Tài liệu Bệnh bạch hầu

Bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm độc, nhiễm khuẩn. Lây theo đường hô hấp và gây dịch do trực khuẩn Corynebacterium diphtheriae (còn gọi là trực khuẩn KlebLoeffler) gây nên bệnh biểu hiện tại chỗ và biểu hiện toàn thân. Cuối thế kỷ I Artec (Hy lạp) đã mô tả lâm sàng qua 2 vụ dịch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Bệnh bạch hầu Bệnh bạch hầu1. Đại cương Định nghĩa:1.1.Bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm độc, nhiễm khuẩn. Lây theo đường hô hấp và gâydịch do trực khuẩn Corynebacterium diphtheriae (còn gọi là trực khuẩn Kleb-Loeffler) gây nênbệnh biểu hiện tại chỗ và biểu hiện toàn thân Lịch sử bệnh:1.2.Cuối thế kỷ I Artec (Hy lạp) đã mô tả lâm sàng qua 2 vụ dịch.Năm 1826 Bretoneau đặt tên bệnh là Diphtherite.Năm 1883 và 1884 Klebs và Loffler người Đức xác định được VK bạch hầu là tácnhân gây bệnh và gây bệnh thực nghiệm.Năm 1888 xác định được độc tính của VKNăm 1890 khám phá ra SAD.Năm 1891 Martin, Nocard (Pháp) dùng SAD ngựa để điều trị, mở đầu thời kỳdùng liệu pháp huyết thanh chữa bệnh bạch hầu.Năm 1924 áp dụng tiêm phòng vaccine cho người, nhiều nước trên thế giới đãthanh toán được bệnh bạch hầu. Vi khuẩn1.3. TK bạch hầu hình que hơi cong, dài 9 mcm, rộng 0,3-0,8 mcm, Gr(+)- TK sống bền vững với ngoại cảnh: thiếu ánh sáng VK sống đến 6 tháng- TK nhạy cảm với nhiệt độ cao, chất sát trùng (ở 59 độ C sống 10 phút, ánh- sáng mặt trời/vài giờ, dung dịch phenol 1%/1 phút)Có 3 type: Gravis, Mitis, Intermedius. Đa số các chủng không tiết ra ngoại độc tố giống nhau.- Phương thức tác động của độc tố hiện nay ch ưa xác định được. Khi xâm nhập- độc tố bạch hầu tạo ra chất kháng độc tố gây miễn dịch cho cơ thể, BN nặng sau 8-10 ngày. Dịch tễ học:1.4. Đường lây: + VK ở đường hô hấp của bệnh nhân (VK được bài tiết ra ở cuối- thời kỳ ủ bệnh đến khi khỏi lâm sàng) + người bệnh khỏi có thể mang VK từ 2 tuần đến 2 tháng Lứa tuổi mắc; mọi lứa tuổi, giới, nhất là trẻ từ 1-7 tuổi.- Miễn dịch bệnh bạch hầu chống độc tố chứ không phải kháng VK.- VK bạch hầu sinh sản tại chỗ, khả năng gây bệnh do ngoại độc tố-1.5. Sinh lý bệnh:VK Bạch hầu xâm nhập vào cơ thể qua da, niêm mạc (đường hô hấp, sinh dụcthính giác, mắt). VK ở tại chỗ tiết ra ngoại độc tố vào máu đến cơ tim gây viêm,tim bị phù nề, sung huyết, thẩm lậu tế bào đơn nhân tổn thương hệ dẫn truyền.Thận bị thoái hoá, hoại tử ống thận.Không thấy tổn thương TK TƯ, chỉ thấy tổn thương TK ngoại vi (thoái hoámyelin)2. Lâm sàng:Phổ biến nhất BH họng (70%), BH thanh quản 20%, mũi 4%, mắt 3 -8%, da hiếm. Bạch hầu thể thông thường:2.1.Qua 4 thời kỳ biểu hiện sốt nhẹ, điều trị sớm tiên lượng tốt2.1.1. Thời kỳ nung bệnh2.1.2. Thời kỳ khởi phát: HC nhiễm độc rõ, nhiễm trùng nhẹ HC viêm họng đỏ – trắng dai ở một bên Amidal (hạch tương ứng) Gan hơi to, tim có thể nhịp nhanh hay bình thườngThời gian trung bình 2-3 ngày, < 5 ngày bị ác tính thứ phát2.1.3. Thời kỳ toàn phát HC nhiễm độc rất rõ, nhiễm trùng nhẹ < 38 độ C HC viêm họng giả mạc trắng dai. Tim nhanh, viêm cơ tim (BC tim sớm) Thận: phù, đái ít Dấu hiệu toàn thân khác: XH dưới da, chảy mũi một bên,… Tiên lượng: xấu hơn thời kỳ khởi phát: tỷ lệ bc cao hơn Bạch hầu thể ác tính2.2.- Tiên phát: 1-2 ngày Thứ phát: 10-15 ngày, chậm 40-50 ngày- Tiến triển bạch hầu ác tính:-khó thở, ỉa chảy, xuất huyết, truỵ mạch+ Tiến triển nhanh: sau 5-6 ngày do ngạt thở hoặc xuất huyết+ Tiến triển bán cấp: HC ác tính của Marfan Bạch hầu thanh quản: (có 3 giai đoạn: khản tiếng – khó thở – ngạt)2.3. Bạch hầu mũi: Chỉ có màng giả ở mũi (1,5%), gặp ở trẻ sơ sinh ăn vào chớ,2.4. chảy nước mũi trắng. Bạch hầu mắt:2.4.Thứ phát sau bạch hầu họng, mũi, lây qua ống lệ.Biểu hiện: phù ở mi mắt trên, ấn vào không đau, lật mi mắt lên có giả mạc, hiếmcó viêm kết mạc đỏ. Bạch hầu da: ít gặp, xảy ra sau chốc lở, chàm2.5. Bạch hầu ống tai ngoài, hậu môn, sinh dục: loét có màng giả2.6.3. Biến chứng:Tất các biến chứng do ngoại độc tố gây nên3.1. Tim mạch:Hay gặp nhất trong các bệnh bạch hầu Viêm cơ tim: 24% sớm 2-7 ngày, muộn sau 15-40 ngày. Phải làm ECG nhất- loạt phát hiện viêm cơ tim sớm. Hình ảnh điện tiem: T dẹt, âm tính, ST chênh xuống, QT kéo dài, QRS biên độ thấp. Rối loạn dẫn truyền đơn thuần hoặc phối hợp- Rối loạn kích thích: ngoại tâm thu nhĩ thất- Rối loạn dẫn truyền: bloc xoang, bloc nội nhĩ, bloc nội thấy, bloc nhánh.- Huyết khối tim: xuất hiện đột ngột sau 15 ngày  suy tim.- Thần kinh:3.2. Thận:3.3.4. Chẩn đoán: Dựa vào lâm sàng, dịch tễ học và chẩn đoán (+) bằng phân lập VK tại họng,4.1. thực quản, cấy trên môi trường Terullit kali hoặc gây bệnh trên chuột lang. Chẩn đoán phân biệt:4.2. Viêm họng: viêm họng mủn, Vincent, virus Herpes, nấm, viêm họng hoại tử- Viêm thanh quản cấp: nguyên phát do virus sởi- Nhọt thành sau họng-5. Điều trị:5.1. Nguyên tắc điều trị:Chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời: trung hoà ngo ...