Soạn bài Vợ Nhặt của Kim Lân số 2

Vợ nhặt là truyện ngắn xuất sắc của Kim Lân, in trong tập Con chó xấu xí(1962)Tác phẩm có tiền thân là tiểu thuyết Xóm ngụ cư, được Kim Lân viết ngay sau cách mạng tháng Tám 1945. Truyện được khơi nguồn cảm xúc từ nạn đói khiến hơn hai triệu đồng bào ta bị chết đói do thực dân Pháp và phát xít Nhật gây ra.2.Tóm tắt:+ Tràng là một thanh niên nghèo ở xóm ngụ cư với mẹ già,làm nghề kéo xe thuê.+ Trong nạn đói, một lần kéo thóc lên tỉnh, anh gặp một người con...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Soạn bài Vợ Nhặt của Kim Lân số 2 Soạn bài Vợ Nhặt của Kim Lân số 2 Tìm hiểu truyện Vợ nhặt của Kim LânI.Tìm hiểu chung về tác phẩm1.Xuất xứ:Vợ nhặt là truyện ngắn xuất sắc của Kim Lân, in trong tập Con chó xấu xí(1962)Tác phẩm có tiền thân là tiểu thuyết Xóm ngụ cư, được Kim Lân viết ngay sau cáchmạng tháng Tám 1945. Truyện được khơi nguồn cảm xúc từ nạn đói khiến hơn haitriệu đồng bào ta bị chết đói do thực dân Pháp và phát xít Nhật gây ra.2.Tóm tắt:+ Tràng là một thanh niên nghèo ở xóm ngụ cư với mẹ già,làm nghề kéo xe thuê.+ Trong nạn đói, một lần kéo thóc lên tỉnh, anh gặp một người con gái ngồi lượm thócở nhà kho. Qua vài câu đưa đẩy, họ quen nhau.Thời gian sau anh gặp lại cô gái nhưngđói rách tả tơi thảm thương. Tràng đãi cô ta một bữa bốn bát bánh đúc và chỉ một câunói đùa của Tràng mà cô sẵn sàng theo anh về làm vợ.+ Tràng đưa vợ về nhà trong sự ngỡ ngàng của dân xóm ngụ cư, cũng như sự buồn tủicủa bà cụ Tứ, mẹ Tràng. Nhưng khi hiểu ra, thương xót cho hoàn cảnh của mình, củaTràng và cả người đàn bà ấy, bà đã vui vẻ chấp nhận con dâu mới.+ Đêm tân hôn của Tràng diễn ra trong không khí tái tê của nạn đói. Hôm sau, căn nhàthay đổi hẳn dưới bàn tay quét dọn của hai người đàn bà. Riêng Tràng, anh cảm thấymình “nên người”, thấy gắn bó và có trách nhiệm hơn với gia đình.+ Bữa cơm ngày cưới có cả tiếng cười và cũng có cả sự hiện diện của nạn đói qua niêucháo lõng bõng và nồi “chè khoán”,miếng cám chát đắng nhưng họ cùng hướng vềcuộc sống đổi mới. Trong óc Tràng hiện lên đám người đói phá kho thóc và lá cờ đỏphấp phới.3. Ý nghĩa nhan đề:Nhan đề Vợ nhặt thâu tóm giá trị nội dung tư tưởng của tác phẩm. Nhặt- là hành độngđi với những thứ không ra gì, không được coi trọng, giá trị nhỏ bé, thấp kém. Còn“vợ”- gợi ra sự trân trọng, thiêng liêng trong tình nghĩa của con người, người vợ gắnliền với tổ ấm, hạnh phúc cả đời người. Dựng vợ gả chồng là công việc lớn lao củacuộc đời con người. Hai từ Vợ nhặt đi cạnh nhau gợi ra thân phận con người bị rẻrúng như cái rơm cái rác, có thể nhặt nhạnh ở bất kì đâu, bất kì lúc nào.Người nhặt được vợ ở đây là Tràng, người ta thì cưới xin hẳn hoi, còn Tràng lại nhặtđược vợ. Điều đó gợi ra sự khốn cùng của thân phận và hoàn cảnh sống của conngười.Như vậy, nhan đề Vợ nhặt vừa thể hiện thảm cảnh của người dân trong nạn đói năm1945. vừa bộc lộ sự cưu mang, đùm bọc, khát vọng xây tổ ấm, sức mạnh vươn tớicuộc sống, niềm tin của con người trong cảnh sống khốn cùng.4. Tình huống đặc sắc của truyện Vợ nhặt:-Tràng là nhân vật có ngoại hình xấu, còn dở người. Lời ăn tiếng nói của Tràng cũngcộc cằn, thô kệch như chính ngoại hình của anh ta. Gia cảnh Tràng rất ái ngại. Nguycơ ế vợ đã rõ. Đã vậy lại gặp năm đói khủng khiếp, cái chết luôn đeo bám. Trong lúckhông một ai nghĩ đến chuyện vợ con ( kể cả Tràng), thì anh ta lại đột nhiên có vợ.Trong hoàn cảnh đó, Tràng “nhặt được vợ” là nhặt thêm một miệng ăn, là nhặt thêmtai học cho mình, đẩy mình gần hơn với cái chết. Vì vậy, việc Tràng có vợ là một tìnhhuống éo le, là một nghịch cảnh vui buồn lẫn lộn, cười ra nước mắt.- Dân xóm ngụ cư ngạc nhiên cùng bàn tán, phán đoán rồi cùng nghĩ “ biết có nuôi nỏinhau sống qua được cái thì này không”, cùng nín lặng.- Bà cụ tứ, mẹ Tràng lại càng ngạc nhiên hơn. Bà lão chẳng hiểu gì, rồi cúi đầu nínlặng với nỗi lo rất chung mà mà cũng rất riêng “ Biết chúng nó có nuôi nổi nhau sốngqua được cơn đói khát này không”.- Bản thân Tràng cũng bất ngờ với chính hạnh phúc của mình. Nhìn thị ngồi ngay giữanhà đến bây giờ hắn vẫn còn ngờ ngợ. Thậm chí sáng hôm sau, Tràng vẫn chưa hếtbàng hoàng.=> Tình huống truyện mà Kim Lân xây dựng vừa bất ngờ lại vừa hợp lí.5.Giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và giá trị nghệ thuật.Giá trị hiện thực:- Tố cáo tội ác thực dân, phát xít qua bức tranh xám xịt về thảm cảnh chết đói.- Cái đói đã bóp méo cả nhân cách con người.- Giá trị con người bị phủ nhận khi chỉ vì cùng đường đói khát mà phải trở nên trơtrẽn, liều lĩnh, bất chấp cả e thẹn.Giá trị nhân đạo:- Đề cao tình người, lòng nhân ái, cưu mang đùm bọc nhau, khát vọng hướng tới sựsống và hạnh phúc.- Đặc biệt, sự cưu mang đùm bọc của những con người nghèo đói là sức mạnh để họvượt lên cái chết.Giá trị nghệ thuật:Tình huống truyện khiến diễn biến phát triển dễ dàng và làm nổi bật được những cảnhđời, những thân phận đồng thời nổi bật chủ đề tư tưởng tỏc phẩm.6.Chủ đề: Truyện qua việc xây dựng tình huống đặc biệt-Tràng nhặt được vợ trongcơn đói kém đã thể hiện tấm lòng nhân ái, sức sống kì diệu của con người ngay bên bờvực thẳm của cái chết vẫn hướng về sự sống và khát khao hạnh phúc, tổ ấm gia đình.II. Đề bài luyện tậpĐề : Phân tích tình huống truyện Vợ nhặt của Kim Lân từ đó nêu lên giá trị hiện thựcvà giá trị nhân đạo của tác phẩm.Gợi ý dàn bài:1/Mở bài:+ Giới thiệu tác giả, tác phẩm:- Kim Lân là nhà văn một lòng một dạ đi về với đất, với người, với thuần hậunguyên thủy của cuộc sống nông thôn.- Nạn đói năm 1945 đã đi vào nhiều trang viết của các nhà văn, nhà thơ trong đã cóVợ nhặt của Kim Lân.+ Nhận xét khái quát:- Vợ nhặt xây dựng tình huống truyện độc đáo.- Qua tình huống truyện, tác phẩm thể hiện giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâusắc.2.Thân bài:a. Bối cảnh xây dựng tình huống truyện.+ Bối cảnh nạn đói khủng khiếp năm 1945 mà kết quả là hơn hai triệu người chết.+ Cái chết hiện hình trong tác phẩm tạo nên một không khí ảm đạm, thê lương. Nhữngngười sống luôn bị cái chết đe dọa.b. Trong bối cảnh ấy, Tràng, nhân vật chính của tác phẩm nhặt được vợ. Đó là mộttình huống độc đáo+ Ở Tràng hội tụ nhiều yếu tố khiến nguy cơ ế vợ rất cao:- Ngoại hình xấu, thô.- Tính tình có phần không bình thường.- Ăn nói cộc cằn, thô lỗ.- Nhà nghèo, đi làm thuê nuôi mình và mẹ già.- Nạn đói đe dọa, cái chết đeo bám.+ Tràng lấy vợ là lấy cho mình thêm một tai họa (theo lô gíc tự nhiên). ...