Sử dụng côn trùng chữa bệnh thế nào?Sử dụng côn trùng để chữa bệnh không phải là chuyện xa lạ với nhiều người dân. Nhưng làm thế nào để côn trùng phát huy tốt tác dụng chữa bệnh? Sử dụng côn trùng trong Đông y thế nào cho hiệu quả? Chúng tôi phỏng vấn TS. Nguyễn Minh Hà, Giám đốc Viện Y học cổ truyền Quân đội - Bộ Quốc phòng về những nội dung liên quan. PV: Nhiều người dân đã và đang sử dụng côn trùng để chữa bệnh như dùng mật ong làm thuốc bổ, dùng sâu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng côn trùng chữa bệnh thế nào? Sử dụng côn trùng chữa bệnh thế nào?Sử dụng côn trùng để chữa bệnh không phải là chuyện xa lạ với nhiều người dân.Nhưng làm thế nào để côn trùng phát huy tốt tác dụng chữa bệnh? Sử dụng côntrùng trong Đông y thế nào cho hiệu quả? Chúng tôi phỏng vấn TS. Nguyễn MinhHà, Giám đốc Viện Y học cổ truyền Quân đội - Bộ Quốc phòng về những nội dungliên quan.PV: Nhiều người dân đã và đang sử dụng côn trùng để chữa bệnh như dùng mật ong làmthuốc bổ, dùng sâu dâu để chữa lở mũi, lở miệng, ho, sốt... Vậy giá trị của việc sử dụngcôn trùng trong điều trị bệnh thế nào, thưa TS?TS. Nguyễn Minh Hà: Hàng nghìn đời nay y học cổ truyền đã sử dụng nguồn tài nguyênđộng thực vật và khoáng vật làm thuốc chữa bệnh, trong đó có một phần là côn trùng vàsản phẩm của chúng. Hiện nay, người dân sử dụng nhiều loại côn trùng để làm thuốc, làmthực phẩm đưa lại kết quả hết sức khả quan trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộngđồng.Côn trùng đã tham gia vào tất cả các lĩnh vực điều trị của y học cổ truyền từ điều trị bệnhngoài da, vết thương nhiễm khuẩn đến các bệnh nội, ngoại khoa, các chuyên khoa (nhikhoa, phụ khoa, nam khoa, lão khoa). Côn trùng và sản phẩm của côn trùng được sử dụngtrong các đơn thuốc y học cổ truyền và còn được sử dụng như một công cụ để châm cứu,hút máu độc... Trong hệ thống Đông Nam dược, những vị thuốc là côn trùng rất đa dạng,tác dụng chữa bệnh phong phú và xuất hiện trong nhiều bài thuốc khác nhau. Chỉ tính cácvị thuốc là côn trùng đã được sử dụng và lưu lại trong y văn dưới dạng các bài thuốc cổphương, tân phương cũng như nghiệm phương theo chúng tôi được biết có hàng vài chụcvị, nằm rải rác ở hàng trăm bài thuốc khác nhau.PV: Xin TS cho biết, hiện nay những loài côn trùng nào đã được sử dụng và tiềm năngdùng côn trùng trong chữa bệnh bằng y học cổ truyền thế nào?TS. Nguyễn Minh Hà: Hiện nay số lượng côn trùng là gần một triệu loài (lớn gấp 3 lầncác loài động vật khác cộng lại trên hành tinh), trừ khoảng 10% côn trùng có hại, chắcchắn số loài côn trùng có lợi cho y học cổ truyền không nhỏ. Tùy theo kinh nghiệm củatừng vùng, từng dân tộc khác nhau người ta sử dụng côn trùng để chữa bệnh khác nhaunhư dế mèn, niềng niễng chữa trẻ em đái dầm, tổ kiến, hoàng cung, mối chữa viêm mũidị ứng, viêm xoang, hen phế quản. Gần đây nhân dân ta đã sử dụng nhiều loại côn trùngđể ngâm rượu uống, làm thức ăn như ong đất, sâu tre, sâu chít, mối, kiến, châu chấu, bọxít.Các loài côn trùng được sử dụng làm dược liệu trong tài liệu kinh điển, có tác dụng điềutrị tốt như bọ hung chống sài giật, trừ độc, tán ứ, chữa sỏi đường tiết niệu; sâu dâu có tácdụng giảm ho, cầm máu, chữa cam còi, đau mắt có nhiều dử, lở mũi, lở miệng; bạchcương tàm có tác dụng trừ phong, giảm ho, giải độc, tiêu viêm; ngài tằm chữa đái buốt dochứng lậu, điều trị các vết cắn do côn trùng hay sâu độc, chữa rối loạn kinh nguyệt, tăngcường khả năng sinh dục của nam giới...PV: Tác dụng của côn trùng là như vậy nhưng hiện nay chúng chưa được bảo vệ và sửdụng tốt. Theo TS, cần làm gì để khắc phục tình trạng này?TS. Nguyễn Minh Hà: Như tôi đã giới thiệu, côn trùng là nguồn dược liệu không thểthiếu và đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.Gần đây đã có một số công trình khoa học nghiên cứu về thành phần hóa học, độc tính,hoạt tính sinh học, tác dụng điều trị của một số loài côn trùng hoặc sản phẩm của chúng.Một số sản phẩm là dược phẩm hay thực phẩm chức năng từ côn trùng đã được đưa vàophục vụ cuộc sống. Tuy nhiên, việc sử dụng côn trùng trong y học cổ truyền phần lớndựa vào kinh nghiệm và thói quen. Việc chuẩn hóa chủng loại, chất lượng cũng nhưphương pháp bào chế các loại côn trùng sử dụng trong y học cổ truyền đều được khaithác tự nhiên, chưa có sự quan tâm, nghiên cứu để bảo tồn, phát triển và khai thác bềnvững.Chính vì thế, chúng tôi mong muốn sẽ đề xuất với Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệtchương trình nghiên cứu khoa học “Bảo tồn, khai thác và phát triển côn trùng phục vụcho y học cổ truyền Việt Nam”. Hy vọng chương trình nghiên cứu sớm được thông qua...và nhờ đó chúng ta sẽ nghiên cứu, khai thác và sử dụng côn trùng một cách hiệu quảhơn.PV: Trân trọng cảm ơn TS! ...