiảm sự tưới máu từ TCg đến nhau. Từ đây hàng loạt các yếu tố bất lợikhác xuất hiện như: rối loạn các chất vận mạch gồm: Prostaglandin,Nitric Oxide và Endothelins. Các chất độc hại cũng xuất hiện:Cytokines, Lipid Peroxidase. Hậu quả sau cùng gây ra tăng huyết áp,thấm mao mạch gây phù và tiểu đạm. Một khi không được can thiệpdiễn tiến ngày càng nặng dần, biểu hiện: cô đặc máu, giảm tiểu cầu,thiểu niệu, co giật.Bệnh lý này thường xảy ra ở người con so, nhất là con so trẻ tuổi hay lớntuổi trên 35 tuổi, đa thai, cơ địa béo phì. Ngoài ra các yếu tố khác gópphần gây ra như: yếu tố di truyền, có sẵn bệnh lý tăng huyết áp, môitrường ô nhiễm và tình trạng kinh tế xã hội kém.Dấu hiệu nào để nhận biết tiền sản giật – sản giật?Vào tuần lễ thứ 20 của thai kỳ, huyết áp người mẹ đột ngột tăng cao,huyết áp tối đa > 140mmHg và huyết áp tối thiểu > 90mmHg. Biểu hiệntoàn thân phù, xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu có đạm niệu > 0,3g/l.Được gọi là tiền sản giật nặng: khi huyết áp tối thiểu >110mmHg. Đạmniệu > 3g/l, thiểu niệu < 100ml/4 giờ, kèm theo nhức đầu, mờ mắt, đauvùng thượng vị, phù phổi cấp, suy tim. Siêu âm thai thấy thai chậm tăngtrưởng trong TC, xét nghiệm chức năng gan giảm, biểu hiện: men gantăng cao, tiểu cầu giảm, creatinin máu tăng cao.Khi tình trạng bộc phát, các triệu chứng có xu hướng phát triển dần dần nhưng đôi khi bắt đầu đột ngột. (Ảnh minh họa).Sản giật: các dấu hiệu của tiền sản giật nặng đi kèm cơn co giật. Ngoàira, trong thời gian liên quan đến thai kỳ có cơn co giật phải có bằngchứng liên quan trước đó mới có thể thay đổi việc chẩn đoán sản giật.Cơn co giật được mô tả: bắt đầu rung rung ở mặt, một vài giây sau đó cocứng toàn thân do co cơ toàn thân, giai đoạn này kéo dài trong 15 – 20giây, bất ngờ hàm mở ra và khép lại rất mạnh và ngay sau đó mí mắtcũng vậy. Các cơ mặt và tất cả các cơ khác thay phiên nhau giãn rấtnhanh. Người mẹ có thể té xuống giường, có thể cắn lưỡi do cử độngcủa hàm, giai đoạn co giãn cơ có thể kéo dài trong 1 phút. Dần dần cáccử động cơ yếu dần và cuối cùng người mẹ bất động. Có thể ngưng thởtrong vài giây sau đó thở sâu và hôn mê. Người mẹ sẽ không nhớ đếncơn co giật và các sự kiện trước và sau cơn giật.Diễn tiến và biến chứngDiễn tiến của tiền sản giật là đi vào sản giật, đây là tình trạng nguy hiểm,có thể đe dọa tử vong mẹ và con. Biến chứng Hội chứng HELL bao gồmtán huyết, tăng men gan, giảm tiểu cầu và rối loạn đông máu lan tỏa, phùphổi cấp, nhau bong non, suy thận cấp, xuất huyết não…Điều trị tiền sản giật và sản giậtBiện pháp điều trị tiền sản giật triệt để và hữu hiệu nhất là chấm dứt thaikỳ sao cho có lợi nhất về mẹ và con.Trường hợp tiền sản giật nhẹ, thai non tháng, người mẹ có điều kiện, cókiến thức có thể tự theo dõi. Tái khám mỗi tuần 1 lần. Tại bệnh viện làmcác xét nghiệm, huyết đồ, chức năng gan, chức năng thận, xét nghiệmđông máu toàn bộ, nhóm máu và tổng phân tích nước tiểu. Đomonitoring sản khoa, và siêu âm thai Doppler, hướng dẫn theo dõi cửđộng thai máy.Tại nhà đo huyết áp ngày 2 lần sáng – chiều, ghi nhớ lại các thông số đođược, theo dõi cân nặng, thai máy, nằm nghỉ ngơi hoàn toàn, không làmviệc.Hướng dẫn các dấu hiệu nặng: nhức đầu, hoa mắt, nhìn mờ, tăng cânnhanh, đau vùng thượng vị, thai máy yếu. Huyết áp tăng cao, tiểu ít,nước tiểu đậm màu. Khi có một trong các dấu hiệu trên phải tái khámngay.Tiền sản giật nặngThuốc điều trị dùng thuốc hạ áp như: Trandate, Adalat Retard hayAldomet. Duy trì huyết áp 130/80 – 140/90mmHg.Ngừa co giật bằng magnesium sulfate bằng đường tiêm tĩnh mạch vàtruyền tĩnh mạch để duy trì.Đánh giá sức khỏe thai, độ trưởng thành thai. Thai chưa đủ trưởngthành, có thể dùng corticoid giúp cho phổi t ...