Soạn giáo trình môn Kỹ Thuật Truyền Thanh, chương 2

Tín hiệu thông tin được truyền từ máy phát đến máy thu, thông qua môi trường truyền. Tuy nhiên, tín hiệu thông tin gốc ít khi phù hợp với đường truyền. Cho nên, chúng phải được biến đổi từ dạng tín hiệu thông tin ban đầu thành dạng tín hiệu thông tin phù hợp với đường truyền. Quá trình biến đổi tín hiệu thông tin ở tần số thấp thành dạng tín hiệu sóng mang ở tần số cao. Quá trình này gọi là quá trình điều biến. Giải điều biến là quá trình ngược lại với điều biến. Tín...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Soạn giáo trình môn Kỹ Thuật Truyền Thanh, chương 2 CHÖÔNG 2 MAÙY PHAÙT AM I . GIÔÙI THIEÄU CHUNG. Tín hieäu thoâng tin ñöôïc truyeàn töø maùy phaùt ñeán maùy thu, thoâng qua moâitröôøng truyeàn. Tuy nhieân, tín hieäu thoâng tin goác ít khi phuø hôïp vôùi ñöôøngtruyeàn. Cho neân, chuùng phaûi ñöôïc bieán ñoåi töø daïng tín hieäu thoâng tin ban ñaàuthaønh daïng tín hieäu thoâng tin phuø hôïp vôùi ñöôøng truyeàn. Quaù trình bieán ñoåi tínhieäu thoâng tin ôû taàn soá thaáp thaønh daïng tín hieäu soùng mang ôû taàn soá cao. Quaùtrình naøy goïi laø quaù trình ñieàu bieán. Giaûi ñieàu bieán laø quaù trình ngöôïc laïi vôùiñieàu bieán. Tín hieäu thu ñöôïc phaûi bieán ñoåi trôû laïi thaønh daïng tín hieäu thoâng tinban ñaàu cuûa chuùng. Muïc ñích chính cuûa chöông naøy laø giôùi thieäu nhöõng nguyeântaéc cô baûn cuûa quaù trình ñieàu bieán bieân ñoä. II . NHÖÕNG NGUYEÂN TAÉC CHUNG CUÛA QUAÙ TRÌNH ÑIEÀUBIEÁN BIEÂN ÑOÄ. Ñieàu bieán bieân ñoä AM laø quaù trình laøm thay ñoåi bieân ñoä cuûa tín hieäusoùng mang ôû taàn soá cao keát hoäp vôùi bieân ñoä cuûa tín hieäu ñieàu bieán (tín hieäuthoâng tin). Ñoái vôùi ñieàu bieán bieân ñoä thì chaát löôïng ñieàu bieán töông ñoái thaáp vaøít toån hao. Ñieàu bieán bieân ñoä AM ñöôïc duøng ñeå phaùt soùng thöông maïi caû tínhieäu radio laãn tín hieäu hình. Ñieàu bieán bieân ñoä cuõng ñöôïc duøng trong thoâng tindi ñoäng nhö: Citizen’s Band (CB) Radio. Boä ñieàu bieán bieân ñoä AM laø thieát bò ñöôïc laép raùp bôûi nhöõng linh kieän phituyeán vôùi 2 tín hieäu ngoõ vaøo. Moät tín hieäu soùng mang coù bieân ñoä coá ñònh, taàn soácao vaø tín hieäu thoâng tin taàn soá thaáp. Tín hieäu soùng mang phaûi coù taàn soá thaätcao ñeå ñöôïc Antena böùc xaï moät caùch coù hieäu quaû vaø truyeàn xuyeân qua khoânggian töï do, thöôøng ñöôïc goïi laø taàn soá radio hay ñôn giaûn laø RF. Tín hieäu thoângtin coù theå laø taàn soá ñôn hay daïng soùng phöùc hôïp cuûa nhieàu taàn soá. 1 . Hình bao AM Maëc duø mang nhöõng ñaëc ñieåm chung cuûa ñieàu bieán bieân ñoä, quaù trìnhtruyeàn soùng mang hai daõy bieân ñuû AM (DSBFC) thöôøng ñöôïc söû duïng nhaát.DSBFC ñoâi khi coøn ñöôïc goïi laø ñieàu bieán bieân ñoä AM truyeàn thoáng hay ñôngiaûn hôn laø AM. Hình 2.1 minh hoaï moái quan heä giöõa soùng mang [Vc.Sin 2fc .t ], tín hieäuñieàu bieán Vm.Sin2fm.t vaø daïng soùng ñaõ ñöôïc ñieàu bieán Vam(t) ñoái vôùi AMtruyeàn thoáng. Hình treân cuõng bieåu dieãn caùch taïo ra daïng soùng AM khi moät tínhieäu ñieàu bieán ñôn taàn phoái hôïp vôùi tín hieäu soùng mang taàn soá cao. Daïng soùngngoõ ra bao goàm taát caû caùc taàn soá taïo ra tín hieäu AM vaø noù ñöôïc söû duïng ñeåtruyeàn taûi tín hieäu thoâng tin thoâng qua heä thoáng ñöôøng truyeàn. Do ñoù, hình daïngcuûa soùng mang AM ñöôïc ñieàu bieán goïi laø hình bao AM. Neân chuù yù raèng, khikhoâng coù tín hieäu ñieàu bieán, daïng soùng ngoõ ra ñôn giaûn chæ laø tín hieäu soùngmang. Tuy nhieân, khi coù tín hieäu ñieàu bieán (tín hieäu thoâng tin) ñaët vaøo thì bieânñoä cuûa daïng soùng ngoõ ra seõ phoái hôïp vôùi tín hieäu ñieàu bieán vaø taàn soá cuûa hìnhbao AM baèng vôùi taàn soá cuûa tín hieäu thoâng tin, ñoàng thôøi daïng cuûa hình baoAM cuõng gioáng nhö daïng cuûa tín hieäu ñieàu bieán. Tín hieäu ñieàu bieán fm Soùng mang fc Hình bao AM DSBFC Soùng ñaõ ñöôïc ñieàu bieánHình 2-1: Phöông phaùp taïo ra hình bao AM 2 . Baêng thoâng vaø phoå taàn soá AM Maïch ñieàu bieán AM ñöôïc caáu taïo töø nhöõng linh kieän phi tuyeán, vì vaäysinh ra maïch troän khoâng tuyeán tính. Hình bao ngoõ ra laø daïng soùng phöùc hôïp cuûanhieàu taàn soá ñoù laø taàn soá tín hieäu ñieàu bieán vaø taàn soá soùng mang. Taàn soá ngoõ ralaø toång giaù trò taàn soá ( fc + fm) vaø hieäu taàn soá ( fc - fm). Toång vaø hieäu taàn soá dichuyeån töø taàn soá soùng mang ñeán ñeå caân baèng vôùi taàn soá tín hieäu ñieàu bieán. Choneân, phoå taàn soá AM bao goàm nhöõng thaønh phaàn taàn soá khoâng gian (fm) beâncaïnh taàn soá soùng mang. Tuy nhieân, daïng soùng ñöôïc ñieàu bieán khoâng chöùa caùc thaønh phaàn taàn soá,caùc thaønh phaàn taàn soá naøy baèng vôùi taàn soá tín hieäu ñieàu bieán. AÛnh höôûng cuûaquaù trình ñieàu bieán ñeán tín hieäu ñieàu bieán laø noù phaûn hoài trôû veà taàn soá soùngmang ñoái vôùi nhöõng taàn soá cao. A Soùng mang Daûi bieân döôùi Daûi bieân treân Taàn soá bieân Taàn soá bieân döôùi treân f fc-fm(max) fc fc+ ...