Tài liệu Hẹp van động mạch chủ

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên đại học, cao đẳng chuyên ngành y khoa - Giáo trình thực hành tim mạch của học viên quân y giúp cung cấp và củng cố kiến thức về tim mạch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Hẹp van động mạch chủ HÑp van ®éng m¹ch chñ HÑp van ®éng m¹ch chñ (HC) lμ nguyªn nh©n th−êng gÆpnhÊt g©y t¾c nghÏn ®−êng tèng m¸u cña thÊt tr¸i. C¸c nguyªnnh©n kh¸c bao gåm hÑp d−íi van ®éng m¹ch chñ do mμng x¬,hÑp d−íi van ®éng m¹ch chñ do c¬ tim ph× ®¹i vμ hÑp trªn van®éng m¹ch chñ.I. TriÖu chøng l©m sµng Nªn nghÜ ®Õn chÈn ®o¸n HC tr−íc bÊt kú bÖnh nh©n nμo cãtiÕng thæi t©m thu tèng m¸u ë bê ph¶i phÝa trªn x−¬ng øc, lan lªn®éng m¹ch c¶nh. PhÇn lín bÖnh nh©n khi ®i kh¸m ch−a cã triÖuchøng c¬ n¨ng tuy nhiªn buéc ph¶i hái kü ®Ó ph¸t hiÖn tiÒn sö®au ngùc, cho¸ng v¸ng, ngÊt hoÆc c¸c dÊu hiÖu kh¸c cña suytim. TiÒn sö hÑp eo §MC gîi ý bÖnh van §MC cã hai l¸ van,ng−îc l¹i nÕu bÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n van §MC cã hai l¸van, ph¶i ®o huyÕt ¸p ®éng m¹ch tø chi ®Ó lo¹i trõ hÑp eo §MC.TiÒn sö thÊp tim gîi ý nguyªn nh©n HC lμ di chøng thÊp tim. A. TriÖu chøng c¬ n¨ng: th−êng chØ gÆp khi hÑp van §MC møc ®é nÆng. 1. §au ngùc do t¨ng tiªu thô «xy c¬ tim trong khi cung cÊp «xy cho c¬ tim bÞ gi¶m hoÆc do x¬ v÷a m¹ch vμnh. 25% sè bÖnh nh©n kh«ng ®au ngùc ®· cã bÖnh m¹ch vμnh, trong khi ®ã 40-80% sè bÖnh nh©n HC ®au ngùc cã kÌm bÖnh m¹ch vμnh. 2. Cho¸ng v¸ng, ngÊt: do t¾c nghÏn cè ®Þnh ®−êng tèng m¸u thÊt tr¸i vμ gi¶m kh¶ n¨ng t¨ng cung l−îng tim, bÖnh nh©n HC cã thÓ tôt huyÕt ¸p nÆng trong c¸c t×nh huèng gi¶m søc c¶n ngo¹i vi dÉn ®Õn cho¸ng v¸ng hoÆc ngÊt. 3. BiÓu hiÖn cña suy tim: do rèi lo¹n chøc n¨ng t©m thu hoÆc chøc n¨ng t©m tr−¬ng. Theo tiÕn triÓn cña bÖnh, x¬ ho¸ c¬ tim sÏ dÉn tíi gi¶m co bãp. C¸c c¬ 287 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu chÕ bï trõ nh»m lμm t¨ng thÓ tÝch trong lßng m¹ch sÏ lμm t¨ng ¸p lùc thÊt tr¸i cuèi t©m tr−¬ng, t¨ng ¸p lùc mao m¹ch phæi bÝt g©y ø huyÕt phæi. C¸c t×nh tr¹ng g©y rèi lo¹n ®æ ®Çy thÊt tr¸i nh− rung nhÜ hoÆc tim nhanh ®¬n thuÇn cã thÓ g©y biÓu hiÖn suy tim. B. TriÖu chøng thùc thÓ 1. B¾t m¹ch: triÖu chøng næi bËt cña HC lμ m¹ch c¶nh nÈy yÕu vμ trÔ (pulsus parvus et tardus), lμ dÊu hiÖu tèt nhÊt cho phÐp −íc l−îng møc ®é HC t¹i gi−êng. Mét sè bÖnh nh©n lín tuæi b¾t m¹ch l¹i vÉn thÊy gÇn gièng b×nh th−êng do gi¶m ®é chun gi·n cña thμnh m¹ch, nªn g©y −íc l−îng thÊp møc ®é HC. B¾t m¹ch ngo¹i vi ®Òu gi¶m khi cã HC nÆng. §«i khi sê thÊy rung miu t©m thu däc theo ®éng m¹ch c¶nh ë bÖnh nh©n HC khÝt. Cã thÓ sê thÊy rung miu t©m thu ë khoang liªn s−ên II bªn ph¶i ë bÖnh nh©n HC. 2. Sê thÊy mám tim ®Ëp réng, lan táa nÕu thÊt tr¸i ph× ®¹i nh−ng ch−a lín h¼n. §èi víi mét sè tr−êng hîp, sê thÊy mám tim ®Ëp ®óp, t−¬ng øng víi sãng a hay tiÕng T4 do thÊt tr¸i gi·n në kÐm. 3. Nghe tim: c¸c tiÕng bÖnh lý chÝnh bao gåm: a. Thæi t©m thu tèng m¸u ë phÝa trªn bªn ph¶i x−¬ng øc, lan lªn cæ, ®¹t c−êng ®é cao nhÊt vμo ®Çu-gi÷a t©m thu. Møc ®é HC cμng nÆng, tiÕng thæi cμng dμi h¬n, m¹nh h¬n vμ ®¹t cùc ®¹i chËm h¬n (cuèi kú t©m thu). Tuy nhiªn c−êng ®é tiÕng thæi kh«ng liªn quan chÆt víi møc ®é hÑp do c−êng ®é tiÕng thæi cã thÓ gi¶m nhÑ ®i nÕu cung l−îng tim gi¶m nhiÒu hoÆc chøc n¨ng thÊt tr¸i gi¶m nÆng. Tr−êng hîp van §MC cã hai l¸ van, cßn di ®éng, cã thÓ nghe ®−îc tiÕng më van §MC tr−íc tiÕng thæi t©m thu. b. TiÕng T1 nãi chung kh«ng thay ®æi khi HC, tuy nhiªn nÕu chøc n¨ng t©m thu thÊt tr¸i rèi lo¹n288 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu nÆng vμ t¨ng ¸p lùc cuèi t©m tr−¬ng thÊt tr¸i, ©m s¾c T1 gi¶m do hiÖn t−îng ®ãng sím vμ gi¶m lùc t¸c ®éng ®ãng van hai l¸. Thμnh phÇn chñ cña tiÕng T2 gi¶m ®i khi HC khÝt, T2 trë nªn nhÑ vμ gän (®¬n ®éc) do chØ nghe thÊy thμnh phÇn phæi cña tiÕng T2. Mét sè bÖnh nh©n HC nÆng cã tiÕng T2 t¸ch ®«i nghÞch th−êng do kÐo dμi thêi gian tèng m¸u thÊt tr¸i qua lç van hÑp khÝt. T2 t¸ch ®«i nghÞch th−êng còng gÆp trong c¸c t¾c nghÏn ®−êng tèng m¸u thÊt tr¸i kh¸c vμ trong bloc nh¸nh tr¸i. TiÕng T3 lμ dÊu hiÖu chøc n¨ng t©m thu thÊt tr¸i kÐm. TiÕng T4 xuÊt hiÖn do nhÜ tr¸i co bãp tèng m¸u vμo buång thÊt tr¸i cã ®é gi·n kÐm khi hÑp van §MC khÝt. c. Ngoμi ra, cã thÓ gÆp c¸c tiÕng thæi cña hë van §MC do hÑp th−êng ®i kÌm hë van. HiÖn t−îng Gallevardin x¶y ra trong mét sè tr−êng hîp hÑp van §MC nÆng, v«i ho¸: thμnh phÇn ©m s¾c cao cña tiÕng thæi l¹i lan xuèng mám tim, dÔ lÉn víi tiÕng t ...