TÁC DỤNG AN THẦN – GÂY NGỦ CỦA 2 CHẾ PHẨM CÓ NGUỒN GỐC DƯỢC LIỆU

Mở đầu: Thuốc có nguồn gốc dược liệu được sử dụng rộng rãi theo kinh nghiệm cần phải được khẳng định các tác dụng dược lý mà chế phẩm đem đến. Mục tiêu: Đánh giá tác dụng an thần và gây ngủ của hai chế phẩm có nguồn gốc dược liệu là Stilux-60 và Sen vông-R Phương pháp: Tác dụng an thần-gây ngủ được khảo sát trên chuột nhắt với các mô hình hai ngăn sáng tối, chữ thập nâng cao, kéo dài thời gian ngủ của thiopental Kết quả: Stilux-60 liều 24 và 48 mg/kg và Sen vông-R...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÁC DỤNG AN THẦN – GÂY NGỦ CỦA 2 CHẾ PHẨM CÓ NGUỒN GỐC DƯỢC LIỆU TÁC DỤNG AN THẦN – GÂY NGỦ CỦA 2 CHẾ PHẨM CÓ NGUỒN GỐC DƯỢC LIỆUTÓM TẮTMở đầu: Thuốc có nguồn gốc dược liệu được sử dụng rộng rãi theo kinhnghiệm cần phải được khẳng định các tác dụng dược lý mà chế phẩm đemđến.Mục tiêu: Đánh giá tác dụng an thần và gây ngủ của hai chế phẩm có nguồngốc dược liệu là Stilux-60 và Sen vông-RPhương pháp: Tác dụng an thần-gây ngủ được khảo sát trên chuột nhắt vớicác mô hình hai ngăn sáng tối, chữ thập nâng cao, kéo dài thời gian ngủ củathiopentalKết quả: Stilux-60 liều 24 và 48 mg/kg và Sen vông-R liều 20 và 40 mg/kgđã không thể hiện tác dụng an thần trên chuột nhắt thử nghiệm ở mô hình haingăn sáng tối và chữ thập nâng cao. Stilux-60 liều 24 mg/kg không có tácdụng kéo dài thời gian gây ngủ của thiopental trong khi liều 48 mg/kg khẳngđịnh tác dụng sau 30 và 60 phút sử dụng. Sen Vông-R ở cả hai liều 20 và 40mg/kg đều có tác dụng, tuy nhiên tác dụng này chỉ thể hiện ở sau 60 phút sửdụng.Kết luận: Hai chế phẩm Stilux-60 và Sen vông-R có tác dụng gây ngủ trênchuột nhắt. Stilux có tác dụng nhanh hơn so với Sen vông. Cả hai chưakhông có tác dụng an thần trên chuột nhắt ở hai mô hình môi trường mở vàchữa thập nâng cao.ABSTRACTObjectives: Herbal products are widely used in Vietnam. Most of them havebeen approved in prevention and treatment of diseases by traditionalexperiences. It is necessary to scan and evaluate pharmacological activitiesof medicinal plants which are available in public as medications. This studywas conducted to evaluate the hypnotic and anxiolytic effects of two herbalproducts Stilux-60 and Sen vông-R available in Ho Chi Minh City.Methods: In this present study, the anxiolytic and hypnotic effects of twoproducts were evaluated in animal models when administered oral route. Thelight-dark test, and elevated plus maze test were used to evaluate theanxiolytic effect. The hypnotic effect was evaluated by measuringpotentiation of thiopental sleeping time in mice.Results: Stilux-60 given orally at the dose of 48mg/Kg and Sen vong-Rgiven orally at the dose of 20mg/Kg and 40 mg/kg prolonged the thiopentalinduced sleep time after 30 minutes and 60 minutes, respectively. Both ofthem did not shown to have anxiolytic activities.Conclusions: Two herbal products were found to have the hypnotic activity.The obtained results confirmed the pharmacological activity.ĐẶT VẤN ĐỀNhân dân ta vốn có truyền thống sử dụng thuốc nguồn gốc từ dược liệu. Nhiềucông ty dược phẩm trong nước đã nhận thức việc kết hợp y học hiện đại với yhọc cổ truyền trong công tác phục vụ sức khỏe cộng đồng và cho ra đời nhiềudược phẩm từ những dược liệu sẵn có. Đặc biệt, các cây thuốc theo kinhnghiệm dân gian được cho là có tác dụng an thần-gây ngủ như: Bình vôi, Lạctiên, Lá Sen, Vông nem, Trinh nữ,... được khai thác sử dụng và đã có một sốchế phẩm ra đời được ưa chuộng như Rotunda, Stilux-60, Sen vông-R,Mimosa...Đối với thuốc sản xuất từ dược liệu, một trong các yêu cầu nổi bật là tiêu chuẩnhóa dược chất chứa trong chế phẩm và chứng minh tác dụng dược lý trên thựcnghiệm và hiệu quả điều trị trên lâm sàng(1). Trong nghiên cứu này, chúng tôitiến hành khảo sát tác dụng an thần và gây ngủ trên chuột nhắt của hai chếphẩm Stilux-60 và Sen vông-RĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUĐối tượng nghiên cứuChuột nhắt trắng đực giống ddY Nhật, 6-8 tuần tuổi, trọng lượng 22-25 g, bởiviện Pasteur TP. HCM cung cấp. Chuột được nuôi trong bocal và được đảmbảo chu kỳ 12/12 giờ sáng tối (5g00 –17g00 là chu kỳ sáng). Chuột được làmquen với điều kiện phòng thử nghiệm ít nhất 24 giờ. Tất cả các thử nghiệmđược tiến hành giữa 8giờ-16giờ.Chất thử nghiệmStilux-60 (chứa Rotundin được chiết xuất từ củ Bình vôi), Sen vông-R (chứaRotundin, cao lá Sen, lá Vông nem) là các chế phẩm được thử nghiệm tácdụng dược lý an thần gây ngủ.Diazepam (Valium) dùng liều 5mg/Kg (PO) là thuốc đối chiếu trong mô hìnhhai ngăn sáng tối. Thiopental liều 40mg/Kg (IV) là thuốc dùng trong mô hìnhkéo dài thời gian ngủ.Thử nghiệm an thần với mô hình hai ngăn sáng tối(2,3):Mô hình được thực hiện trong một hộp mica (40x40x40 cm) được chia thànhhai ngăn sáng (40x20x40 cm, sáng 100 lux, không nắp đậy) và ngăn tối(40x20x40 cm, tối ≤ 1lux, có nắp đậy). Hai ngăn thông nhau bởi một cửa cókích thước 7x7cm ở bên dưới, chính giữa hộp. Chuột được đặt nhẹ nhàng vàongăn sáng, hướng đầu về ngăn tối và cho khám phá trong 5 phút. So sánh phầntrăm thời gian chuột trong ngăn sáng của các lô khác nhau. Sau mỗi thửnghiệm, mô hình được lau chùi sạch và 5 phút sau tiến hành thử nghiệm tiếptheo. Sự gia tăng thời gian ở ngăn sáng thể hiện tác dụng an thần của thuốc.Chuột được chia ngẫu nhiên thành 6 lô thử nghiệm như sau:- Lô 1 (n=7): Lô chứng, uống nước cất.- Lô 2 (n=8): Lô chuẩn, uống Diazepam liều 5 mg/kg chuột ...