Sử dụng ảnh viễm thám Landsat và GIS xây dựng bản đồ biến động diện tích rừng tại vùng đệm Vườn Quốc gia Bái Tử Long nhằm cung cấp dữ liệu cho các mục tiêu phát triển bền vững

Bài viết Sử dụng công nghệ viễn thám và GIS (Geographic Information Systems) trong xây dựng bản đồ hiện trạng rừng cũng như bản đồ biến động diện tích rừng đang trở nên khá phổ biến ở Việt Nam được thực hiện với ba điểm chính. Một là, xây dựng bản đồ hiện trạng đất lâm nghiệp tại hai xã vùng đệm Vườn quốc gia Bái Tử Long. Hai là, xây dựng bản đồ biến động diện tích đất lâm nghiệp giai đoạn 2001 – 2013, 2013 – 2018;...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng ảnh viễm thám Landsat và GIS xây dựng bản đồ biến động diện tích rừng tại vùng đệm Vườn Quốc gia Bái Tử Long nhằm cung cấp dữ liệu cho các mục tiêu phát triển bền vững Quản lý Tài nguyên rừng & Môi trường SỬ DỤNG ẢNH VIỄN THÁM LANDSAT VÀ GIS XÂY DỰNG BẢN ĐỒ BIẾN ĐỘNG DIỆN TÍCH RỪNG TẠI VÙNG ĐỆM VƯỜN QUỐC GIA BÁI TỬ LONG NHẰM CUNG CẤP DỮ LIỆU CHO CÁC MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Lê Duy Khương1, Nguyễn Thị Hồng2, Chu Lương Trí1, Lê Phú Tuấn3 1 Trường Đại học Hạ Long 2 Trường Đại học Hàng hải Việt Nam 3 Trường Đại học Lâm nghiệp https://doi.org/10.55250/jo.vnuf.2022.1.092-102 TÓM TẮT Sử dụng công nghệ viễn thám và GIS (Geographic Information Systems) trong xây dựng bản đồ hiện trạng rừng cũng như bản đồ biến động diện tích rừng đang trở nên khá phổ biến ở Việt Nam. Nghiên cứu đã xây dựng thành công bản đồ hiện trạng rừng trong các năm 2001, 2013 và 2018 tại hai xã Quan Lạn và Minh Châu thuộc vùng đệm Vườn quốc gia (VQG) Bái Tử Long, tỉnh Quảng Ninh. Dựa trên kết quả xử lý ảnh vệ tinh, nghiên cứu đã xây dựng bản đồ hiện trạng biến động diện tích đất lâm nghiệp giai đoạn 2001 – 2013 và 2013 – 2018. Kết quả cho thấy diện tích đất lâm nghiệp đề u có sự biế n đô ̣ng qua các giai đoạn nghiên cứu. Cụ thể, kế t quả cho thấ y giai đoa ̣n 2001 – 2013 là sự gia tăng về diê ̣n tı́ch rừng, diê ̣n tı́ch tăng thêm là 1099,98 ha chiế m tỷ lê ̣ 13,1% diê ̣n tı́ch toàn khu vực. Tuy nhiên, diện tích đất lâm nghiệp chưa có rừng giảm đi là 1099,05 ha chiế m tỷ lê ̣ 42,9%. Kết quả xây dựng khóa phân loại ảnh cho những năm ảnh không có dữ liệu phân loại cho thấy độ chính xác trên 80%, do vậy các bản đồ hiện trạng đất lâm nghiệp cũng như biến động diện tích có thể sử dụng để phục vụ các hoạt động có liên quan đến quản lý tài nguyên rừng tại vùng đệm VQG Bái Tử Long, đồng thời cung cấp dữ liệu để xây dựng các mục tiêu phát triển bền vững. Từ khóa: biến động diện tích rừng, GIS, phát triển bền vững, viễn thám, VQG Bái Tử Long, vùng đệm. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ hóa, du lịch của đă ̣c khu kinh tế Vân Đồn. Để Ngày nay, với sự phát triển của khoa học phát triển bền vững cần có sự hài hòa giữa phát công nghệ cũng như khoa học kỹ thuật không triển kinh tế với việc bảo tồn và phát huy giá trị thể không kể đến sự ra đời của hê ̣ thố ng thông đa da ̣ng sinh ho ̣c của rừng nói riêng và đa da ̣ng tin điạ lý GIS (Geographic Information System) sinh ho ̣c của Vịnh nói chung. Tuy nhiên, những và ảnh viễn thám (Remote Sensing Imagery). năm gần đây tình trạng thay đổi diện tích rừng Đă ̣c biê ̣t, đố i với lıñ h vực quản lý tài nguyên vùng đệm gây ảnh hưởng không nhỏ đến đa rừng, công nghê ̣này đã hỗ trơ ̣ cho viê ̣c xây dựng dạng sinh học, hệ sinh thái rừng, gây nhiều khó và quản lý cơ sở dữ liê ̣u, lưu trữ, tıć h hơ ̣p và mô khăn cho các cơ quan chức năng trong việc quản tả nhiề u loa ̣i dữ liê ̣u. Với khả năng phân tıć h và lý. Vì vậy, cần có các giải pháp ngăn chặn xâm liên kế t dữ liê ̣u thuô ̣c tıń h với dữ liê ̣u không gian phạm Vườn quố c gia trở thành vấn đề cấp thiết. để lựa cho ̣n các giải pháp quản lý, sử du ̣ng bề n Để góp phần làm cơ sở khoa học xác định các vững và có hiê ̣u quả các nguồn tài nguyên. Việc nguyên nhân cũng như sự thay đổi không gian sử dụng ảnh viễn thám có độ phân giải cao trong diện tích rừng, trong nghiên cứu sử dụng ảnh việc quản lý tài nguyên đã và đang là một hướng viễn thám Landsat và GIS xây dựng bản đồ biến đi mới phục vụ cho công tác quy hoạch tài động diện tích rừng tại vùng đệm Vườn quốc gia nguyên thiên nhiên nói chung cũng như tài Bái Tử Long. Nghiên cứu này được thực hiện nguyên rừng nói riêng. với ba điểm chính. Một là, xây dựng bản đồ hiện Có thể thấy rằng với tiềm năng cả về thiên trạng đất lâm nghiệp tại hai xã vùng đệm Vườn nhiên và giá trị lịch sử, Vịnh Bái Tử Long có vai quốc gia Bái Tử Long. Hai là, xây dựng bản đồ trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, văn biến động diện tích đất lâm nghiệp giai đoạn 92 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 1 - 2022 Quản lý Tài nguyên rừng & Môi trường 2001 – 2013, 2013 – 2018. Ba là, xác định các 2.2.1. Phương pháp kế thừa số liệu nguyên nhân biế n đô ̣ng ...