Tài liệu chăn nuôi - đất và thành phần của đất

Đất là lớp vỏ ngoài rất mỏng của thạch quyển (litthosphere) và có thể tách thành quyển riênggọi là địa quyển (pedosphere). Cũng như các quyển khác, những đặc trưng của đất được quyđịnh bởi các phản ứng sinh thái và mối tương tác của sinh vật cũng như của cả hệ sinh tháivới các chu trình vật chất và năng lượng.Theo Dacutraev (1879): “Đất là vật thể thiên nhiên được hình thành qua một thời giandài do kết quả tác động tổng hợp của 5 yếu tố: đá mẹ, sinh vật, khí hậu, địa hình và thờigian”....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu chăn nuôi - đất và thành phần của đấtĐất và thành phần của đấtĐất là lớp vỏ ngoài rất mỏng của thạch quyển (litthosphere) và có thể tách thành quyển riênggọi là địa quyển (pedosphere). Cũng như các quyển khác, những đặc trưng của đất được quyđịnh bởi các phản ứng sinh thái và mối tương tác của sinh vật cũng như của cả hệ sinh tháivới các chu trình vật chất và năng lượng.Theo Dacutraev (1879): “Đất là vật thể thiên nhiên được hình thành qua một thời giandài do kết quả tác động tổng hợp của 5 yếu tố: đá mẹ, sinh vật, khí hậu, địa hình và thờigian”.Đất là môi trường sống của sinh vật trên cạn, đặc biệt là thực vật và các loài động vật sốngtrong đất. Đất là tổ hợp của giá thể khoáng được nghiền vụn cùng với các sinh vật trong đấtvà những sản phẩm hoạt động sống của chúng. Đất được xem là một trong những hệ sinhthái quan trọng cấu trúc nên sinh quyển.Thành phần của đấtCác vật liệu khoáng, chất hữu cơ, không khí và nước là 4 thành phần chính của đất.-Vật liệu khoáng: Chất khoáng của đất nhận được từ sự phong hoá của đá mẹ và các chấthoà tan được đem đến từ các lớp đất phía trên. Cấu trúc của nó được xác định bởi kích thướcvà số lượng của các cấu tử có kích thước khác nhau.- Vật chất hữu cơ: Vật liệu này có được từ các mảnh vụn và sự phân huỷ các chấthữu cơ trong lớp “rác hữu cơ từ sản phẩm rơi rụng của thực vật” (lớp O). Tuỳ thuộc vàođiều kiện môi trường, rác rưởi và mảnh vụn của lớp O có thể bị bẻ vụn hoàn toàn trong vòng1 năm, trong hoàn cảnh khác có thể lâu hơn. Những thành viên tham gia phân huỷ chúng làgiun đất. Chúng ăn các chất hữu cơ và khoáng, rồi thải ra “phân”. Các nghiên cứu ởSudan cho thấy trong mùa nóng và vừa khô, giun đất thải ra 475g/m2 (khối lượng khô), còntrong mùa mưa đạt đến 24000g/ m2 . Tiếp đến các động vật sống hang chuyển và xáo trộn đất. Hơn nữa cùng với nấm, mốc phân huỷ các chất hữu cơ từ động thực vật ở lớpO và lớp A1 (lớp giàu humic) lại còn có mặt những quần xã sinh vật với các sinh vật quanghợp nhỏ bé, tạo nên các vi hệ thực vật (Microflora). Chúng là rêu, địa y,...(Lớp O, A1,...là tên gọi các lớp đất từ trên xuống dưới theo phẫu diện tổng quát của đất)- Không khí và nước: không khí và nước chiếm các khoảng trống giữa các cấu tử đất. Khôngkhí nhiều khi nước ít, còn khi nước nhiều thì không khí giảm. Thành phần khí của đất tương tự như thành phần khí trong khí quyển. Chúng được khuếch tán vào từ khí quyển,tuy nhiên hàm lượng O2 thường thấp, còn CO2 lại cao do các chất hữu cơ bị phân giải bởinấm vi khuẩn,.... Nhiều trường hợp đất trở nên yếm khí. Nước được lưu trong đất phụthuộc vào cấp hạt của đất. Nước chứa các chất vô cơ và hữu cơ hoà tan tạo nên “dung dịchđất” thuận lợi cho sự sử dụng của sinh vật, đặc biệt là rễ của thực vật- Phức keo: phức keo (colloidal complex), một liên kết chặt chẽ của mùn đã được cắtnhỏ và đất khoáng, nhất là sét được xem là trái tim và linh hồn của đất (Kormondy, 1996). Nógây ảnh hưởng lên khả năng giữ nước của đất và nhịp điệu luân chuyển các chất qua đấtđồng thời là nguồn dinh dưỡng của thực vật.Hương Thảo (Theo giáo trình sinh thái học)Thành phầnCác loại đất dao động trong một khoảng rộng về thành phần và cấu trúc theo từng khu vực.Các loại đất được hình thành thông quá quá trình phong hóa của các loại đá và sự phân hủycủa các chất hữu cơ. Phong hóa là tác động của gió, mưa, băng, ánh nắng và các tiến trìnhsinh học trên các loại đá theo thời gian, các tác động này làm đá vỡ vụn ra thành các hạt nhỏ.Các thành phần khoáng chất và các chất hữu cơ xác định cấu trúc và các thuộc tính khác củacác loại đất.Đất có thể chia ra thành hai lớp tổng quát hay tầng: tầng đất bề mặt, là lớp trên cùng nhất, ởđó phần lớn các loại rễ cây, vi sinh vật và các loại hình sự sống động vật khác cư trú và tầngđất cái, tầng này nằm sâu hơn và thông thường dày đặc và chặt hơn cũng như ít các chất hữucơ hơn.Nước, không khí cũng là thành phần của phần lớn các loại đất. Không khí, nằm trong cáckhoảng không gian giữa các hạt đất, và nước, nằm trong các khoảng không gian cũng như bềmặt các hạt đất, chiếm khoảng một nửa thể tích của đất. Cả hai đều đóng vai trò quan trọngtrong sự sinh trưởng của thực vật và các loại hình sự sống khác trong thiết diện đứng củađất trong một hệ sinh thái cụ thể.Căn cứ vào tỉ lệ các loại hạt (thành phần đá và khoáng chất) trong đất người ta chia đất ralàm 3 loại chính[cần dẫn nguồn]: đất cát, đất thịt và đất sét. Chúng có các tỉ lệ các hạt cát, limon vàsét như sau: • Đất cát: 85% cát, 10% limon và 5% sét. • Đất thịt:45% cát, 40% limon và 15% sét. • Đất sét:25% cát, 30% limon và 45% sét. • Giữa các loại đất này còn có các loại đất trung gian.Ví dụ : Đất cát pha, đất thịt nhẹ...Các loại đất nguyên thủy bị chôn vùi dưới các hiệu ứng của các sinh vật được gọi là đất cổ.Các loại đất tiến hóa tự nhiên theo thời gian bởi các hoạt động của thực vật, động vật vàphong hóa. Đất cũng chịu ảnh hưởng bởi các hoạt động sống của con người. Con người cóthể cải tạo đất để làm cho nó thích hợp hơn đối với sự sinh trưởng của thực vật thông quaviệc bổ sung các chất hữu cơ và phân bón tự nhiên hay tổng hợp, cũng như cải tạo tưới tiêuhay khả năng giữ nước của đất. Tuy nhiên, các hoạt động của con người cũng có thể làmthoái hóa đất bởi sự làm cạn kiệt các chất dinh dưỡng, ô nhiễm cũng như làm tăng sự xóimòn đất.Các quá trình hóa học trong đấtPhong hóa giải phóng các ion, chẳng hạn như kali (K+) và magiê (Mg2+) vào trong các dungdịch đất. Một số bị hấp thụ bởi thực vật, và phần còn lại có thể liên kết với các hợp phầnđất (chất hữu cơ, khoáng sét) hoặc tồn tại tự do trong dung dịch đất. Cân bằng về hàm lượngcác ion trong các hợp phần đất khác nhau là cân bằng động - bị chi phối bởi các quá trình traođổi và hấp phụ cation, anion. Sự chuyển dịch cân bằng có thể xuất phát từ những thay đổi lýhọc, hóa học của đất.Cùng với quá trình chua hóa đất, các cation hấp thụ bởi khoáng sét có thể bị trao đổi (bởi H +)và bị rửa trôi. Ngoài ...