Số phận của truyền thống và bản sắc văn hóa Nga trong thời kỳ của những biến động lịch sử

Bài viết nói đến những khía cạnh tích cực và những khía cạnh tiêu cực của nền văn hóa Nga; phản ảnh những nết lớn của một toàn cảnh văn hóa trong đó có những động thái của sự tấn công làm suy yếu, thậm chí phá hoại truyền thống bản sắc văn hóa Nga.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Số phận của truyền thống và bản sắc văn hóa Nga trong thời kỳ của những biến động lịch sửSè PHËN CñA TRUYÒN THèNG Vµ B¶N S¾C V¡N HãA NGA TRONG THêI Kú CñA NH÷NG BIÕN §éNG LÞCH Sö NGUYÔN CHÝ T×Nh tæng thuËtT ×m hiÓu nÒn v¨n hãa c¸c d©n téc kh¸c nhau trªn thÕ giíi trong vµiba thËp kû qua, nhiÒu nhµ quan s¸t vµ 1. Tr−íc hÕt, sù sôp ®æ cña Liªn X« vµ c¸c n−íc XHCN §«ng ¢u cho phÐp nhiÒu nhµ X« ViÕt häc chèng X« ViÕtnghiªn cøu ®· cho r»ng t×nh h×nh cña phª ph¸n cã khi ®Õn møc thãa m¹, vµ vçnÒn v¨n hãa Nga, g¾n liÒn víi nh÷ng ngùc tù hµo r»ng tr−íc kia, ngay c¶ khibiÕn ®éng chÝnh trÞ - kinh tÕ tõ cuèi Liªn X« cßn hïng m¹nh, hä ®· cã nh÷ngthiªn niªn kû tr−íc qua nh÷ng n¨m ®Çu tiªn ®o¸n bÞ coi th−êng mét c¸ch oanthiªn niªn kû nµy, lµ rÊt ®¸ng chó ý, uæng! RÊt nhiÒu t¸c phÈm, nghiªn cøunÕu kh«ng nãi lµ gîi lªn nh÷ng suy x· héi vµ nghiªn cøu v¨n häc cña c¸cngÉm vµ nh÷ng bµi häc s©u s¾c, tr−íc nhµ X« ViÕt häc ph−¬ng T©y, xuÊt b¶nhÕt xÐt d−íi gãc ®é vËn mÖnh cña chôc n¨m, thËm chÝ vµi chôc n¨m vÒtruyÒn thèng v¨n hãa vµ b¶n s¾c v¨n tr−íc, ®−îc in l¹i, ph¸t hµnh réng r·i,hãa. ë ®©y, ng−êi ta chøng kiÕn nh÷ng víi lêi giíi thiÖu lµ “tr−íc ®©y ch−a hÒxung ®ét vµ nh÷ng ®Êu tranh thùc sù ®−îc ®¸nh gi¸ ®óng møc” hoÆc “gi¸ trÞliªn quan ®Õn quan niÖm - t− t−ëng, ý chØ ®−îc chøng minh víi thêi gian”.®å vµ ý chÝ cña nh÷ng con ng−êi hay Ch¼ng h¹n nh÷ng cuèn Nh÷ng tiÕng nãinh÷ng nhãm ng−êi nhÊt ®Þnh. bÊt ®ång trong v¨n häc X« viÕt, N¨m Trong bµi tæng thuËt nµy, nh×n trªn ph¶n kh¸ng, TiÕng kªu trong tuyÕtb×nh diÖn v¨n häc nghÖ thuËt, chóng t«i tr¾ng, Kho¶nh kh¾c cña tù do, Nhµ th¬muèn nãi ®Õn c¶ nh÷ng khÝa c¹nh tÝch gãc phè, T−îng th¸nh vµ chiÕc r×u, v.v...cùc vµ nh÷ng khÝa c¹nh tiªu cùc cña Nh÷ng cuèn s¸ch nµy ®Ò cËp ®ÕnvÊn ®Ò, nghÜa lµ ph¶n ¸nh nh÷ng nÐt nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña c¸c x· héilín cña mét toµn c¶nh v¨n hãa, trong ®ã XHCN, nh−ng chñ yÕu nh»m vµo v¨ncã nh÷ng ®éng th¸i cña sù tÊn c«ng lµm hãa, cè t¹o nªn Ên t−îng vÒ mét nÒn v¨nsuy yÕu, thËm chÝ ph¸ ho¹i truyÒn hãa chËt hÑp, nghÌo nµn, bÞ chØ ®¹o bëithèng vµ b¶n s¾c v¨n hãa Nga, ®ång mét hÖ t− t−ëng ¸p ®Æt, vµ n¹n nh©n línthêi còng cã nh÷ng khuynh h−íng nhÊt trong nÒn v¨n hãa ®ã lµ c¸c nhµ trÝng−îc l¹i víi tinh thÇn b¶o vÖ nh÷ng thøc, nh÷ng ng−êi, theo c¸c nhµ X« ViÕttinh hoa cña truyÒn thèng vµ b¶n s¾c Êy häc, bÞ trãi buéc trong c¸i gäi lµd−íi thêi kú cña nh÷ng biÕn ®éng lÞch “Kremlin luËn v¨n hãa” (culturalsö to lín. kremlinology). Liªn X« võa sôp ®æ ÝtSè phËn cña truyÒn thèng... 41l©u, nhµ X« ViÕt häc Marc Slonim viÕt: XHCN cã sù trî gióp kinh phÝ cña“Sù sôp ®æ cña ®Õ quèc Sa hoµng n¨m ph−¬ng T©y (sù “tù do hãa” gÇn nh− th¶1917 vµ nh÷ng ng−êi B«n-sª-vich lªn næi thÞ tr−êng v¨n hãa ë c¸c n−íc nµyn¾m chÝnh quyÒn (...) ®· dÉn ®Õn sù suy trong thêi kú biÕn ®éng ®· cho phÐp ®iÒusôp c¬ thÓ cña nÒn v¨n hãa Nga thÕ kû ®ã). Næi lªn rÊt nhiÒu, vµ ®−îc chiÕuXIX. Tõ khi cuéc c¸ch m¹ng céng s¶n réng r·i trong nhiÒu n¨m liÒn lµ nh÷ngth¾ng lîi ë Petrograd ngµy 7/11/1917 cuèn “phim tµi liÖu” - mµ møc ®é trung(...) th× nÒn t¶ng x· héi, kinh tÕ cña nÒn thµnh víi sù thËt kh«ng ®−îc mét c¬v¨n hãa nµy, lèi sèng ®Æc biÖt phï tr× quan chÝnh thøc nµo kiÓm tra, chñ yÕucho sù në ré cña nã (...) b¾t ®Çu tan r·. ph¶n ¸nh nh÷ng khÝa c¹nh tiªu cùc cña§èi víi trÝ thøc, nh÷ng sù kiÖn cña cuéc c¸c x· héi tr−íc ®©y d−íi chÕ ®é XHCN.c¸ch m¹ng lµ nh÷ng th¶m häa (...). TÊt Bªn c¹nh ®ã lµ nh÷ng cuèn phim h−c¶ nh÷ng g× mµ hä tõng yªu mÕn vµ quý cÊu, th«ng qua h×nh thøc nghÖ thuËt,chuéng - sù tinh tÕ, nh÷ng t×nh c¶m cao ph¶n ¸nh mét c¸ch tinh vi h¬n, nhiÒuth−îng, chñ nghÜa nh©n ®¹o cao quý, sù Èn ý h¬n, nh÷ng vÊn ®Ò cña chÝnh c¸ct«n thê c¸i ®Ñp hay chñ nghÜa tù do cuèn phim tµi liÖu. Cã thÓ kÓ mét sèkh«ng giíi h¹n - tÊt c¶ ®ang lôi tµn vµ cuèn phim ra ®êi cuèi thÕ kû tr−íc: AnhbiÕn ®i trong nh÷ng n¨m tµn khèc vµ sÏ kh«ng giÕt (nãi ®Õn hai téi giÕt ng−êi:trÇn trôi cña CNCS. N−íc Nga xem ra mét ng−êi lµ s¸t nh©n thùc sù, giÕt mét®ang hÊp hèi, vµ mét sè lín nhµ th¬ vµ anh l¸i xe taxi, vµ ë mét phÝa kh¸c,nhµ v¨n c¶m thÊy ®iÒu duy nhÊt hä cã chÝnh kÎ s¸t nh©n nµy l¹i bÞ x· héi v©ythÓ lµm lµ viÖc tèng t¸ng cho ®Êt n−íc bña vµ giÕt chÕt theo nghÜa bãng); Téi®ang chÕt” (1). ch¹y trèn (hoµn c¶nh x· héi gay go, bøc Trong truyÒn thèng vµ ...