Tài liệu Bệnh cơ tim phì đại

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên đại học, cao đẳng chuyên ngành y khoa - Giáo trình thực hành tim mạch của học viên quân y giúp cung cấp và củng cố kiến thức về tim mạch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Bệnh cơ tim phì đại BÖnh c¬ tim ph× ®¹i BÖnh c¬ tim ph× ®¹i lμ bÖnh ch−a râ bÖnh nguyªn g©y rahËu qu¶ lμm ph× ®¹i c¬ tim mμ kh«ng cã sù gi·n c¸c buång tim.Chøc n¨ng t©m thu thÊt tr¸i th−êng trong giíi h¹n b×nh th−êngnh−ng c¸c thμnh tim co bãp m¹nh. §©y lμ nguyªn nh©n hμng ®Çug©y ®ét tö ë c¸c bÖnh nh©n trÎ d−íi 35 tuæi.I. Nguyªn nh©n Th−êng mang tÝnh chÊt gia ®×nh, hiÖn t¹i ng−êi ta t×m thÊy 6 gen cã liªn quan ®Õn bÖnh c¬ tim ph× ®¹i. Trong sè ®ã gen bªta myosin trªn nhiÔm s¾c thÓ 14q1 chiÕm tÇn suÊt gÆp cao nhÊt (35 ®Õn 45%).II. Gi¶i phÉu bÖnh Gi¶i phÉu bÖnh cña hÇu hÕt c¸c tr−êng hîp bÖnh c¬ tim ph× ®¹i thÊy c¸c dÊu hiÖu: 1. Ph× ®¹i kh«ng ®ång t©m cña t©m thÊt tr¸i víi v¸ch liªn thÊt ph× ®¹i nhiÒu h¬n thμnh tù do cña thÊt tr¸i. 2. Buång thÊt tr¸i nhá hoÆc cã kÝch th−íc b×nh th−êng. 3. X¬ hãa thμnh néi m¹c cña tim tõ v¸ch liªn thÊt trªn ®−êng ra thÊt tr¸i cho ®Õn l¸ tr−íc cña van hai l¸. 4. Van hai l¸ réng vμ gi·n ra, cã thÓ dμy hoÆc kh«ng dμy thø ph¸t. 5. Gi·n buång nhÜ. 6. BÊt th−êng lßng ®éng m¹ch vμnh víi sù dμy lªn cña thμnh m¹ch vμ hÑp lßng m¹ch. 7. X¬ hãa c¸c m« kÏ vμ rèi lo¹n cÊu tróc cña thÊt tr¸i.III. TriÖu chøng l©m sµng A. TriÖu chøng c¬ n¨ng 1. TriÖu chøng suy tim: bao gåm khã thë khi g¾ng søc hay xuÊt hiÖn vÒ ®ªm, mÖt mái, nguyªn nh©n th−êng 387 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu do t¨ng ¸p lùc cuèi t©m tr−¬ng cña thÊt tr¸i v× gi¶m kh¶ n¨ng gi·n cña t©m thÊt. 2. ThiÕu m¸u c¬ tim víi biÓu hiÖn ®au ngùc: Cã thÓ gÆp trong c¶ c¸c tr−êng hîp bÖnh c¬ tim ph× ®¹i t¾c nghÏn hay kh«ng. C¬ chÕ chÝnh x¸c cña hiÖn t−îng nμy cßn ch−a râ nh−ng ng−êi ta cho r»ng c¸c yÕu tè sau cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn dÊu hiÖu ®au ngùc cña bÖnh nh©n: a. HÖ thèng m¹ch vμnh kÝch th−íc nhá, gi¶m kh¶ n¨ng gi·n ra khi nhu cÇu «xy c¬ tim t¨ng. b. T¨ng ¸p lùc cña thμnh tim do hËu qu¶ cña thêi gian gi·n t©m tr−¬ng thÊt tr¸i chËm vμ do c¶n trë ®−êng tèng m¸u cña tim. c. Gi¶m tû lÖ gi÷a hÖ mao m¹ch vμ m« tim. d. Gi¶m ¸p lùc t−íi m¸u cña ®éng m¹ch vμnh. 3. NgÊt vµ xØu: Nguyªn nh©n do gi¶m t−íi m¸u n·o v× cung l−îng tim thÊp hay liªn quan víi rèi lo¹n nhÞp tim hoÆc g¾ng søc. NgÊt ë bÖnh nh©n trÎ tuæi kh«ng nhÊt thiÕt lμ yÕu tè tiªn l−îng nguy hiÓm ë c¸c bÖnh nh©n cã bÖnh c¬ tim ph× ®¹i. Ng−îc l¹i ë trÎ em vμ thiÕu niªn ®©y lμ yÕu tè lμm t¨ng nguy c¬ ®ét tö. 4. §ét tö hay nh÷ng rèi lo¹n nhÞp nÆng cã thÓ gÆp trong kho¶ng 1 ®Õn 6% c¸c tr−êng hîp. B. TriÖu chøng thùc thÓ §èi víi c¸c bÖnh nh©n cã chªnh ¸p qua ®−êng ra thÊt tr¸i, kh¸m l©m sμng cã thÓ ph¸t hiÖn thÊy c¸c dÊu hiÖu: 1. TiÕng thæi t©m thu ë phÝa thÊp däc theo bê tr¸i x−¬ng øc, c−êng ®é gi¶m khi bÖnh nh©n ngåi xæm vμ n¾m chÆt tay, c−êng ®é t¨ng lªn khi bÖnh nh©n lμm nghiÖm ph¸p Valsalva, ®øng lªn vμ sau c¸c ngo¹i t©m thu thÊt.388 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu 2. DÊu hiÖu m¹ch ngo¹i biªn n¶y m¹nh víi d¹ng hai pha, pha thø nhÊt nhanh m¹nh vμ pha thø hai kÐo dμi nh− n−íc thñy triÒu. 3. Mám tim ®Ëp ë hai vÞ trÝ, th−êng thÊy nh¸t bãp tiÒn t©m thu m¹nh h¬n, dÊu hiÖu nμy liªn quan ®Õn tiÕng thø ba nghe ®−îc trªn l©m sμng.IV. C¸c xÐt nghiÖm chÈn ®o¸n 1. §iÖn t©m ®å (§T§): §T§ bÊt th−êng trong kho¶ng 90 ®Õn 95% c¸c tr−êng hîp. Tuy nhiªn kh«ng cã dÊu hiÖu §T§ ®Æc hiÖu cho bÖnh c¬ tim ph× ®¹i. Dμy thÊt tr¸i víi t¨ng biªn ®é cña phøc bé QRS vμ biÕn ®æi bÊt th−êng ®o¹n ST, T lμ c¸c dÊu hiÖu th−êng gÆp. Còng hay gÆp bloc ph©n nh¸nh tr¸i tr−íc vμ sãng Q s©u ë c¸c chuyÓn ®¹o phÝa sau, sãng T ®¶o ng−îc, dÇy nhÜ tr¸i vμ dÊu hiÖu gi¶ nhåi m¸u víi gi¶m biªn ®é sãng R ë c¸c chuyÓn ®¹o tr−íc tim bªn ph¶i. 2. Chôp tim phæi: Bãng tim to víi chØ sè tim ngùc lín. Phï phæi lμ dÊu hiÖu cã thÓ thÊy trªn phim do t¨ng ¸p ë hÖ tÜnh m¹ch phæi. Gi·n buång nhÜ tr¸i còng hay gÆp. Tuy nhiªn bãng tim to Ýt cã gi¸ trÞ trong viÖc ®¸nh gi¸ sù tiÕn triÓn cña bÖnh, ng−êi ta th−êng sö dông siªu ©m Doppler tim ®Ó ®¸nh gi¸ vÊn ®Ò nμy. 3. Siªu ©m tim: Lμ ph−¬ng ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®Ó chÈn ®o¸n vμ theo dâi tiÕn triÓn cña bÖnh c¬ tim ph× ®¹i còng nh− lo¹i trõ c¸c nguyªn nh©n kh¸c nh− hÑp van §MC, hÑp trªn van §MC... a. Siªu ©m hai chiÒu: ®¸nh gi¸ møc ®é ph× ®¹i cña thμnh tim. Th−êng cã sù ph× ®¹i kh«ng ®ång t©m cña thμnh thÊt tr¸i, víi −u thÕ v−ît tréi cña v¸ch liªn thÊt so víi thμnh sau ...