Thông tin tài liệu:
Bài viết bước đầu so sánh hệ thống từ xưng hô trong tiếng Việt và trong tiếng Pháp nhằm nêu lên được những khác biệt và tương đồng trong việc sử dụng từ xưng hô trong giao tiếp bằng lời.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
So sánh hệ thống từ xưng hô trong tiếng Việt và trong tiếng PhápTA P C H I K H O A H O C Đ H Q G H N . N G O A I N GƯ . T X X I. S ó 4 2005 S O S Á N H H Ệ T H Ố N G T Ừ X Ư N G HÔ T R O N G T I Ế N G V IỆ T VÀ T R O N G T IÊ N G P H Á P Ngu y en Vân Dung* Việc sử d ụ n g từ xư ng hô là một trong người nước ngoài không khói lúng túng.n hừ ng vân dể vô c ù n g q u a n trọng trong N h ận xét của W ard h au g h (Nguyễnchiên kiơc* hội thoại. Khi giao tiếp, chú Quang: 71) t h ậ t là xác đáng:thô giao tiÔỊ) phái tò ra cho đôi tượng “Trong thực tê, một sô ngôn ngữ dàgiao t i e Ị) t h â y m ì n h r á t q u e n b i ê t h ọ , sử d ụn g cái mà ch ún g ta vôn nhìn n hặnxưng hô d ún g dôi tượng, (-ù ng một người n h ư các danh từ th â n tộc” làm hìnhtrong n h ừ n g môi q u a n hệ xã hội khác thức xứng hô... Một ví dụ (nữa) vền hau thì xưng hò c ù n g khác. Chủ thê trường hợp này là tiếng Việt mà trong đógiao t i ỏ Ị ) có thô là con, là bô, anh, em một người gọi n h ữ n g người khác bàngchú, bác trong gia (lình, ỏ cơ q u an có thê n h ữ n g từ tương dương VỚI các từ tiếnglà cấp tròn hoặc câp dưới, tro n g xã hội có Anh “uncle” (chú- bác), “old sister (chị),thỏ là niíiíời ít tuồi hoặc n hiều tuỏi tùy “younger b ro th e r” (om trai) v.v... Thậmtheo đỏi tượng glao tièp. C hính vì vậy chí cái tương dương với dại từ ‘T ’(tôi) củaviệc ntĩhiôn cửu và so s á n h hai hộ thông tiếng Anh cũng là “d an h từ th â n tộc”. I)otừ xung hô là 111 cho người học năm vừng vậy, trong bát cứ và tro n g mọi q u an hộhộ thõng cua tiỏns? nước ngoài trong sự xã hội, n h ữ n g người n h ậ p cuộc phái găngso sán h với tièn g mẹ dẻ. theo chứng tôi tự p h â n loại người khác, và sử dụnglà một (liều vô c ù n g can thiỏt. Trong n h ữ n g yêu tố nhu họ hàng, vị trí xã hộikhuôn khô cua hài báo này, chúng tôi và tuôi tác đô chọn lựa từ xưng lìỏ chobước d âu so s á n h hai hệ thông từ xung thích hợp’hò trong Liêng Việt và tro n g tiếng P háp Một sô n h à ngôn Iigữ Việt Nam diênnha 111 nêu lên dược n h ữ n g khác biệt và h ình là N guyễn P h ú Phong (1995, 1996),tương đổng tro n g việc* sủ d ụ n g từ xưng Nguyễn Văn Chiến (1992, 1993), Nguyễnhô trong Éĩino tiêp b ă n g lời. Kim T h á n (1997), H oàng Anh Thi (1996) và T rầ n Thị Ngọc L an g (1995) dã nghiên1. Hệ th ô n g từ x ư n g hô t r o n g tiến g Việt cứu vân để này. Hệ th ô n g từ xư ng hô tro n g tiếng Việtdặc biệt phức tạ p so với hệ thông nảy 1.1. C ông tr ìn h n g h iê n cứu củatrong tiên g P h áp , vì n êu n h ư trong tiếng N g u yễ n P h ủ P h o n gPháp, từ XIÍ11 £ hô ch ủ yêu là các dại từ Theo N guyễn P hú Phong, từ xưng hôn h â n xư ng thì tro n g tiê n g Việt việc sử trong tiếng Việt vừa là đại từ n h ả n xung,đ ụ n g d a n h từ t h â n tộc n h ư n h ữ n g dại từ vừa là d an h từ cỉược sử dụ n g như đại từn h â n x u n g th ự c t h ụ đã làm cho nhiều n h â n xung. T S . Khoa Ngôn ngử & Văn hóa Pháp. Trường Đai hoc Ngoai ngữ, Đai hoc Quốc gia Hà Nòi. 6364 Null ven V an D u n g Từ Xưng hô tồn tại dưới d ạn g đơn Tác giả lưu ý tro ng tiên g Việt, m ột sôhoặc kép. Từ xưng hô đơn bao gồm tín h từ chỉ định cũng được sử d ụ n g n h ưn h ữ n g từ có một h ìn h vị: ta o , m ày, n ...