Tài liệu Tim mạch và trắc nghiệm gắng sức với sự đo lường những trao đổi khí

Có một thời gian dài trắc nghiệm gắng sức được cho là nguy hiểm ở những bệnh nhân suy tim và không mang lại những hướng dẫn đáng kể, nhưng từ khi những nghiên cứu của Franciosa năm 1979 (1) và của Weber và Janicki năm 1982 (2), thì ngựơc lại, chúng ta biết đựơc rằng những test gắng sức có một giá trị lớn. Nhiều thông số khác nhau cũng được lượng giá khi làm gắng sức và bằng cách xác định những vùng chuyển hoá chuyển tiếp bởi phương pháp thông khí hiện được cho là một...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Tim mạch và trắc nghiệm gắng sức với sự đo lường những trao đổi khí Tim mạch và trắc nghiệm gắng sức với sự đo lường những trao đổi khíCó một thời gian dài trắc nghiệm gắng sức được cho là nguy hiểm ở những bệnhnhân suy tim và không mang lại những hướng dẫn đáng kể, nhưng từ khi nhữngnghiên cứu của Franciosa năm 1979 (1) và của Weber và Janicki năm 1982 (2), thìngựơc lại, chúng ta biết đựơc rằng những test gắng sức có một giá trị lớn. Nhiềuthông số khác nhau cũng được lượng giá khi làm gắng sức và bằng cách xác địnhnhững vùng chuyển hoá chuyển tiếp bởi phương pháp thông khí hiện được cho làmột trong những chọn lựa lượng giá có thể là tiến bộ nhất (3,4). Trong y văn cũngghi nhận, những bệnh nhân suy tim mà không có khả năng thực hiện trắc nghiệmgắng sức thì có tiên lượng xấu hơn vì những lý do cũng dễ hiểu. Có lẽ là do trắcnghiệm gắng sức cho phép đánh giá dự trữ của sự tái thích nghi tim mạch và tuầnhoàn khi gắng sức, vì vậy những phương pháp thông thường để lượng gía chứcnăng tim (huyết động, siêu âm tim, xạ ký...) chỉ lượng giá được chức năng này khinghỉ và có thể đánh giá không đúng (quá mức hoặc thấp hơn) những khả năng củasự phản ứng của hệ thống tuần hoàn khi có một gắng sức.Trong thực hành lâm sàng, khả năng cơ năng khi gắng sức của một bệnh nhânđược lượng giá bằng cách xác định sự tiêu thụ oxy tối đa (VO2 max) và ngưỡngkỵ khí (SA).Phương pháp này được thực hiện trên máy đo lường sức cơ để:- Xem xét những sự tương ứng giữa công suất cơ học (watts) và sự tiêu thụ oxy(VO2) (5) ;- Sử dụng những tiêu chuẩn (theo cổ điển dựa trên xe đạp gắng sức);- Lượng giá những dấu hiệu nhận được và dễ dàng thực hiện các mẫu máu lúcgắng sức.Với sự gắng sức tăng từ từ đến tối đa bởi sự gia tăng công suất mà dẫn đến sự kiệtsức.Những quy trình khác nhau có thể sử dụng:- Xác định các ngưỡng bằng phương pháp đo lường lactate máu (những mức côngthực hiện sẽ dài hơn) (6,7);- Tìm kiếm sự ổn định của tần số tim so với công thực hiện được áp dụng;- Sử dụng các máy đo lường sức cơ khác nhau (xe đạp, thảm lăn, chèo thuyền).Hiện tại theo hướng dẫn của ACC/AHA (8), thì trắc nghiệm gắng sức với sự đolường những trao đổi khí như sau:Class I1- Lượng giá khả năng gắng sức và đáp ứng với điều trị ở những bệnh nhân suytim mà đang được xem xét cho sự ghép tim.2- Hỗ trợ trong phân biệt những giới hạn của tim so với của phổi mà khó thở dogắng sức gây ra hoặc suy yếu khả năng gắng sức mà nguyên nhân không rõ.Class IIaLượng giá khả năng gắng sức được chỉ định vì những lý do y khoa ở những bệnhnhân mà những đánh giá của khả năng gắng sức từ test gắng sức về thời gian và tỉlệ công việc là không thể tin cậy được.Class IIb1- Lượng giá sự đáp ứng của bệnh nhân đối với những can thiệp điều trị chuy ênbiệt mà có sự cải thiện dung nạp gắng sức là một mục đích quan trọng hoặc tiêuchí chính.2- Xác định cường độ cho tập luyện gắng sức như là một phần của sự phục hồi timmạch toàn diện.Class IIISử dụng thường quy để lượng giá khả năng gắng sức.Tại Việt Nam, hiện chưa rõ số liệu thống kê cụ thể nhưng chúng tôi nhận thấybệnh tim mạch hiện cũng là nguyên nhân khá cao về bệnh tật và tử vong, về tỉ lệloại mặt bệnh thì bệnh tim bẩm sinh và bệnh van tim mắc phải vẫn c òn cao, bệnhđộng mạch vành ngày càng tăng theo tình hình phát triển của nền kinh tế và nhucầu để hồi phục sau mổ tim, phục hồi sau nhồi máu c ơ tim hay sau giai đoạn mấtbù suy tim cũng gia tăng. Các trung tâm tim mạch lớn đều quá tải và tiềm năngphát triển rất lớn, nhu cầu để hiểu biết cặn kẽ thêm và ứng dụng kỹ thuật nàychúng tôi nghĩ là thiết yếu.Một vài người trong chúng ta vẫn còn nghĩ với trắc nghiệm gắng sức có sự đolường những trao đổi khí thì VO2 max được diễn giải rất nhanh: đỉnh tiêu thụ oxy< 14 mL/kg/min là cho phép định hướng bệnh nhân suy tim vào danh sách ghéptim? Nhưng từ khi nhiều nghiên cứu chứng minh bêtabloquant cải thiện mạnh tiênlượng sống còn mà không có thay đổi đỉnh VO2 (9), và theo hướng dẫn củaACC/AHA 2002 (8) (bảng 1), thì đỉnh VO2 được chấp nhận để ghép tim là giảmhơn và cần thêm nhiều thông số khác từ trắc nghiệm này để hỗ trợ quyết định, sẽđược đề cập trong bài viết.Bảng 1: Những hướng dẫn về Cấy ghép tim của đỉnh tiêu thụ Oxy khi gắng sức (8)Cách nay 20 năm, trắc nghiệm gắng sức là một trắc nghiệm không thể thiếu khitheo dõi một bệnh nhân được đặt máy tạo nhịp tim. Ngày nay, sự phát triển củacác thuật toán tự động hoá và những chức năng bộ nhớ làm cho trắc nghiệm gắngsức hiếm khi cần thiết để theo dõi các máy tạo nhịp tim hiện đại, ngoại trừ cáctrường hợp đặc biệt.Và lợi ích gì từ trắc nghiệm gắng sức trước khi cấy máy khử rung và trong lúctheo dõi bệnh nhân đã được cấy máy khử rung và những lưu ý gì khi thực hiện trắcnghiệm gắng sức ở những bệnh nhân này?Trong thế giới huấn luyện thể thao, VO2 được sử dụng từ hơn 25 năm (10). Nóhiện vẫn ...