Tài liệu về bệnh Viêm màng ngoài tim co thắt

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên đại học, cao đẳng chuyên ngành y khoa - Giáo trình thực hành tim mạch của học viên quân y giúp cung cấp và củng cố kiến thức về tim mạch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu về bệnh Viêm màng ngoài tim co thắt viªm mμng ngoμi tim co th¾t Viªm mμng ngoμi tim co th¾t lμ hËu qu¶ cña qu¸ tr×nh x¬ho¸ lμm dμy lªn vμ dÝnh cña mμng ngoμi tim, lμ hËu qu¶ thø ph¸tcña qu¸ tr×nh viªm m¹n tÝnh do nhiÒu nguyªn nh©n g©y ra. Lócnμy qu¶ tim ®−îc mét mμng ngoμi tim cè ®Þnh cøng nh¾c baobäc, lμm h¹n chÕ tim gi·n ra trong th× t©m tr−¬ng, t¨ng c¸c ¸plùc trong buång tim vμ lμm mÊt t−¬ng ®ång gi÷a ¸p lùc trong c¸cbuång tim vμ ¸p lùc cña lång ngùc. Sù t¨ng ¸p lùc trong buångtim vμ gi¶m sù gi·n th× t©m tr−¬ng cña tim lμm h¹n chÕ sù ®æ vÒcña m¸u tÜnh m¹ch chñ vμ phæi, g©y ra dÊu hiÖu cña suy tim øhuyÕt cña c¶ tim bªn ph¶i vμ bªn tr¸i. RÊt nhiÒu c¸c tr−êng hîpbÞ bá sãt chÈn ®o¸n viªm mμng ngoμi tim co th¾t v× kh«ng ®−îcnghÜ ®Õn nªn ®· dÉn tíi hËu qu¶ nÆng nÒ cho bÖnh nh©n.I. Nguyªn nh©n C¸c nguyªn nh©n hay gÆp g©y viªm mμng ngoμi tim co th¾t ®−îc liÖt kª ë b¶ng d−íi ®©y: 1. Kh«ng râ nguyªn nh©n (idiopathy). 2. NhiÔm trïng: lao, vi khuÈn, virus, nÊm vμ ký sinh trïng. Trong sè ®ã lao vÉn lμ nguyªn nh©n hμng ®Çu dÉn ®Õn viªm mμng ngoμi tim co th¾t. 3. ChÊn th−¬ng (bao gåm c¶ phÉu thuËt tim) trong ®ã c¸c tr−êng hîp phÉu thuËt tim cã trμn m¸u mμng tim lμ yÕu tè thuËn lîi dÉn ®Õn viªm mμng ngoμi tim co th¾t sau nμy. 4. Sau ch¹y tia x¹ ®iÒu trÞ. §©y lμ biÕn chøng muén cña x¹ trÞ liÖu dÉn ®Õn viªm co th¾t mμng ngoμi tim, nhiÒu khi vμi n¨m sau. 5. Viªm nhiÔm/rèi lo¹n miÔn dÞch: thÊp tim, lupus ban ®á, sarcoidose. 6. BÖnh ung th−: vó, phæi, h¹ch lympho, u s¾c tè, u trung biÓu m«. 423 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệuII. TriÖu chøng l©m sµng A. TriÖu chøng c¬ n¨ng 1. C¸c dÊu hiÖu sím cña viªm mμng ngoμi tim co th¾t th−êng rÊt kh«ng ®Æc hiÖu nh− xØu, mÖt, vμ gi¶m kh¶ n¨ng g¾ng søc. 2. DÇn dÇn sau ®ã bÖnh nh©n th−êng cã c¸c biÓu hiÖn cña suy tim tr¸i nh− khã thë khi g¾ng søc vμ khã thë vÒ ®ªm. 3. Giai ®o¹n nÆng lªn cña bÖnh sÏ thÊy c¸c dÊu hiÖu gièng nh− cña suy tim ph¶i nh− phï ngo¹i biªn, c¨ng tøc bông vμ cæ ch−íng. B. TriÖu chøng thùc thÓ 1. TÜnh m¹ch cæ næi, ph¶n håi gan tÜnh m¹ch cæ d−¬ng tÝnh gÆp ë gÇn nh− tÊt c¶ c¸c bÖnh nh©n. RÊt nhiÒu c¸c tr−êng hîp cã dÊu hiÖu m¹ch ®¶o cña Kussmaul (hÝt s©u vμo l¹i lμm gi¶m ®é c¨ng to cña tÜnh m¹ch cæ). DÊu hiÖu nμy cã ®é nh¹y cao nh−ng ®é ®Æc hiÖu thÊp do nã cã thÓ gÆp trong c¸c tr−êng hîp ph× ®¹i thÊt ph¶i vμ nhåi m¸u c¬ tim thÊt ph¶i. Nguyªn nh©n cña tÊt c¶ c¸c hiÖn t−îng nμy lμ do sù gi·n nhanh cña t©m thÊt trong thêi kú ®Çu t©m tr−¬ng. 2. Kh¸m tim: th−êng thÊy tiÕng tim mê do mμng ngoμi tim dμy. TiÕng ®ãng van hai l¸ vμ ba l¸ gÇn nh− xuÊt hiÖn ë cuèi th× t©m tr−¬ng, g©y ra tiÕng T1 rÊt nhÑ. §«i khi cã thÓ nghe tiÕng gâ cña mμng ngoμi tim ngay ë ®Çu t©m tr−¬ng (60 ®Õn 120 ms sau tiÕng T2). TiÕng nμy cã nguån gèc do sù gi·n ra ®ét ngét cña t©m thÊt sau mét giai ®o¹n bÞ mμng tim cøng h¹n chÕ gi·n. CÇn ph©n biÖt tiÕng nμy víi c¸c tiÕng t©m tr−¬ng sím kh¸c nh− tiÕng T3, tiÕng më van hai l¸. Th«ng th−êng tiÕng gâ mμng ngoμi tim cã ©m s¾c cao h¬n vμ ®Õn sím h¬n tiÕng T3 vμ tiÕng më van hai l¸ lu«n lu«n ®i kÌm víi tiÕng rung t©m tr−¬ng.424 Bs Nguyễn Đức Nhân - www.dany1b.com Trân trọng giới thiệu 3. Kh¸m phæi th−êng thÊy gi¶m r× rμo phÕ nang ë hai ®¸y phæi, nguyªn nh©n lμ do xung huyÕt phæi hay trμn dÞch nhÑ ë ®¸y mμng phæi hai bªn. Trong tr−êng hîp ø trÖ nhiÒu, cã thÓ thÊy phï phæi víi c¸c ran Èm xuÊt hiÖn. 4. Kh¸m bông nh»m ph¸t hiÖn c¸c dÊu hiÖu gièng nh− suy tim ph¶i víi gan to. Trong c¸c tr−êng hîp nÆng cã thÓ dÉn ®Õn x¬ gan tim víi bông cæ ch−íng râ. 5. Kh¸m ngo¹i biªn ph¸t hiÖn phï hai chi d−íi, sau ®ã cã thÓ dÉn ®Õn phï toμn th©n.III. C¸c xÐt nghiÖm chÈn ®o¸n §Ó kh¼ng ®Þnh chÈn ®o¸n viªm mμng ngoμi tim co th¾t th× vÉn kh«ng cã mét xÐt nghiÖm nμo ®−îc coi lμ tiªu chuÈn vμng c¶. V× vËy, cÇn ph¶i kÕt hîp gi÷a l©m sμng vμ c¸c xÐt nghiÖm cËn l©m sμng. 1. §iÖn t©m ®å: Kinh ®iÓn thÊy cã dÊu hiÖu ®iÖn thÕ thÊp lan táa. Sãng T th−êng dÑt, cã thÓ thÊy dÊu hiÖu dμy nhÜ tr¸i vμ còng hay gÆp rung nhÜ phèi hîp. 2. Chôp tim phæi: a. Mμng ngoμi tim canxi ho¸ lμ dÊu hiÖu hay gÆp trªn l©m sμng. dÊu hiÖu nμy th−êng thÊy trªn phim chôp nghiªng vμ hay thÊy ë vÞ trÝ cña thÊt ph¶i vμ r·nh nhÜ thÊt. b. Trμn dÞch mμng phæi còng lμ dÊu hiÖu hay gÆp. ...