Tài liệu Công thức máu

Xét nghiệm công thức máu (CTM) là một trong những xét nghiệm được thực hiện nhiều nhất. CTM là xét nghiệm dùng để tính số lượng tế bào của máu. Các phép tính được thực hiện bởi một loại máy đặc biệt có khả năng phân tích những thành phần khác nhau của máu trong vòng chưa đến một phút. Phần quan trọng cần chú ý trong CTM là số lượng các tế bào bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu trong máu. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Công thức máu Công thức máuXét nghiệm công thức máu (CTM) là một trong những xét nghiệm được thực hiệnnhiều nhất. CTM là xét nghiệm dùng để tính số lượng tế bào của máu. Các phéptính được thực hiện bởi một loại máy đặc biệt có khả năng phân tích những th ànhphần khác nhau của máu trong vòng chưa đến một phút.Phần quan trọng cần chú ý trong CTM là số lượng các tế bào bạch cầu, hồng cầuvà tiểu cầu trong máu.Cách thực hiệnXét nghiệm công thức máu được thực hiện bằng cách lấy một vài millilit máu (1hay 2 muỗng trà) trực tiếp từ bệnh nhân. Việc này có thể được thực hiện ở nhiềunơi bao gồm: phòng mạch tư, phòng xét nghiệm và bệnh viện. Da sẽ được sáttrùng bằng gòn có tẩm alcol, sau đó nhân viên y tế sẽ đâm kim xuyên qua vùng dađã được sát trùng để đưa vào tĩnh mạch của bệnh nhân (những tĩnh mạch có thểthấy được từ phía bên ngoài da). Sau đó máu sẽ được rút ra, đi qua kim vào ốngtiêm rồi đưa vào lọ thủy tinh rồi gửi đến phòng xét nghiệm để được phân tích.Những thành phần của công thức máuCông thức máu liệt kê nhiều giá trị quan trọng. Thông thường thì nó bao gồmnhững giá trị sau:* WBC: white blood cell - số lượng bạch cầu (hoặc leukocyte count)* Các thành phần của bạch cầu* RBC: red blood cell - số lượng hồng cầu (hoặc erythrocyte count)* Hct: hematocrit* Hb (hay Hbg): hemoglobin.* MCV: Mean corpuscular volume - thể tích hồng cầu trung bình* MCH: Mean corpuscular hemoglobin - giá trị hemoglobin trung bình* MCHC : mean corpuscular hemoglobin concentration - nồng độ hemoglobintrung bình* RDW: red cell distribution width - độ phân bố về kích thước của hồng cầu.* PLC: platelet count - số lượng tiểu cầu* MPV: mean platelet volume - thể tích trung bình của tiểu cầu.Các giá trị của công thức máu thông thường bao gồm:* WBC: số lượng bạch cầu trong một thể tích máu. Giá trị bình thường thay đổinhẹ tùy theo từng phòng xét nghiệm nhưng thông thường nằm ở khoảng từ 4.300đến 10.800 tế bào mỗi mm khối (mm3), tương đương với số lượng bạch cầu tínhtheo đơn vị quốc tế (IU - International unit) là 4.3 đến 10.8 x 109 tế bào trong mỗilít.* Thành phần bạch cầu: bạch cầu bao gồm một số loại khác nhau được phân biệtdựa theo kích thước và hình dạng của chúng bao gồm bạch cầu hạt, lymphocyte,monocyte, bạch cầu ái toan (eosinophil) và bạch cầu ái kiềm (basophil). Máy đếmcác thành phần bạch cầu tự động có khả năng tính toán các thành phần của bạchcầu theo phần trăm. Ngoài ra, các thành phần này cũng có thể được đếm dưới kínhhiển vi bởi một kỹ thuật viên đã được huấn luyện hoặc bởi một bác sĩ.* RBC: số lượng hồng cầu trong một thể tích máu. Giá trị bình thường thay đổinhẹ tùy theo từng phòng xét nghiệm nhưng thường nằm trong khoảng từ 4.2 đến5.9 triệu tế bào/cm3, tương đương với số lượng hồng cầu tính theo đơn vị quốc tế(IU - International unit) là 4.2 đến 5.9 x 1012 tế bào trong mỗi lít. Hồng cầu là loạitế bào có nhều nhất trong máu và mỗi người có hàng triệu tế bào bên trong máutuần hoàn. Chúng nhỏ hơn bạch cầu nhưng lớn hơn tiểu cầu.* Hb - Hemoglobin: lượng hemoglobin có trong một thể tích máu. Hemoglobin làmột loại phân tử protein có trong hồng cầu chuyên chở oxy và tạo màu đỏ chohồng cầu. Giá trị bình thường của hemoglobin thay đổi tùy theo giới tính và nằmtrong khoảng từ 13 đến 18 g/dl ở nam giới và 12 đến 16 g/dl đối với nữ giới (tínhtheo đơn vị quốc tế là 8.1 - 11.2 millimole/l đối với nam và 7.4 - 9.9 millimole/lđối với nữ).* Hct - Hematocrit: là tỷ lệ thể tích hồng cầu trên thể tích máu toàn bộ. Giá trị bìnhthường của Hct thay đổi tùy thuộc vào giới tính và nằm trong khoảng từ 45 - 52%đối với nam và 37 - 48% đối với nữ. Hct thường được đo bằng cách quay tròn ốngxét nghiệm có chứa mẫu máu để làm cho các tế bào hồng cầu bị đẩy xuống phíadưới đáy ống nghiệm.* MCV: là thể tích trung bình của hồng cầu, giá trị này được lấy từ Hct và sốlượng hồng cầu. Giá trị bình thường nằm trong khoảng từ 80 - 100 femtoliter (1femtoliter = 1/1triệu lít).* MCH: là số lượng trung bình của hemoglobin có trong một hồng cầu trung bình.Giá trị này được tính bằng cách đo hemoglobin và số lượng hồng cầu. Giá trị bìnhthường nằm trong khoảng từ 27 đến 32 picogram.* MCHC: là nồng độ trung bình của hemoglobin có trong một thể tích máu chosẵn được tính bằng cách đo giá trị của hemoglobin và hematocrit. Giá trị bìnhthường nằm trong khoảng từ 32 - 36%.* RDW: đo độ thay đổi của kích thước và hình dạng hồng cầu. Giá trị này càngcao có nghĩa là kích thước của hồng cầu thay đổi càng nhiều. Giá trị bình thườngnằm trong khoảng từ 11-15.* PLC: số lượng tiểu cầu trong một thể tích máu nhất định. Tiểu cầu không phải l àmột tế bào hoàn chỉnh mà thật chất là những mảnh vỡ của những tế bào chất (mộtthành phần của tế bào không chứa nhân hoặc thân của tế bào) từ những tế bàođược tìm thấy trong tủy xương được gọi là megakaryocyte. Tiểu cầu đóng vai tròsống còn trong quá trình đông máu. Giá trị bình thường thay đổi nhẹ giữa cácphòng thí nghiệm và nằm trong khoảng từ 150.000 - 400.000/cm3 (150 - 400 x109/liter).* MPV: kích thước trung bình của tiểu cầu trong một thể tích máu.Chức năng của các loại tế bào máuCác tế bào trong máu (bạch cầu, hồng cầu, và tiểu cầu) có những chức năng riêngbiệt. Bạch cầu là thành phần cơ bản của hệ thống miễn dịch và giúp cơ thể chốnglại nhiễm trùng. Mỗi một thành phần của bạch cầu đóng một vai trò khác nhautrong hệ miễn dịch.Hồng cầu đóng vai trò cơ bản trong vận chuyển oxy đến toàn bộ cách tế bào trongcơ thể để giúp chúng có thể thực hiện tốt chức năng của mình. Phân tử hemoglobintrong hồng cầu là phương tiện chuyên chở oxy. Tiểu cầu là một thành phần của hệthống đông máu của cơ thể giúp ngăn ngừa chảy máu.Công dụng của xét nghiệm công thức máuBác sĩ có thể cho bệnh nhân làm công thức máu bởi nhiều lý do. Có thể đây là mộtphần của cuộc khám sức khỏe định kỳ h ...