Tài liệu thực hành tim mạch: Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên đại học, cao đẳng chuyên ngành y khoa - Giáo trình thực hành tim mạch của học viên quân y giúp cung cấp và củng cố kiến thức về tim mạch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu thực hành tim mạch: Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn viªm néi t©m m¹c nhiÔm khuÈn Viªm néi t©m m¹c nhiÔm khuÈn (VNTMNK) lμ t×nh tr¹ngbÖnh lý do viªm nhiÔm víi th−¬ng tæn chñ yÕu ë líp néi m¹c cñatim. BiÓu hiÖn ®¹i thÓ th−êng gÆp lμ nh÷ng tæn th−¬ng loÐt vμ sïië c¸c van tim. §©y lμ bÖnh rÊt nÆng, nÕu kh«ng ®−îc ph¸t hiÖnvμ ®iÒu trÞ sím bÖnh th−êng dÉn ®Õn tö vong. Ngμy nay dï cãnhiÒu tiÕn bé trong c¸c kh¸ng sinh ®iÒu trÞ còng nh− phÉu thuËtnh−ng tû lÖ tö vong cña bÖnh vÉn cßn kh¸ cao.I. Nguy c¬ m¾c VNTMNK A. Nguy c¬ cao 1. Van nh©n t¹o. 2. TiÒn sö bÞ VNTMNK. 3. Tim bÈm sinh cã tÝm. 4. BÖnh hë van ®éng m¹ch chñ vμ/ hoÆc hÑp van §MC. 5. Hë van hai l¸. 6. HÑp van hai l¸ kÌm hë van hai l¸. 7. Cßn èng ®éng m¹ch. 8. Th«ng liªn thÊt. 9. HÑp eo ®éng m¹ch chñ. 10. C¸c phÉu thuËt tim mμ vÉn tån t¹i t×nh tr¹ng huyÕt ®éng bÊt æn sau mæ. B. Nguy c¬ võa 1. Sa van hai l¸ cã g©y hë van hai l¸. 2. HÑp hai l¸ ®¬n thuÇn. 3. BÖnh lý van ba l¸. 4. HÑp ®éng m¹ch phæi. 5. BÖnh c¬ tim ph× ®¹i lÖch t©m. 6. BÖnh van §MC cã hai l¸ van hoÆc v«i ho¸ van ®éng m¹ch chñ mμ ch−a ¶nh h−ëng nhiÒu ®Õn huyÕt ®éng. 7. BÖnh tho¸i ho¸ van ë ng−êi giμ. 305 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu 8. C¸c phÉu thuËt tim mμ t×nh tr¹ng huyÕt ®éng sau mæ Ýt biÕn ®éng (trong thêi gian 6 th¸ng sau mæ). C. Nguy c¬ thÊp 1. Sa van hai l¸ kh«ng g©y hë hai l¸. 2. Hë ba l¸ trªn siªu ©m tim mμ kh«ng kÌm theo bÊt th−êng van. 3. Th«ng liªn nhÜ lç thø hai ®¬n thuÇn. 4. M¶ng x¬ mì ®éng m¹ch. 5. BÖnh ®éng m¹ch vμnh. 6. CÊy m¸y t¹o nhÞp. 7. C¸c phÉu thuËt tim mμ t×nh tr¹ng huyÕt ®éng sau mæ kh«ng biÕn ®éng, thêi gian > 6 th¸ng sau mæ.II. Nguyªn nh©n A. Viªm néi t©m m¹c ë bÖnh nh©n van tù nhiªn: hay gÆp nhÊt lμ liªn cÇu khuÈn (viridans Streptococcus vμ c¸c ph©n nhãm kh¸c) chiÕm kho¶ng 60%, Staphylococcus 25%, Enterococcus, nhãm HACEK (Haemophilus, Actinobacillus, Cardiobacterium, Eikenella, vµ Kingella) kho¶ng 3%. B. Viªm néi t©m m¹c ë bÖnh nh©n dïng ma tuý ®−êng tÜnh m¹ch: th−êng hay bÞ tæn th−¬ng van tim bªn ph¶i vμ hay gÆp nhÊt lμ tô cÇu vμng (S. aureus), ngoμi ra ®«i khi cã thÓ gÆp nÊm. C. Viªm néi t©m m¹c ë bÖnh nh©n van nh©n t¹o: cã thÓ x¶y ra sím hoÆc muén. Th−êng hay x¶y ra trong 6 th¸ng ®Çu sau thay van. Th−êng hay gÆp tô cÇu vμng (S. aureus), vi khuÈn gram ©m, cã thÓ do nÊm lμm tiªn l−îng bÖnh thªm phÇn nÆng. D. Viªm néi t©m m¹c cã cÊy m¸u ©m tÝnh (10-30%): th−êng gÆp ë bÖnh nh©n ®· dïng kh¸ng sinh tr−íc ®ã, còng cÇn chó ý ë nhãm cã vi khuÈn g©y bÖnh mäc muén: do nÊm, nhãm HACEK, Legionella, Chlamydia psittaci, Coxiella, Brucella, Bartonella...306 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu E. Viªm néi t©m m¹c do nÊm: th−êng gÆp Candida vμ Aspergillus, hay gÆp ë bÖnh nh©n van tim nh©n t¹o, cã thiÕt bÞ c¬ häc cμi ghÐp trong tim, suy gi¶m miÔn dÞch, dïng thuèc ma tuý ®−êng tÜnh m¹ch. BÖnh c¶nh phøc t¹p vμ tiªn l−îng rÊt nÆng.III. TriÖu chøng l©m sµng vµ xÐt nghiÖm chÈn ®o¸n Lμ biÓu hiÖn bëi 3 héi chøng: (B¶ng 16-1) 1. NhiÔm trïng hÖ thèng. 2. Tæn th−¬ng néi m¹c m¹ch. 3. Ph¶n øng hÖ miÔn dÞch víi nhiÔm trïng.Nãi tãm l¹i: tr−íc mét bÖnh nh©n víi tam chøng kinh ®iÓn nh−:sèt, thiÕu m¸u, tiÕng thæi ë tim cÇn nghÜ tíi kh¶ n¨ng VNTMNK. VÊn ®Ò cÊy m¸u: lμ mét xÐt nghiÖm cùc kú quan träng ®ÓchÈn ®o¸n bÖnh còng nh− ®Þnh h−íng ®iÒu trÞ. Ph¶i thùc hiÖnsím ngay khi cã chÈn ®o¸n l©m sμng. LÊy Ýt nhÊt 3 mÉu m¸uriªng biÖt trong 24 giê, ë nh÷ng vÞ trÝ tÜnh m¹ch kh¸c nhau, mçilÇn nªn lÊy ë 2 èng nghiÖm ¸i khÝ vμ kÞ khÝ riªng. V× VNTMNKlμ hiÖn t−îng cã mÆt vi khuÈn liªn tôc trong m¸u nªn kh«ng cÇnph¶i chê lóc sèt ®Ønh cao míi lÊy m¸u cho dï cÊy m¸u khi bÖnhnh©n ®ang sèt th× tû lÖ d−¬ng tÝnh sÏ cao h¬n. CÇn l−u ý lμ khicÊy m¸u gäi lμ ©m tÝnh trong nh÷ng ngμy ®Çu th× ph¶i tiÕp tôccÊy tiÕp v× mét sè vi khuÈn nh− ®· nãi trªn mäc rÊt muén.IV. Tiªu chuÈn chÈn ®o¸n VNTMNK Ngμy nay, hÇu hÕt c¸c t¸c gi¶ dïng tiªu chuÈn Duke c¶itiÕn v× cã ®é nh¹y vμ ®é ®Æc hiÖu cao nhÊt (B¶ng 16-2a vμ16-2b).Tiªu chuÈn bao gåm: VNTMNK ch¾c ch¾n (vÒ gi¶i phÉu bÖnhvµ vÒ l©m sµng), VNTMNK cã thÓ vµ lo¹i trõ VNTMNK. §èi víi VNTMNK ch¾c ch¾n trªn gi¶i phÉu bÖnh th× chØcÇn 1 trong 2 tiªu chuÈn lμ ®ñ. §èi víi VNTMNK ch¾c ch¾n trªn l©m sμng th× cÇn cã 2tiªu chuÈn chÝnh, hoÆc 1 tiªu chuÈn chÝnh vμ 3 tiªu chuÈn phô,hoÆc cã 5 tiªu chuÈn phô. 307 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu VNTMNK cã thÓ khi kh« ...