Sử dụng hiệu quả lao động ở thành phố Hải Phòng

Bài báo này nhằm phân tích, đánh giá mức độ hiệu quả trong sử dụng lao động của Hải Phòng thông qua một số chỉ tiêu cơ bản như quy mô, tỉ trọng, tốc độ tăng lao động có việc làm, tỉ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm, vị thế việc làm, năng suất lao động, thu nhập.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng hiệu quả lao động ở thành phố Hải PhòngJOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1067.2017-0102Social Science, 2017, Vol. 62, Iss. 11, pp. 167-176This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn SỬ DỤNG HIỆU QUẢ LAO ĐỘNG Ở THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG Tô Thị Hồng Nhung Khoa Địa lí, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Sử dụng lao động có vai trò quan trọng đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế nói chung. Hải Phòng là một thành phố tương đối đông dân, nguồn lao động dồi dào nên vấn đề sử dụng lao động hiệu quả lại càng có ý nghĩa quan trọng. Trong những năm qua, lực lượng lao động đông đảo của Hải Phòng đã được sử dụng ngày càng hiệu quả hơn. Tuy nhiên, mức độ hiệu quả trong sử dụng lao động của thành phố vẫn còn những hạn chế nhất định, đòi hỏi phải có những biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả và sử dụng hợp lí nguồn lực quan trọng này. Từ khóa: Sử dụng lao động, Hải Phòng, hiệu quả.1. Mở đầu Sử dụng lao động có vai trò quan trọng đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế nói chung.Sử dụng lao động hiệu quả không chỉ góp phần phát huy sức mạnh của nguồn nhân lực, một trongnhững nguồn lực cơ bản cho tăng trưởng, phát triển mà còn góp phần đáng kể trong việc giải quyếtnhiều vấn đề xã hội quan trọng. Mức độ hiệu quả trong sử dụng lao động được đánh giá thông quanhiều tiêu chí khác nhau. Hải Phòng là một thành phố tương đối đông dân, nguồn lao động dồi dào nên vấn đề sửdụng lao động hiệu quả lại càng có ý nghĩa nhiều mặt và cần được đánh giá đầy đủ. Tuy nhiên,hầu như chưa có nghiên cứu nào đi sâu vào vấn đề sử dụng lao động cũng như đánh giá mức độhiệu quả trong sử dụng lao động ở thành phố Hải Phòng. Các nghiên cứu có chăng mới chỉ đề cậpđến một vài khía cạnh cụ thể, ví dụ như sử dụng lao động trong các khu công nghiệp [15], hay tậptrung vào một phần thực trạng nguồn lao động của thành phố, như nghiên cứu về nguồn nhân lựckhoa học công nghệ trong các công trình [10, 14]. Bài báo này nhằm phân tích, đánh giá mức độhiệu quả trong sử dụng lao động của Hải Phòng thông qua một số chỉ tiêu cơ bản như quy mô, tỉtrọng, tốc độ tăng lao động có việc làm, tỉ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm, vị thế việc làm, năng suấtlao động, thu nhập.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Quy mô và tốc độ gia tăng lao động có việc làm Quy mô và tốc độ gia tăng lao động có việc làm là chỉ tiêu đầu tiên cần xem xét khi đánhgiá mức độ hiệu quả trong sử dụng lao động. Càng có nhiều người tham gia vào thị trường laoNgày nhận bài: 15/7/2017. Ngày sửa bài: 21/8/2017. Ngày nhận đăng: 20/10/2017Liên hệ: Tô Thị Hồng Nhung, e-mail: tohongnhungtnt@gmail.com 167 Tô Thị Hồng Nhungđộng, càng có thêm nhiều việc làm mới được tạo ra cho người lao động thì càng chứng tỏ rằng lựclượng lao động đã được huy động và sử dụng hiệu quả, ít nhất là về mặt số lượng. Đây cũng là cơsở để tiến gần hơn đến mức toàn dụng lao động. Đối với thành phố Hải Phòng, số lượng và tỉ lệ lao động có việc làm đã liên tục tăng lêntrong những năm qua. Năm 2015, số người có việc làm của TP. Hải Phòng là 1.090.355 người,tương đương với khoảng 55,5% dân số toàn thành phố, tăng thêm 8 điểm % so với mức 47,5% củanăm 1999; và chiếm 96,7% lực lượng lao động (LLLĐ), tăng 2,5% trong cùng thời kì. Tốc độ giatăng lao động có việc làm bình quân giai đoạn này là 2%/năm, cao hơn mức gia tăng nguồn laođộng (1,5%/năm) và mức gia tăng lực lượng lao động (1,8%/năm). Hình 1. Lao động có việc làm TP. Hải Phòng giai đoạn 1999 – 2015 [5, 9] Theo báo cáo của Sở LĐTB&XH, riêng trong giai đoạn 2011 - 2015, đã có khoảng 255.000lượt lao động Hải Phòng được giải quyết việc làm, trung bình mỗi năm là 51.000 lượt [11]. Nhìnchung, công nghiệp và dịch vụ vẫn là những ngành tạo ra nhiều chỗ việc làm mới với thu nhậpcao hơn cho người lao động, trong đó đặc biệt phải kể tới vai trò của khối các doanh nghiệp trongnhững ngành này. Khu vực doanh nghiệp của Hải Phòng ngày càng đóng vai trò quan trọng pháttriển kinh tế nói chung và tạo công ăn việc làm, thu hút, sử dụng hiệu quả NLĐ của thành phố.Số lượng doanh nghiệp đã tăng lên gấp 8 lần kể từ năm 2000 cho đến năm 2014; số lượng laođộng cũng tăng gấp 2,5 lần trong cùng thời kì, chiếm 1/3 tổng số lao động đang làm việc của HảiPhòng. Nếu tính bình quân, tốc độ tăng số lao động có việc làm trong khu vực doanh nghiệp củaHải Phòng giai đoạn này là 6,7%/năm, cao gấp 3 lần so với tốc độ tăng lao động có việc làm bìnhquân chung của toàn bộ nền kinh tế trong cùng thời kì. Nói cách khác, số chỗ việc làm mới đượctạo ra của Hải Phòng thời kì này chủ yếu do khu vực doanh nghiệp đảm nhiệm. Vì vậy, muốn sửdụng hiệu quả NLĐ, TP. Hải Phòng cần phải có những giải pháp để hỗ trợ, tạo điều kiện cho cácdoanh nghiệp phát triển tốt nhất có thể. Lao động có việc làm ở Hải Phòng tăng lên còn nhờ sự phát triển mạnh mẽ các khu côngnghiệp, khu kinh tế trong những năm gần đây. Các khu công nghiệp hình thành và phát triển nhanhchóng đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới, góp phần toàn dụng nguồn lao động đông đảo của thànhphố, đảm bảo thu nhập, nâng cao trình độ chuyên môn, quản lí cho người lao động. Như vậy, nhìn chung, với số chỗ việc làm mới được tạo ra nhiều hơn kéo theo số lượng và tỉtrọng lao động có việc làm của Hải Phòng liên tục tăng lên cho thấy, xét trên khía cạnh số lượng,lao động Hải Phòng trong những năm gần đây đã được huy động và sử dụng ngày một hiệu quảhơn. Tuy nhiên, để xem xét lao động có được sử dụng thực sự hiệu quả không còn phải căn cứ vàonhiều tiêu chí khác.168 Sử dụng hiệu quả lao động ở thành phố Hải Phòng2.2. Vị thế ...