Suy nghĩ về đạo đức sinh viên trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiện nay

Bài viết Suy nghĩ về đạo đức sinh viên trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiện nay trình bày các nội dung chính sau: Sinh viên và các giá trị đạo đức hiện nay; Sự xem nhẹ thậm chí quay lưng lại với các giá trị truyền thống của dân tộc; Sự mờ nhạt và lệch lạc của lí tưởng sống; Giao lưu văn hóa thời hội nhập.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Suy nghĩ về đạo đức sinh viên trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiện nay SUY NGHĨ VỀ ĐẠO ĐỨC SINH VIÊN TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU HÓA VÀ HỘI NHẬP HIỆN NAY Trần Hoàng Phong11. Đặt vấn đề Xuất hiện từ những năm 70 của thế kỷ XX, đến nay toàn cầu hóa không còn làmột khái niệm, một lý thuyết, mà nó đã thực sự hiện hữu và đang từng ngày từng giờtác động lên cuộc sống, nhận thức, hành động của mỗi chúng ta. Hiểu một cách chungnhất, toàn cầu hóa là thuật ngữ dùng để chỉ quá trình làm tăng lên ngày càng mạnh mẽnhững mối liên hệ, ảnh hưởng, tác động và phụ thuộc lẫn nhau giữa tất cả các quốcgia trên thế giới. Trong đó, các quốc gia dân tộc ngày càng lệ thuộc một cách tươngđối vào nhau và mỗi quốc gia trở thành một mắt xích trong mạng lưới sản xuất, phânphối và tiêu thụ toàn cầu. Toàn cầu hóa đã trở thành một xu thế chính trong quan hệquốc tế hiện nay. Xét về bản chất, toàn cầu hóa là bước phát triển cao hơn về chất củaquá trình quốc tế hóa đã có từ trước đó. Nếu như quá trình quốc tế hóa ra đời, bị chiphối gắn liền với cuộc cách mạng công nghiệp thì toàn cầu hóa đi đôi và bị thúc đẩybởi cuộc cách mạng khoa học và công nghệ, nhất là trong lĩnh vực công nghệ thôngtin và truyền thông. Nắm bắt được xu thế chung đó, từ những năm cuối của thập niên 80 của thế kỷXX, nhất là từ sau Đại hội VII của Đảng, Việt Nam đã ngày càng chủ động, tích cựctham gia vào toàn cầu hóa bằng nhiều chính sách và bước đi vừa phù hợp nhưng cũngkhông kém phần táo bạo mà việc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vàonăm 2006 là một minh chứng rõ ràng nhất. Không ai có thể phủ nhận những tác động tích cực và hiệu quả cũng như cơ hộito lớn do toàn cầu hóa đem lại. Nhưng cũng phải thẳng thắn thừa nhận rằng, chínhtoàn cầu hóa cũng đã đặt ra cho chúng ta rất nhiều thách thức và vấn đề phải giảiquyết. Một trong những vấn đề đang trở thành tâm điểm của sự chú ý hiện nay đó làsự thay đổi trong nhận thức về các giá trị đạo đức của một bộ phận không nhỏ sinhviên ở các trường Cao đẳng, Đại học trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiệnnay.2. Sinh viên và các giá trị đạo đức hiện nay Giới trẻ Việt Nam nói chung và sinh viên nói riêng phần lớn là những người sinhra và lớn lên trong thời kỳ đất nước hòa bình, thống nhất và đã qua thời kì bao cấp1 ThS - Giảng viên khoa KHXH&NV, trường Đại học Đồng Tháp 55(năm sinh từ 1986 trở về sau). Chính vì vậy, họ sở hữu một nét tính cách hết sức đặcbiệt và quý báu. Đó là sự nhạy cảm với thời cuộc, chủ động và dễ dàng tiếp nhận cáimới, năng động, sẵn sàng dấn thân để trải nghiệm và có xu hướng đề cao cá nhân. Xéttrong bối cảnh thế giới hiện nay, khi cả thế giới đang trong trào lưu mở cửa, hội nhậpthì những nét tính cách này là điều kiện vô cùng thuận lợi để sinh viên Việt Nam hộinhập thành công. Tuy nhiên, toàn cầu hóa là một hiện tượng phức tạp, đa chiều. Nó tác động đếnnhiều lĩnh vực khác nhau của cuộc sống dưới nhiều khía cạnh không giống nhau. Nóđem đến nhiều thuận lợi cũng đặt ra nhiều thách thức và đôi khi có những thách thứckhông hề có tiền lệ. Trong phạm vi bài viết này, tác giả chỉ xin nêu một trong sốnhững biểu hiện lệch lạc trong cách suy nghĩ, nhìn nhận, đánh giá về các giá trị truyềnthống, về đạo đức, về phẩm chất của một bộ phận không nhỏ sinh viên hiện nay. 2.1. Sự xem nhẹ thậm chí quay lưng lại với các giá trị truyền thống của dân tộc Sinh viên được xem là đại diện cho tầng lớp trí thức của đất nước. Họ được xãhội hi vọng và tin tưởng là những người có tầm hiểu biết cao trong xã hội. Họ lànhững người dễ dàng tiếp nhận và thích nghi với cái mới. Tuy nhiên, nét tính cách nàycũng có mặt trái của nó. Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như vũ bão hiệnnay, thông tin bùng nổ, giới sinh viên tiếp thu những cái mới rất nhanh chóng nhưngdường như những giá trị truyền thống của dân tộc cũng vì thế mà đang bị lãng quênngày một nhanh. Hiện nay, ở nhiều nơi và nhiều lúc đã bắt đầu xuất hiện xu hướng đối lập mộtcách thái quá giữa các giá trị truyền thống và giá trị hiện đại. Trong một bộ phậnkhông nhỏ sinh viên ở thành thị đã và đang nổi lên xu hướng quay lưng lại với các giátrị truyền thống, đua đòi theo lối sống bên ngoài, chạy theo đồng tiền. Từ đó dẫn đếnviệc phủ nhận vai trò của các giá trị truyền thống, muốn xóa bỏ nó và thay thế bằngcác giá trị hiện đại hơn, mới hơn. Một vấn đề đáng lo ngại trong tiến trình toàn cầu hoá hiện nay là chủ nghĩa báquyền văn hoá Mỹ. Từ chỗ thống trị về mặt kinh tế, Mỹ đã và đang thi hành nhiềuchính sách nhằm thống trị về mặt văn hoá để thực hiện mưu đồ bá chủ thế giới. Aicũng biết hiện nay Mỹ là nước nắm trong tay tiềm lực kinh tế mạnh nhất thế giới cùnghệ thống truyền thông hiện đại vào bậc nhất. Vì mục đích lợi nhuận cũng như âm mưuđồng hoá, Mỹ đã không ngừng tung ra những sản phẩm nghe nhìn với nhiều nội dungđộc hại đặc biệt là phim ảnh về tình dục và bạo lực. Nhờ có sự hỗ trợ của mạng truyềnthông toàn cầu Internet mà ngày nay tất cả những thông tin này đều có thể tức thời 56được chuyển đi đến mọi ngóc ngách xa xôi nhất, xâm nhập vào các tầng lớn nhân dâncủa tất cả các dân tộc trên thế giới bất chấp mọi sự cấm kỵ về đạo đức, tôn giáo, tậpquán, lối sống… Những loại thông tin độc hại này khi xâm nhập vào bộ phận nhữngngười trẻ tuổi sẽ có tác động hết sức mạnh mẽ, họ dễ dàng bị lôi cuốn vào vòng xoáycủa nó rồi lâu dần dẫn đến tình trạng giới trẻ ngày càng có thái độ quay lưng lại vớicác giá trị truyền thống của dân tộc mình. Chính vì vậy mà có học giả đã từng nhậnđịnh: “Thanh niên (trong đó có sinh viên – TG) ngày nay… chẳng mấy quan tâm đếnnhững giá trị truyền thống, đến tuổi tác và gia đình và những định chế như hôn nhânvà gia đình chẳng hạn. Vấn nạn xem nhẹ lối sống đạo đức đều liên quan đến sự chạytheo văn hoá ...