Sử dụng phiếu học tập động trong dạy học giải bài tập Hình học lớp 11 theo bốn bước của Polya
Số trang: 5
Loại file: pdf
Dung lượng: 567.81 KB
Lượt xem: 8
Lượt tải: 0
Xem trước 2 trang đầu tiên của tài liệu này:
Thông tin tài liệu:
Phiếu học tập được giáo viên thiết kế trong dạy học để phát huy tính chủ động học tập của người học. Bài báo này trình bày việc thiết kế và sử dụng phiếu học tập trên lớp của người giáo viên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng phiếu học tập động trong dạy học giải bài tập Hình học lớp 11 theo bốn bước của Polya JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Science - Mathematics, 2013, Vol. 58, pp. 36-40 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn SỬ DỤNG PHIẾU HỌC TẬP ĐỘNG TRONG DẠY HỌC GIẢI BÀI TẬP HÌNH HỌC LỚP 11 THEO BỐN BƯỚC CỦA POLYA Nguyễn Văn Thái Bình1 và Bùi Minh Đức2∗ 1 Phòng Đào tạo, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội ; 2 Khoa Công nghệ Thông tin, Trường Đại học Sư Phạm Hà Nội ∗ Email: ducbm@hnue.edu.vn Tóm tắt. Phiếu học tập được giáo viên thiết kế trong dạy học để phát huy tính chủ động học tập của người học. Bài báo này trình bày việc thiết kế và sử dụng phiếu học tập trên lớp của người giáo viên. Từ khóa: Phiếu học tập động, GeoGebra.1. Mở đầu GeoGebra là một phần mềm miễn phí, trong một gói phần mềm (package) dễ sửdụng. GeoGebra là phần mềm toán học động cho tất cả các cấp giáo dục và đa dạng: hìnhhọc, đại số, bảng, đồ họa, số liệu thống kê và tính toán. Phần mềm này được phát triển choviệc dạy toán trong các trường học bởi Markus Hohenwarter tại Đại học Florida Atlantic- Mĩ và đã nhận được một số giải thưởng về phần mềm giáo dục ở châu Âu và Mĩ [4]. Với tính năng động, ta có thể dựng điểm, vectơ, đoạn thẳng, đường thẳng, đườngconic, cũng như đồ thị hàm số và có thể thay đổi chúng. Ta có thể được nhập vào trực tiếpphương trình và tọa độ của các điểm, các đường,... Ta có thể làm việc với nhiều loại biếnsố như số, vectơ, và điểm, tìm đạo hàm, tích phân của hàm số, và cung cấp các lệnh nhưtìm nghiệm hay tìm cực trị,... Phiếu học tập động (dynamic worksheet) được thiết kế bởi giáo viên với một phầnmềm trên máy vi tính, bao gồm một hình động (dynamic figure), những lời giải thíchtương ứng, những câu hỏi và yêu cầu hoạt động đối với học sinh. Giáo viên và học sinh cóthể sử dụng môi trường này để giải thích, khám phá, để mô hình hóa khái niệm toán họcvà mối quan hệ giữa các khái niệm toán học nói chung [5]. Ta có thể phân ra làm hai loại phiếu học tập động: phiếu học tập động hỗ trợ họcsinh tự học ở nhà; phiếu học tập động sử dụng trong quá trình dạy học trên lớp. Có thể sửdụng phiếu học tập động trong dạy học định nghĩa, định lí, phương pháp quy tắc, giải bàitập toán học..., hay kết hợp sử dụng trong những phương pháp dạy học tích cực: dạy họckhám phá, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề....36 Sử dụng phiếu học tập động trong dạy học giải bài tập hình học lớp 11... Trong bài báo này, chúng tôi trình bày việc xây dựng phiếu học tập động bởi phầnmềm GeoGebra, có thể dễ dàng xuất ra một tập tin html, hỗ trợ học sinh giải bài tập hìnhhọc nhờ máy tính hoặc thông qua Internet.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Thiết kế một số phiếu học tập động có sử dụng phần mềm GeoGebra hỗ trợ học sinh giải toán về phép biến hình trong mặt phẳng2.1.1. Các bước tìm lời giải bài toán theo bốn bước của Polya [3] Bước 1. Tìm hiểu nội dung bài toán: Phát biểu đề bài dưới những dạng thức khác nhau để hiểu rõ nội dung bài toán; Phânbiệt cái đã cho và cái phải tìm, phải chứng minh; Có thể dùng công thức, kí hiệu, hình vẽđể hỗ trợ cho việc diễn tả đề bài. Bước 2. Tìm cách giải bài toán. - Tìm tòi, phát hiện cách giải nhờ những suy nghĩ có tính chất tìm đoán: biến đổicái đã cho, biến đổi cái phải tìm hay phải chứng minh, liên hệ cái đã cho hoặc cái phảitìm với những tri thức đã biết, liên hệ bài toán cần giải với một bài toán cũ tương tự, mộttrường hợp riêng, một bài toán tổng quát hơn hay một bài toán nào đó có liên quan, sửdụng những phương pháp đặc thù với từng dạng toán như chứng minh phản chứng, quynạp toán học, toán dựng hình, toán quỹ tích,... - Kiểm tra lời giải bằng cách xem lại kĩ từng bước thực hiện hoặc đặc biệt hóa kếtquả tìm được hoặc đối chiếu kết quả với một số tri thức có liên quan,... - Tìm tòi những cách giải khác, so sánh chúng để chọn được cách giải hợp lí nhất. Bước 3. Trình bày lời giải. Từ cách giải đã được phát hiện, sắp xếp các việc phải làm thành một chương trìnhgồm các bước theo một trình tự thích hợp và thực hiện các bước đó. Bước 4. Nghiên cứu sâu lời giải. - Nghiên cứu khả năng ứng dụng kết quả của lời giải. - Nghiên cứu giải những bài toán tương tự, mở rộng hay lật ngược vấn đề.2.1.2. Hướng dẫn học sinh giải toán với sự hỗ trợ của phần mềm GeoGebra Phiếu 1: Bài toán: “Cho tam giác ABC nội tiếp đường tròn (O; R); B, C cố định,A thay đổi. Tìm quỹ tích trọng tâm G của tam giác ABC khi A thay đổi. Phiếu 2: Sử dụng phần mềm GeoGebra để vẽ hình và tìm hiểu bài toán - Mở trang web: http://www.geogebra.org/cms/ - Khởi động phần mềm GeoGebra 4.0 ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng phiếu học tập động trong dạy học giải bài tập Hình học lớp 11 theo bốn bước của Polya JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Science - Mathematics, 2013, Vol. 58, pp. 36-40 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn SỬ DỤNG PHIẾU HỌC TẬP ĐỘNG TRONG DẠY HỌC GIẢI BÀI TẬP HÌNH HỌC LỚP 11 THEO BỐN BƯỚC CỦA POLYA Nguyễn Văn Thái Bình1 và Bùi Minh Đức2∗ 1 Phòng Đào tạo, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội ; 2 Khoa Công nghệ Thông tin, Trường Đại học Sư Phạm Hà Nội ∗ Email: ducbm@hnue.edu.vn Tóm tắt. Phiếu học tập được giáo viên thiết kế trong dạy học để phát huy tính chủ động học tập của người học. Bài báo này trình bày việc thiết kế và sử dụng phiếu học tập trên lớp của người giáo viên. Từ khóa: Phiếu học tập động, GeoGebra.1. Mở đầu GeoGebra là một phần mềm miễn phí, trong một gói phần mềm (package) dễ sửdụng. GeoGebra là phần mềm toán học động cho tất cả các cấp giáo dục và đa dạng: hìnhhọc, đại số, bảng, đồ họa, số liệu thống kê và tính toán. Phần mềm này được phát triển choviệc dạy toán trong các trường học bởi Markus Hohenwarter tại Đại học Florida Atlantic- Mĩ và đã nhận được một số giải thưởng về phần mềm giáo dục ở châu Âu và Mĩ [4]. Với tính năng động, ta có thể dựng điểm, vectơ, đoạn thẳng, đường thẳng, đườngconic, cũng như đồ thị hàm số và có thể thay đổi chúng. Ta có thể được nhập vào trực tiếpphương trình và tọa độ của các điểm, các đường,... Ta có thể làm việc với nhiều loại biếnsố như số, vectơ, và điểm, tìm đạo hàm, tích phân của hàm số, và cung cấp các lệnh nhưtìm nghiệm hay tìm cực trị,... Phiếu học tập động (dynamic worksheet) được thiết kế bởi giáo viên với một phầnmềm trên máy vi tính, bao gồm một hình động (dynamic figure), những lời giải thíchtương ứng, những câu hỏi và yêu cầu hoạt động đối với học sinh. Giáo viên và học sinh cóthể sử dụng môi trường này để giải thích, khám phá, để mô hình hóa khái niệm toán họcvà mối quan hệ giữa các khái niệm toán học nói chung [5]. Ta có thể phân ra làm hai loại phiếu học tập động: phiếu học tập động hỗ trợ họcsinh tự học ở nhà; phiếu học tập động sử dụng trong quá trình dạy học trên lớp. Có thể sửdụng phiếu học tập động trong dạy học định nghĩa, định lí, phương pháp quy tắc, giải bàitập toán học..., hay kết hợp sử dụng trong những phương pháp dạy học tích cực: dạy họckhám phá, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề....36 Sử dụng phiếu học tập động trong dạy học giải bài tập hình học lớp 11... Trong bài báo này, chúng tôi trình bày việc xây dựng phiếu học tập động bởi phầnmềm GeoGebra, có thể dễ dàng xuất ra một tập tin html, hỗ trợ học sinh giải bài tập hìnhhọc nhờ máy tính hoặc thông qua Internet.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Thiết kế một số phiếu học tập động có sử dụng phần mềm GeoGebra hỗ trợ học sinh giải toán về phép biến hình trong mặt phẳng2.1.1. Các bước tìm lời giải bài toán theo bốn bước của Polya [3] Bước 1. Tìm hiểu nội dung bài toán: Phát biểu đề bài dưới những dạng thức khác nhau để hiểu rõ nội dung bài toán; Phânbiệt cái đã cho và cái phải tìm, phải chứng minh; Có thể dùng công thức, kí hiệu, hình vẽđể hỗ trợ cho việc diễn tả đề bài. Bước 2. Tìm cách giải bài toán. - Tìm tòi, phát hiện cách giải nhờ những suy nghĩ có tính chất tìm đoán: biến đổicái đã cho, biến đổi cái phải tìm hay phải chứng minh, liên hệ cái đã cho hoặc cái phảitìm với những tri thức đã biết, liên hệ bài toán cần giải với một bài toán cũ tương tự, mộttrường hợp riêng, một bài toán tổng quát hơn hay một bài toán nào đó có liên quan, sửdụng những phương pháp đặc thù với từng dạng toán như chứng minh phản chứng, quynạp toán học, toán dựng hình, toán quỹ tích,... - Kiểm tra lời giải bằng cách xem lại kĩ từng bước thực hiện hoặc đặc biệt hóa kếtquả tìm được hoặc đối chiếu kết quả với một số tri thức có liên quan,... - Tìm tòi những cách giải khác, so sánh chúng để chọn được cách giải hợp lí nhất. Bước 3. Trình bày lời giải. Từ cách giải đã được phát hiện, sắp xếp các việc phải làm thành một chương trìnhgồm các bước theo một trình tự thích hợp và thực hiện các bước đó. Bước 4. Nghiên cứu sâu lời giải. - Nghiên cứu khả năng ứng dụng kết quả của lời giải. - Nghiên cứu giải những bài toán tương tự, mở rộng hay lật ngược vấn đề.2.1.2. Hướng dẫn học sinh giải toán với sự hỗ trợ của phần mềm GeoGebra Phiếu 1: Bài toán: “Cho tam giác ABC nội tiếp đường tròn (O; R); B, C cố định,A thay đổi. Tìm quỹ tích trọng tâm G của tam giác ABC khi A thay đổi. Phiếu 2: Sử dụng phần mềm GeoGebra để vẽ hình và tìm hiểu bài toán - Mở trang web: http://www.geogebra.org/cms/ - Khởi động phần mềm GeoGebra 4.0 ...
Tìm kiếm theo từ khóa liên quan:
Phiếu học tập động Phần mềm toán học động Phương pháp dạy học Phần mềm GeoGebra Hỗ trọ tự học tại nhà Phần mềm giáo dụcGợi ý tài liệu liên quan:
-
Tổ chức dạy học hợp tác có sự hỗ trợ của giáo án điện tử vào môn Tin học cơ bản
5 trang 258 0 0 -
KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ ( QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC, BÁC HỒ )
7 trang 165 0 0 -
Giáo trình Phương pháp dạy học tiếng Việt ở tiểu học 2: Phần 1
112 trang 130 0 0 -
Dạy học theo dự án – một trong những động lực phát triển kĩ năng tự học của sinh viên
14 trang 110 0 0 -
11 trang 103 0 0
-
142 trang 84 0 0
-
7 trang 75 1 0
-
Một số vấn đề cần chú trọng về đổi mới phương pháp dạy học trong giai đoạn hiện nay
6 trang 66 0 0 -
Vận dụng phương pháp 'dạy học ngôn ngữ theo nhiệm vụ' vào dạy học kỹ năng nói trong tiếng Trung Quốc
11 trang 66 0 0 -
30 trang 56 0 0