Tác động của bất ổn giá dầu đến quyết định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp: Bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam

Bài viết Tác động của bất ổn giá dầu đến quyết định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp: Bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam nghiên cứu phân tích tác động của bất ổn giá dầu đến quyết định nắm giữ tiền mặt của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, dưới cả góc độ tuyến tính và phi tuyến.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của bất ổn giá dầu đến quyết định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp: Bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam ICYREB 2021 | Chủ đề 3: Tài chính - Ngân hàng - Kế toán 439 TÁC ĐỘNG CỦA BẤT ỔN GIÁ DẦU ĐẾN QUYẾT ĐỊNH NẮM GIỮ TIỀN MẶT CỦA DOANH NGHIỆP: BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM TẠI VIỆT NAM Phùng Đức Nam – Nguyễn Thị Diễm Kiều Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh Tóm tắt Với vai trò là một trong những nguồn năng lượng quan trọng bậc nhất toàn cầu, bất ổn giá dầu thế giới luôn tạo ra những tác động nhất định đến cả các điều kiện kinh tế vĩ mô và các hoạt động ở mức độ vi mô của doanh nghiệp. Trong bối cảnh bất ổn thế giới tăng cao dưới tác động của đại dịch COVID-19, các nghiên cứu liên quan đến tác động của bất ổn thị trường năng lượng thế giới đến các hoạt động của doanh nghiệp đã thu hút nhiều sự quan tâm đặc biệt. Bài nghiên cứu phân tích tác động của bất ổn giá dầu đến quyết định nắm giữ tiền mặt của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, dưới cả góc độ tuyến tính và phi tuyến. Kết quả cho thấy, các doanh nghiệp có xu hướng nắm giữ tiền mặt nhiều hơn trước sự gia tăng bất ổn giá dầu. Tuy nhiên, tương quan cùng chiều này chỉ duy trì đến một mức độ nhất định của sự bất ổn. Vượt qua ngưỡng này, các doanh nghiệp bắt đầu giảm mức độ nắm giữ tiền mặt khi bất ổn giá dầu gia tăng. Mối quan hệ phi tuyến dưới dạng chữ U ngược của bất ổn giá dầu đến quyết định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp được thể hiện. Từ khóa: Bất ổn giá dầu, nắm giữ tiền mặt, quan hệ phi tuyến THE IMPACT OF OIL PRICE UNCERTAINTY ON CORPORATE CASH HOLDINGS: EVIDENCE FROM VIETNAM Abstract As one of the most critical energy resources, oil price uncertainty significantly affects both macroeconomic factors and firm-level activities. In the context of heightened instability under the influence of the COVID-19 pandemic, the effect of energy market uncertainty on corporate activities has attracted much attention. This study examines the nonlinear relationship between oil price uncertainty and corporate cash holdings. Using a sample of companies listed on the Vietnam stock market, the results firstly show that firms tend to hold more cash when facing higher oil price uncertainty. However, this positive correlation only holds up to a certain degree of uncertainty. Beyond this threshold, companies start to reduce their cash holdings with the increase of oil price uncertainty, indicating an inverted U-shaped relationship. Keywords: Oil price volatility, cash holdings, nonlinear relationship, 440 ICYREB 2021 | Chủ đề 3: Tài chính - Ngân hàng - Kế toán 1. Giới thiệu Tác động của các bất ổn đến quyết định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp từ lâu đã là một chủ đề quan trọng trong nghiên cứu tài chính doanh nghiệp. Trong những năm gần đây, đặc biệt dưới tác động của đại dịch COVID-19, câu hỏi này một lần nữa được dấy lên mạnh mẽ. Sự bất ổn của các yêu tố vi mô và vĩ mô có thể thúc đẩy doanh nghiệp nắm giữ tiền mặt nhiều hơn dự kiến. Như một động thái đề phòng, doanh nghiệp có xu hướng nắm giữ tiền mặt nhiều hơn khi đối mặt với các bất ổn (Bates và cộng sự, 2009; Opler và cộng sự, 1999). Sự bất ổn nảy sinh từ đặc điểm công ty và có thể tồn tại dưới dạng sự không chắc chắn của dòng tiền (Bates và cộng sự, 2009; Opler và cộng sự, 1999), biến động tỷ suất sinh lợi (Gao & Mohamed, 2018; Im và cộng sự, 2017), rủi ro cơ hội đầu tư (Duchin và cộng sự, 2010), và rủi ro tài chính (Harford và cộng sự, 2008). Sự bất ổn cũng đến từ các nhân tố vĩ mô ở những mức độ khác nhau mà có thể dẫn đến rủi ro hệ thống (Gao và cộng sự, 2017), sự bất ổn của chính sách kinh tế vĩ mô (Demir & Ersan, 2017; Phan và cộng sự, 2019b) và sự bất ổn chính trị (Xu và cộng sự, 2016). Tuy nhiên, các nghiên cứu về tác động của sự bất ổn trong giá dầu thô đến quyết định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp còn rất hạn chế, và gần như còn bỏ ngỏ tại Việt Nam. Với vai trò là một trong những nguồn năng lượng quan trọng bậc nhất trên toàn thế giới, nhiều nghiên cứu đã cho thấy, sự biến động của giá dầu có những ảnh hưởng đáng kể đến cả các nhân tố vĩ mô (Elder & Serletis, 2010; Kang và cộng sự, 2017) và quyết định đầu tư ở cấp độ doanh nghiệp (Henriques & Sadorsky, 2011; Phan và cộng sự, 2019a; Wang và cộng sự, 2017). Các quyết định đầu tư này, sau đó lại có tác động trực tiếp có ý nghĩa đến lượng tiền mặt doanh nghiệp nắm giữ (Dixit & Pindyck, 1994; Duchin và cộng sự, 2010; Subramaniam và cộng sự, 2011). Nghiên cứu này lần đầu tiên xem xét tác động của sự bất ổn trong giá dầu đến quyết định nắm giữ tiền mặt của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, bổ sung bằng chứng thực nghiệm cho các nghiên cứu về tác động của sự bất ổn, đặc biệt là các bất ổn từ thị trường quốc tế đến quyết định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp. Đồng thời, mối quan hệ phi tuyến giữa bất ổn giá dầu và mức độ nắm giữ tiền của doanh nghiệp mặt được xem xét trên cơ sở kết hợp lý thuyết trật tự phân hạng và quyên chọn thực cho thấy những kết quả thú vị. Sử dụng dữ liệu các công ty phi tài chính niêm yết trên hai Sàn giao dịch chứng khoán chính tại Việt Nam giai đoạn 2015 – 2020, nghiên cứu cho thấy các doanh nghiệp có xu hướng nắm giữ tiền mặt nhiều hơn trước sự gia tăng của bất ổn trong giá dầu. Tuy nhiên, mối tương quan cùng chiều này chỉ duy trì đến một mức độ nhất định của sự bất ổn trong giá dầu, vượt qua ngưỡng này, tác động của bất ổn giá dầu đến lượng tiền mặt doanh nghiệp nắm giữ bắt đầu đảo ngược, mối tương quan ngược được thể hiện. Hay nói cách khác, bất ổn giá dầu có tác động phi tuyến đến quyến định nắm giữ tiền mặt của doanh nghiệp. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy mức độ tác động biên lớn nhất của bấ ...