Tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam – những khuyến nghị và chính sách

Trong bài viết này, xuất phát từ tình hình thực tiễn ở Việt Nam, nhóm tác giả một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của FDI và sự tác động của nó đến sự tăng trưởng kinh tế Việt Nam như thế nào. Mô hình Var sử dụng trong bài nghiên cứu có vai trò trong việc định lượng, đánh giá tác động của nguồn vốn nước ngoài (FDI) tác động đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong giai đoạn nghiên cứu 2004-2015.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam – những khuyến nghị và chính sách Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng TÁC ĐỘNG CỦA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI (FDI) ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VIỆT NAM – NHỮNG KHUYẾN NGHỊ VÀ CHÍNH SÁCH IMPACT OF FOREIGN DIRECT INVESTMENT (FDI) TO ECONOMIC GROWTH OF VIETNAM - RECOMMENDATIONS AND POLICY Lê Trọng Nghĩa, Phan Trung Hiếu, Nguyễn Đức Hiếu, Đỗ Thị Yến Hoa, Phạm Hoàng Anh GVHD: PGS.TS. Phạm Văn Hùng Trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân nghiatrongle95@gmail.com TÓM TẮT Đối với bất kì nền kinh tế nào hiện nay trên thế giới, đặc biệt là những nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang giữ một vai trò không thể thiếu trong bối cảnh tự do hóa thương mại và hội nhập kinh tế toàn cầu. Đầu tư trực tiếp nước ngoài đóng góp một phần nhất định cho sự tăng trưởng kinh tế như cải thiện nguồn nhân lực, tạo dựng việc làm, đẩy mạnh xuất nhập khẩu, chuyển giao công nghệ, tăng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nội địa,…Chính vì thế để khẳng định sựtác động của FDI đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam, nhóm nghiên cứu đã quyết định đi sâu nghiên cứu đề tài này. Trong nghiên cứu này, xuất phát từ tình hình thực tiễn ở Việt Nam, nhóm tác giả một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của FDI và sự tác động của nó đến sự tăng trưởng kinh tế Việt Nam như thế nào.Mô hình Var sử dụng trong bài nghiên cứu có vai trò trong việc định lượng, đánh giá tác động của nguồn vốn nước ngoài (FDI) tác động đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong giai đoạn nghiên cứu 2004-2015. Qua đánh giá, FDI rõ ràng không chỉ tác động đơn lẻ đến biến tăng trưởng kinh tế, mà còn là nhân tố ảnh hưởng (có thể cả tích cực, lẫn tiêu cực) đến các yếu tố thuộc về tăng trưởng kinh tế bao gồm: tổng vốn đầu tư nước ngoài, tổng vốn đầu tư, lực lượng lao động, năng lực xuất khẩu, cung tiền và chất lượng nguồn nhân lực. Từ những đánh giá thực tiễn cũng như kết quả của mô hình, đề xuất một số kiến nghị, giải pháp phù hợp từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn FDI tại Việt Nam Từ khóa: đầu tư trực tiếp nước ngoài, tăng trưởng kinh tế Việt Nam ABSTRACT For any economy in the world does today, especially the developing economies such as Vietnam, foreign direct investment (FDI) is holding an indispensable role in the context of freedom trade and global economic integration. Foreign direct investment to contribute a certain portion of economic growth and improve human resources, create jobs, boost import and export, technology transfer, increase the competitiveness of enterprises inland, ... therefore to confirm the impact of FDI on economic growth in Vietnam, the research team decided to examine this topic. In this study, derived from the real situation in Vietnam, the authors once again confirms the importance of FDI and its impact on economic growth in Vietnam like. Var model used in the study all had a role in the quantitative assessment of the impact of foreign capital (FDI) impact on economic growth in Vietnam in the study period 2004-2015. Through evaluation, clear FDI not only to turn a single impact economic growth, but also the influencing factors (possibly both positive, and negative) factors of economic growth includes : total foreign investment, the total investment, labor force, export capacity, the money supply and the quality of human resources. From the practical assessment and the results of the model, proposed a number of recommendations, tailored solutions thereby improving the efficiency of FDI in Vietnam Keywords: foreign direct invesment, economic growth of Vietnam 1. Giới thiệu Đối với bất kì nền kinh tế nào hiện nay trên thế giới, đặc biệt là những nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang giữ một vai trò không thể thiếu trong bối cảnh tự do hóa thương mại và hội nhập kinh tế toàn cầu. Dòng FDI vào Việt Nam đang trở nên ngày càng lớn với minh chứng cho thấy giá trị FDI vào Việt Nam trong giai đoạn 2004-2015 tăng qua từng năm từ 44.2 nghìn tỷ đồng năm 2004, giá trị FDI năm 2015 đã tăng lên 318.1 nghìn tỷ đồng. Không chỉ tác động đến tăng trưởng kinh tế mà FDI còn tác động đến cả các yếu tố thành phần kinh tế như: tổng vốn đầu tư nước ngoài, tổng vốn đầu tư, lực lượng lao động, năng lực xuất khẩu, cung tiền và chất lượng nguồn nhân lực. Với sự tăng lên nhanh chóng của nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài 414 Kỷ yếu Hội nghị sinh viên NCKH toàn quốc lần thứ IV các Trường Đại học khối ngành Kinh tế & QTKD đổ vào nước ta trong giai đoạn từ 44,2 nghìn tỷ đồng năm 2004 lên 74,1 nghìn tỷ đồng năm 2007, đóng góp một phần quan trọng làm tăng tổng GDP cả nước và theo đó giúp Viêt Nam đạt tốc độ tăng trưởng khá cao, duy trì ở mức trên 8% (7,7% năm 2004, năm 2007 là năm mà nước ta có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất trong hơn một thập niên vừa qua với 8.48%).Bên cạnh những tác động tích cực và cơ hội lớn đối với phát triển nền kinh tế, FDI sẽ có những ảnh hưởng không tích cực, thách thức và đây là những vấn đề khó có thể tránh khỏi. Việc gia tăng FDI có thể dẫn đến ô nhiễm môi trường, thâm hụt cán cân thương mại, phát triển mất cân đối vùng miền, chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế không hợp lý, sử dụng tài nguyên không bền vững... Đây là những thách thức cơ bản đối với việc sử dụng FDI hiệu quả của Việt Nam.Câu hỏi chính được đặt ra là “Liệu tăng trưởng kinh tế Việt Nam có phải là một trong những nguyên nhân thu hút FDI không?, FDI có ảnh hưởng nhiều đến như vậy đối với phát triển kinh tế của nước ta hay không?” Trên thực tế đã xuất hiện nhiều luồng ý kiến khác nhau về vấn đề này. Mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và FDI không chỉ được nhiều học giả trong và ngoài nước quan tâm nghiên cứ ...