Tác động của cấu trúc sở hữu đến quyết định đa dạng hóa kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết Việt Nam

Bài nghiên cứu "Tác động của cấu trúc sở hữu đến quyết định đa dạng hóa kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết Việt Nam" xem xét tác động của cấu trúc sở hữu đến quyết định đa dạng hóa kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết Việt Nam trong giai đoạn 2007 – 2012. Kết quả thực nghiệm từ mô hình logit cho thấy rằng trong khi sở hữu nhà nước có tác động cùng chiều đối với quyết định đa dạng hóa kinh doanh, thì sở hữu nước ngoài có tác động ngược chiều đối với quyết định đa dạng hóa kinh doanh. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của cấu trúc sở hữu đến quyết định đa dạng hóa kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết Việt Nam TÁC ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC SỞ HỮU ĐẾN QUYẾT ĐỊNH ĐA DẠNG HÓA KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT VIỆT NAM ThS. Phùng Đức Nam ThS. Lê Thị Phương Vy Khoa Tài chính, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh Tóm tắt Bài nghiên cứu xem xét tác động của cấu trúc sở hữu đến quyết định đa dạnghóa kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết Việt Nam trong giai đoạn 2007 – 2012.Kết quả thực nghiệm từ mô hình logit cho thấy rằng trong khi sở hữu nhà nước có tácđộng cùng chiều đối với quyết định đa dạng hóa kinh doanh, thì sở hữu nước ngoài cótác động ngược chiều đối với quyết định đa dạng hóa kinh doanh. Kết quả này hàm ýrằng sở hữu nhà nước có khuynh hướng khuyến khích việc đa dạng hóa kinh doanhcủa các doanh nghiệp, còn sở hữu nước ngoài thường mang vai trò giám sát và hạnchế chiến lược đa dạng hóa của các doanh nghiệp. Từ khóa: đa dạng hóa kinh doanh, sở hữu nhà nước, sở hữu nước ngoài, Việt Nam. Abstract This research examines the impact of the ownership structure on corporatediversification decision of listed firms in Vietnam over the period of 2007 and 2012.The empirical results from logit model show that while state ownership has positiveimpact on corporate diversification decisions of the firms, foreign ownership hasnegative impact on corporate diversification decision of the firms. This implies thatgovernment ownership tends to encourage corporate diversification strategy, whileforeign ownership may plays monitoring role and discourage corporate diversificationstrategy in emerging market context. Key words: corporate diversification, foreign ownership, state ownership, Vietnam 1. Giới thiệu Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF, 2011), Việt Nam là một thị trường mới nổi vớitốc độ tăng trưởng GDP cao hơn tốc độ tăng trung bình của các quốc gia mới nổi vàđang phát triển khác. Công cuộc đổi mới kinh tế đã ảnh hưởng đến cấu trúc sở hữu của 493các doanh nghiệp Việt Nam. Ngoài ra, quá trình cổ phần hóa các doanh nghiệp đã dẫnđến việc gia tăng số doanh nghiệp tại Việt Nam (Mishra, 2011). Thị trường chứngkhoán Việt Nam được thành lập vào năm 2000 và ngày càng trở nên quan trọng trongnền kinh tế. Số lượng doanh nghiệp niêm yết và tổng vốn hóa thị trường đã tăng lênđáng kể. Cụ thể, số lượng doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán Hồ Chí Minhtăng từ 5 doanh nghiệp vào năm 2000 lên 301 doanh nghiệp trong năm 2013 và tínhđến 2015 thì đạt con số 311 doanh nghiệp; và số lượng các công ty niêm yết trên Sởgiao dịch chứng khoán Hà Nội đã tăng từ 9 công ty trong 2005 lên 377 công ty trongnăm 2013 và 375 công ty trong năm 2015. Vốn hóa thị trường của cả hai sàn giao dịchchứng khoán cũng đã tăng đáng kể, từ mức dưới 0,5 tỷ đô la Mỹ trong năm 2005 lên32,933 tỷ đô la Mỹ trong năm 2012 (Worldbank, 2014). Mặc dù số lượng doanh nghiệp nhà nước đã giảm trong những năm gần đây,nhưng hình thức sở hữu này vẫn đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế ViệtNam. Bên cạnh sở hữu nhà nước, hình thức sở hữu nước ngoài cũng đóng một vai tròquan trọng trong nền kinh tế. Theo thống kê của Tổng cục Thống kê, sở hữu nhà nướcvà sở hữu nước ngoài đóng góp hơn một nửa GDP của Việt Nam (GSO, 2006, 2010,2014). Do đó, có thể nhận định rằng sở hữu nhà nước và sở hữu nước ngoài rất quantrọng trong cơ cấu sở hữu của các công ty, vì đây là yếu tố có thể ảnh hưởng đến thànhquả của một doanh nghiệp. Với chính sách khuyến khích của Chính phủ kể từ năm 1990, nhiều doanhnghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, đã có xu hướng đa dạng hóa kinhdoanh. Thực tế cho thấy, những doanh nghiệp đa dạng hóa thường có thành quả hoạtđộng không tốt bằng những doanh nghiệp không đa dạng hóa; ngoài ra, các doanhnghiệp này có xu hướng đa dạng hóa vào các lĩnh vực kinh doanh không liên quan đếnhoạt động chính của doanh nghiệp. Vì vậy, thực hiện kiểm định để kiểm chứng về việcliệu rằng đa dạng hóa của công ty sẽ làm gia tăng hay suy giảm thành quả doanhnghiệp là một việc cần thiết. Bên cạnh đó, mặc dù sở hữu nhà nước và sở hữu nước ngoài đều quan trọng ởViệt Nam, nhưng cho đến nay nghiên cứu một cách có hệ thống về hiệu quả của nhànước và sở hữu nước ngoài về đa dạng hóa kinh doanh của công ty vẫn hạn chế. Dođó, đề tài này có thể được coi như là một trong những nghiên cứu đầu tiên kiểm địnhvề tác động của sở hữu nước ngoài và đa dạng hóa hoạt động kinh doanh của công tytại Việt Nam. 2. Cơ sở lý thuyết 2.1 Lý thuyết về đa dạng hóa kinh doanh Đa dạng hóa kinh doanh là một chủ đề nghiên ...