Tài liệu tham khảo Rối loạn lipid máu

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên đại học, cao đẳng chuyên ngành y khoa - Giáo trình thực hành tim mạch của học viên quân y giúp cung cấp và củng cố kiến thức về tim mạch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu tham khảo Rối loạn lipid máu rèi lo¹n Lipid m¸uI. §Þnh nghÜa Ng−êi ta gäi lμ rèi lo¹n lipid m¸u khi cã mét hoÆc nhiÒuc¸c rèi lo¹n sau: 1. T¨ng Cholesterol huyÕt t−¬ng: a. B×nh th−êng: Cholesterol trong m¸u < 5,2 mmol/l (< 200 mg/dl) b. T¨ng giíi h¹n: Cholesterol trong m¸u tõ 5,2 ®Õn 6,2 mmol/l (200 – 239 mg/dl) c. T¨ng cholesterol m¸u khi >6,2 mmol/l (>240 mg/dl) 2. T¨ng TG (Triglycerid) trong m¸u: a. B×nh th−êng: TG m¸u 1000 mg/dl). 3. Gi¶m HDL-C (High Density Lipoprotein Cholesterol): HDL-C lμ 1 Lipoprotein cã tÝnh b¶o vÖ thμnh m¹ch. Kh¸c víi LDL-C, nÕu gi¶m HDL-C lμ cã nguy c¬ cao víi x¬ v÷a ®éng m¹ch: a. B×nh th−êng HDL-C trong m¸u > 0,9 mmol/l. b. Khi HDL-C m¸u < 0,9 mmol/l ( 5. Rèi lo¹n lipid m¸u kiÓu hçn hîp: Khi Cholesterol > 6,2 mmol/l vμ TG trong kho¶ng 2,26 – 4,5 mmol/l.II. Nguyªn nh©n g©y rèi lo¹n lipid m¸u A. Nguyªn nh©n g©y t¨ng cholesterol m¸u 1. ChÕ ®é ¨n: a. ¡n qu¸ nhiÒu mì ®éng vËt. b. ¡n qu¸ nhiÒu thøc ¨n cã chøa nhiÒu Cholesterol (phñ t¹ng ®éng vËt, mì ®éngvËt, trøng, b¬, s÷a toμn phÇn...). c. ChÕ ®é ¨n d− thõa n¨ng l−îng (bÐo ph×). 2. Di truyÒn: a. T¨ng Cholesterol gia ®×nh (thiÕu hôt thô thÓ víi LDL). b. Rèi lo¹n lipid m¸u kiÓu hçn hîp cã tÝnh chÊt gia ®×nh. c. T¨ng Cholesterol m¸u do rèi lo¹n hçn hîp gen. 3. Thø ph¸t: a. Héi chøng thËn h−. b. Suy gi¸p. c. §¸i th¸o ®−êng. d. BÖnh lý gan t¾c nghÏn. e. Mét sè bÖnh g©y rèi lo¹n protein m¸u (®a u tuû x−¬ng, macroglobulinemia). B. Nguyªn nh©n g©y t¨ng Triglycerid m¸u 1. ThiÕu hôt gen lipase tiªu huû lipoprotein hoÆc apolipoprotein C-II. 2. T¨ng TG cã tÝnh chÊt gia ®×nh. 3. BÐo ph×. 4. Uèng qu¸ nhiÒu r−îu. 5. §¸i th¸o ®−êng. 6. Dïng thuèc chÑn bªta giao c¶m kÐo dμi.86 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu C. Nguyªn nh©n g©y gi¶m HDL-C: 1. Hót thuèc l¸. 2. BÐo ph×. 3. L−êi vËn ®éng thÓ lùc. 4. §¸i th¸o ®−êng kh«ng phô thuéc insulin. 5. T¨ng TG m¸u. 6. Dïng thuèc chÑn bª ta giao c¶m kÐo dμi. 7. Rèi lo¹n gen chuyÓn ho¸ HDL. H×nh 6-1. CÊu tróc cña lipoprotein.III. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ rèi lo¹n lipid m¸u A. ViÖc ®iÒu trÞ tuú thuéc vμo tõng c¸ thÓ bÖnh nh©n trªn c¬ së ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng rèi lo¹n Lipid m¸u vμ c¸c yÕu tè nguy c¬ cña bÖnh m¹ch vμnh (b¶ng 6-1). B¶ng 6-1. C¸c yÕu tè nguy c¬ cña bÖnh m¹ch vμnh. 87 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu YÕu tè nguy c¬ d−¬ng tÝnh: • Nam ≥ 45 tuæi • N÷ ≥ 55 tuæi • Cã tiÒn sö gia ®×nh bÞ bÖnh §MV • Hót thuèc l¸ nhiÒu • T¨ng huyÕt ¸p • HDL-C < 0,9 mmol/l • §¸i th¸o ®−êng YÕu tè nguy c¬ ©m tÝnh: tÝnh trõ ®i 1 yÕu tè nguy c¬ nÕu cã • HDL-C ≥ 60 mg/dl B. §iÒu trÞ cÊp mét vµ ®iÒu trÞ cÊp hai. Gäi lμ ®iÒu trÞ cÊp mét khi bÖnh nh©n cã rèi lo¹n Lipid m¸unh−ng ch−a cã tiÒn sö bÞ bÖnh m¹ch vμnh, ®iÒu trÞ cÊp hai khibÖnh nh©n ®· cã tiÒn sö bÖnh m¹ch vμnh: 1. §iÒu trÞ cÊp mét: nh»m ®¹t ®−îc LDL-C m¸u < 4,1 mmol/l víi nh÷ng bÖnh nh©n cã Ýt h¬n 2 yÕu tè nguy c¬ hoÆc LDL-C < 3,4 mmol/l nÕu bÖnh nh©n cã ≥ 2 yÕu tè nguy c¬. §iÒu trÞ ph¶i b¾t ®Çu b»ng ®iÒu chØnh chÕ ®é ¨n vμ luyÖn tËp. Dïng thuèc khi ®· ®iÒu chØnh chÕ ®é ¨n mét thêi gian mμ thÊt b¹i hoÆc ph¶i b¾t ®Çu ngay khi: a. Cã qu¸ nhiÒu yÕu tè nguy c¬ bÖnh m¹ch vμnh vμ l−îng LDL-C trong m¸u cao (> 4,1 mmol/l), hoÆc b. Khi l−îng LDL-C trong m¸u qu¸ cao (> 5 mmol/l). 2. §iÒu trÞ cÊp hai: Khi bÖnh nh©n ®· cã biÓu hiÖn bÖnh m¹ch vμnh. Môc ®Ých ®iÒu trÞ chñ yÕu lμ ph¶i lμm gi¶m ®−îc LDL-C < 2,6 mmol/l ( 3,4 mmol/l.88 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệuIV. §iÒu trÞ cô thÓ A. ChÕ ®é ¨n vµ sinh ho¹t 1. Dïng chÕ ®é ¨n gi¶m Cholesterol vµ calo (nÕu bÖnh nh©n bÐo ph×). Gåm 2 b−íc: a. B−íc 1: thμnh phÇn chÊt dinh d−ìng ¨n hμng ngμy cã l−îng acid bÐo b·o hoμ < 10 %, tæng sè c¸c chÊt bÐo kh«ng qu¸ 30 % vμ l−îng Cholesterol ph¶i < 300 mg/ ngμy. Nh− vËy lµ cÇn tr¸nh hoÆc gi¶m c¸c chÊt mì ®éng vËt, trøng, s÷a nguyªn, phñ t¹ng ®éng vËt, c¸c lo¹i pho-mat, kem... T¨ng c−êng ¨n hoa qu¶ t−¬i, rau, vµ c¸c lo¹i ngò cèc víi l−îng tinh bét chiÕm kho¶ng 55 - 60 % khÈu p ...