Tài liệu Aspirin cho người bệnh đái tháo đường

Các biến chứng tim mạch là nguyên nhân chính gây tử vong và tàn phế ở những bệnh nhân đái tháo đường 1,2. Theo hướng dẫn của Chương trình Giáo dục Cholesterol Quốc gia của Hoa Kỳ, bệnh đái tháo đường được xếp vào nhóm các "tình trạng tương đương về nguy cơ với bệnh mạch vành" (coronary heart disease risk equivalents) 3. Đối với người bệnh mạch vành, liệu pháp aspirin từ lâu đã được xem là một chuẩn mực 4. Câu hỏi được nhiều thầy thuốc đặt ra là ở người bệnh đái tháo đường chưa có...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Aspirin cho người bệnh đái tháo đường Aspirin cho người bệnh đái tháo đườngCác biến chứng tim mạch là nguyên nhân chính gây tử vong và tàn phế ở nhữngbệnh nhân đái tháo đường 1,2. Theo hướng dẫn của Chương trình Giáo dụcCholesterol Quốc gia của Hoa Kỳ, bệnh đái tháo đường được xếp vào nhóm cáctình trạng tương đương về nguy cơ với bệnh mạch vành (coronary heart diseaserisk equivalents) 3. Đối với người bệnh mạch vành, liệu pháp aspirin từ lâu đãđược xem là một chuẩn mực 4. Câu hỏi được nhiều thầy thuốc đặt ra là ở ngườibệnh đái tháo đường chưa có những biểu hiện lâm sàng của bệnh tim mạch, có nêndùng aspirin để phòng ngừa các biến cố huyết khối tắc mạch (như nhồi máu cơtim, đột quị dạng thiếu máu cục bộ) hay không. Câu hỏi này rất quan trọng vì phảitính đến tác dụng phụ gây xuất huyết và tổn thương dạ dày tá tràng của aspirin khidùng kéo dài. Trước đây, chứng cứ về lợi ích của aspirin trong phòng ngừa tiênphát ở người bệnh đái tháo đường còn chưa nhiều, do đó các khuyến cáo dùngaspirin cho bệnh nhân đái tháo đường dựa chủ yếu vào ý kiến của các chuyên gia.Năm 2007, các chuyên gia thuộc Hiệp hội Tim Hoa Kỳ (American HeartAssociation) và Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (American DiabetesAssociation) đã phối hợp với nhau biên soạn hướng dẫn về phòng ngừa tiên phátbệnh tim mạch cho bệnh nhân đái tháo đường, trong đó có đề cập đến vấn đề dùngaspirin 5. Theo hướng dẫn này, aspirin được khuyến cáo dùng để phòng ngừa tiênphát cho bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ tim mạch cao. Khuyến cáo nàyđược tóm tắt trên bảng 1.Bảng 1: Khuyến cáo về việc dùng aspirin để phòng ngừa tiên phát bệnh tim mạchcho bệnh nhân đái tháo đường (Hiệp hội Tim & Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ- 2007)5.Aspirin (75-162 mg/ngày) được khuyến cáo dùng để phòng ngừa tiên phát chobệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ tim mạch cao, bao gồm những người tuổi >40 hoặc những người có thêm các yếu tố nguy cơ (tiền sử gia đình mắc bệnh timsớm, tăng huyết áp, hút thuốc lá, rối loạn lipid máu hoặc albumin niệu).Những người có dị ứng với aspirin, khuynh hướng chảy máu, đang dùng thuốcchống đông, mới bị chảy máu dạ dày tá tràng hoặc có bệnh gan tiến triển trên lâmsàng không phải là những ứng viên của liệu pháp aspirin. Các thuốc kháng tiểucầu khác có thể là giải pháp thay thế thích hợp đối với những bệnh nhân có nguycơ cao.Liệu pháp aspirin không đ ược khuyến cáo cho những bệnh nhân dưới 21 tuổi vìnhững người này có nguy cơ cao bị hội chứng Reye liên quan với aspirin. Lợi íchcủa aspirin đối với bệnh nhân dưới 30 tuổi chưa được nghiên cứu.CÁC NGHIÊN CỨU JPAD VÀ POPADADTrong năm 2008 có 2 nghiên c ứu lớn được công bố, cung cấp thêm những thôngtin quan trọng về lợi ích của aspirin trong phòng ngừa tiên phát bệnh tim mạch chobệnh nhân đái tháo đ ường. Đó là JPAD (Japanese Primary Prevention ofAtherosclerosis with Aspirin for Diabetes) và POPADAD (Prevention ofProgression of Arterial Disease and Diabetes).JPAD là một thử nghiệm lâm sàng phân nhóm ngẫu nhiên đa trung tâm thực hiệntại Nhật 6. Đối tượng là những người bệnh đái tháo đường týp 2 tuổi từ 30 đến 85,không có bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch. Bệnh nhân đ ược phân ngẫu nhiênvào một trong 2 nhóm: nhóm aspirin (liều 81-100 mg/ngày) hoặc nhóm chứng.Tiêu chí đánh giá chính là ph ối hợp các biến cố bệnh mạch vành gây chết hoặckhông, đột quị gây chết hoặc không và bệnh động mạch ngoại vi (hẹp/tắc độngmạch chi dưới, bóc tách động mạch chủ, huyết khối động mạch mạc treo). Tổng sốbệnh nhân tham gia nghiên cứu là 2539 người. Bệnh nhân có tuổi trung bình 65,55% là nam giới và thời gian trung vị biết bệnh đái tháo đ ường là 7 năm.HbA1c trung bình lúc mới vào nghiên cứu là 7,1%. Về các yếu tố nguy cơ kèmtheo, 58% có tăng huyết áp, 53% có rối loạn lipid máu và 22% đang hút thuốc.15% bệnh nhân có tổn thương võng mạc và 13% có bệnh thận đái tháo đường. Vềđiều trị nền, có 14% bệnh nhân dùng ức chế men chuyển, 21% dùng thuốc chẹnthụ thể angiotensin và 26% dùng statin. Sau thời gian theo dõi trung vị là 4,37năm, các nhà nghiên cứu ghi nhận có 68 biến cố trong nhóm aspirin và 86 biến cốtrong nhóm chứng (khác biệt không có ý nghĩa với p = 0,16). Trên hình 1 là tầnsuất dồn các biến cố ở 2 nhóm aspirin và chứng trong nghiên cứu JPAD. Số cachết do mọi nguyên nhân là 34 ở nhóm aspirin và 38 ở nhóm chứng (khác biệtkhông có ý nghĩa với p = 0,67). Tần suất đột quị dạng xuất huyết và xuất huyếttiêu hóa nặng cũng không khác biệt giữa 2 nhóm. Nói chung, kết quả JPAD chothấy aspirin không giảm nguy cơ tim mạch khi dùng để phòng ngừa tiên phát chobệnh nhân đái tháo đường týp 2. Một điểm có thể xem là an ủi nho nhỏ đối vớicác nhà nghiên cứu là phân tích phân nhóm theo tuổi cho thấy aspirin có lợi đốivới bệnh nhân trên 65 tuổi: Ở phân nhóm này aspirin giảm 32% (p = 0,047) cácbiến cố tim mạch nặng.Hình 1: Tần suất dồn các biến cố ở nhóm aspirin (đường dưới) ...