SỰ VA CHẠM CỦA CÁC NỀN VĂN MINH VÀ VIỆC THIẾT LẬP LẠI TRẬT TỰ THẾ GIỚI

Tên đầy đủ của cuốn sách này là: “Sự va chạm của các nền văn minh và việc thiết lập lại trật tự thế giới” (The Clash of civilization and the remaking of world order). Tác giả: Samuel Hungtington Người dịch: Phương Sửu, Văn Hạnh, Phương Nam, Ánh Tuyết Nhà xuất bản: Lao động Năm xuất bản: 2003 Số trang: 483
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SỰ VA CHẠM CỦA CÁC NỀN VĂN MINH VÀ VIỆC THIẾT LẬP LẠI TRẬT TỰ THẾ GIỚI SỰ VA CHẠM CỦA CÁC NỀN VĂN MINH VÀ VIỆC THIẾT LẬP LẠI TRẬT TỰ THẾ GIỚI Xuân Tùng (giới thiệu) Tên đầy đủ của cuốn sách này là: “Sự va chạm của các nền văn minh và việc thiết lập lại trật tự thế giới” (The Clash of civilization and the remaking of world order). Tác giả: Samuel Hungtington Người dịch: Phương Sửu, Văn Hạnh, Phương Nam, Ánh Tuyết Nhà xuất bản: Lao động Năm xuất bản: 2003 Số trang: 483 Samuel Hungtington không phải là người đầu tiên nói về sự va chạm của cácnền văn minh. Ý tưởng và sự cảnh báo về sự đụng độ giữa các nền văn minh đãxuất hiện ngay từ giữa thế kỷ XX, do nhà sử học nổi tiếng người Anh ArnoldToynbee đề xướng. Năm 1993, S. Hungtington, khi đó là Viện trưởng Viện nghiên cứu chiếnlược thuộc Đại học Harvard, đã có bài viết mang tính dự báo: “Sự va chạm của cácnền văn minh?”. Tiêu đề đó cho thấy tác giả của nó có phần hoài nghi: liệu có khảnăng xảy ra sự đụng độ giữa các nền văn minh trong thế kỷ XXI hay không? Vàthực tế, nội dung của bài viết đã nói lên rằng sự đụng độ là điều khó tránh khỏi.Năm 1996, Hungtington tiếp tục phát triển dự báo của mình thành cuốn sách “Sựva chạm của các nền văn minh và việc thiết lập lại trật tự thế giới” Một thế giới của các nền văn minh khác biệt Trong cuốn sách của mình, S. Hungtington đã vẽ lại bức tranh chung về cácnền văn minh khác nhau trên thế giới. Về cơ bản, ông phân chia nhân loại thành 2bộ phận là văn minh phương Tây và văn minh ngoài phương Tây, trong đó vănminh phương Tây đóng vai trò trung tâm trong các phân tích của ông, là điểmtham chiếu để xem xét các nền văn minh khác ngoài phương Tây. Trên cơ sở xác định các nền văn minh chủ yếu của thế giới, Hungtington tiếptục làm sáng tỏ những thay đổi về cán cân giữa các nền văn minh, giải thích sựthoái trào của văn minh phương Tây và quá trình phục sinh các nền văn minhngoài phương Tây. Ông cũng chỉ ra một trật tự mới của các nền văn minh cùng vớisự tái định hình nền chính trị toàn cầu thông qua văn hoá. Một trong những phát hiện của S. Hungtington là sự nhìn nhận vai trò củanhà nước chủ chốt trong sự hình thành và phát triển của một nền văn minh nhấtđịnh. Đó là nhà nước dẫn đầu của khối các nhà nước đồng văn, đồng chủng vàđồng ngôn (ngôn ngữ). Hungtington đã có những phân tích đáng ngạc nhiên về 2trường hợp của nước Nga (với các nước láng giềng) và Trung Hoa đại lục (với cácnước Đông Á) nhằm minh chứng cho luận điểm này. Sự đụng độ giữa các nền văn minh Quan điểm này xuất phát từ chỗ cho rằng, trong thế giới mới đang hình thành,nguồn gốc của các xung đột sẽ không còn là hệ tư tưởng và kinh tế nữa, mà là vănhoá, hay nói chính xác hơn, sự khác biệt giữa các nền văn hoá là cơ sở của cácnền văn minh khác nhau. Hungtington định nghĩa văn minh như là một cộng đồng văn hoá bậc cao, làmức độ rộng nhất của tính đồng nhất văn hoá của con người. Ông khẳng định,những khác biệt giữa các nền văn minh có ý nghĩa căn bản hơn so với những khácbiệt giữa các hệ tư tưởng chính trị và các chế độ chính trị. Theo Hungtington,trong thế kỷ XXI, sự xung đột giữa các nền văn minh sẽ là nhân tố chủ đạo củanền chính trị thế giới, đặc biệt là giữa văn minh phương Tây và văn minh khôngphải phương Tây. Hungtington đã phân tích các nhân tố cơ bản đẩy loài người đi tới sự xungđột giữa các nền văn minh. Qua đó, ông kết luận: sự va chạm của các nền vănminh được triển khai theo 2 cấp độ là vi mô và vĩ mô. Ở cấp vi mô, những nhóm người sống dọc theo các tuyến đứt gãy giữa cácnền văn minh đang tiến hành đấu tranh, thường là có đổ máu, để giành giật đất đaivà quyền lực đối với nhau. Ở cấp vĩ mô, các nước thuộc các nền văn minh khácnhau đang cạnh tranh giành ảnh hưởng trong lĩnh vực quân sự và kinh tế, tranhgiành quyền kiểm soát các tổ chức quốc tế và các nước thứ ba, cố gắng khẳng địnhcác giá trị chính trị và tôn giáo của mình. Hungtington dự báo, sự va chạm giữa các nền văn minh sẽ đưa lại 2 hệ quảquan trọng: một là, các trục chủ yếu của nền chính trị thế giới sẽ là quan hệ giữaphương Tây và phần còn lại của thế giới; hai là, trong tương lai, lò lửa xung đột cơbản sẽ là mối quan hệ qua lại giữa phương Tây và một loạt các nước Hồi giáo -Khổng giáo. Tương lai của các nền văn minh hay tương lai của thế giới Những tư tưởng của S. Hungtington trong cuốn sách này đã mở ra hướng đimới cho cộng đồng thế giới trong việc tìm kiếm giải pháp để hạn chế những xungđột quốc gia, khu vực và toàn cầu do sự khác biệt của các nền văn minh gây ra. Xuhướng khả thi và tích cực nhất có lẽ là hướng tới cuộc đối thoại giữa cá ...