Tại sao uống rượu gây đỏ mặt và nguy cơ ung thư thực quản

Một “hội chứng” khá phổ biến ở người Việt là sau khi uống vài li rượu, thậm chí chỉ một vài hớp rượu, thì mặt nóng bừng và biến sang màu đỏ; ở một số người khác, mặt chẳng những đỏ, mà còn dễ bị ói mửa. Nhờ di truyền học, ngày nay chúng ta biết được “thủ phạm” của hội chứng này trong một gien có tên là ALDH2. Một nghiên cứu mới nhất cho thấy những người với hội chứng đỏ mặt khi uống rượu cũng chính là những người có nguy cơ mắc bệnh thực quản...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tại sao uống rượu gây đỏ mặt và nguy cơ ung thư thực quản Tại sao uống rượu gây đỏ mặt và nguy cơ ung thư thực quản Một “hội chứng” khá phổ biến ở người Việt là sau khi uống vài lirượu, thậm chí chỉ một vài hớp rượu, thì mặt nóng bừng và biến sang màuđỏ; ở một số người khác, mặt chẳng những đỏ, mà còn dễ bị ói mửa. Nhờ ditruyền học, ngày nay chúng ta biết được “thủ phạm” của hội chứng nàytrong một gien có tên là ALDH2. Một nghiên cứu mới nhất cho thấy nhữngngười với hội chứng đỏ mặt khi uống rượu cũng chính là những người cónguy cơ mắc bệnh thực quản cao. Hội chứng mặt đỏ ửng khi uống rượu (phải) của một thanh niên 22tuổi. Nguồn: PLoS Medicine. Quá trình chuyển hóa của rượu trong cơ thể Một đặc điểm thường hay thấy ở một số người khi uống rượu (haybia) thì mặt trở nên đỏ ửng. Trong khoa học, có người gọi “hội chứng” nàylà “Asian Flush”, vì phần lớn “nạn nhân” là người Á châu. Để hiểu nguyênnhân của hội chứng này, chúng ta cần phải biết qua cơ chế sinh học đằng saucủa sự chuyển hóa rượu trong cơ thể. Rượu chứa chất ethanol. Khi uống rượu, cơ thể chúng ta tiếp thu chấtethanol, và trải qua hai bước chuyển hóa trong gan. Bước thứ nhất, enzymeADH chuyển hóa ethanol thành acetaldehyde. Bước thứ hai, enzymeALDH2 chuyển hóa acetaldehyde thành acetate, hay nói nôm na là axítaxetic mà chúng ta thấy trong dấm. Thật ra, acetate còn được chuyển hóamột lần nữa nhưng ở ngoài gan, và chúng ta sẽ không quan tâm ở đây. Trong ba hoạt chất (ethanol, acetaldehyde và acetate), acetaldehydeđược xem là độc hại nhất, vì nó có khả năng gây đột biến DNA và ung thư.Mức độ độc hại của ethanol thường thấp, và acetate thì tương đối vô hại.Khi acetaldehyde tích tụ trong máu sẽ gây ra tình trạng nóng bừng, ói mửa,và ở một số người thì nhịp tim đập nhanh. Chính acetaldehyde c ũng là thủphạm của những “dư hưởng” như nhức đầu vào buổi sáng sau khi uống rượutrong đêm trước. Vai trò của gien ALDH2 Nhiều nghiên cứu trong vòng 2 thập niên qua cung cấp cho chúng tanhiều thông tin quan trọng về ảnh hưởng của gien đến tửu lượng của từng cánhân. Nói ngắn gọn, quá trình chuyển hóa từ ethanol trong rượu sangacetaldehyde chịu sự điều phối của một gien có cùng tên với enzyme làALDH2. Gien ALDH2 có hai phiên bản là Glu (tạm viết tắt là G) và Lys(L); do đó, trong dân số có 3 nhóm người với 3 biến thể gien: GG, LG vàLL. Người mang biến thể LL cơ thể không có khả năng chuyển hóaacetaldehyde một cách hữu hiệu, và do đó hoạt chất này tích tụ trong cơ thể.Chính vì lí do này mà người mang biến thể LL khi uống rượu mặt trở nên đỏửng, hay ói mửa, và tim đập nhanh. Biến thể LL hiện diện trong khoảng 30-40% ở người Đông Á (Nhật, Hàn Quốc, Trung Quốc). Ở Việt Nam, vì chưacó những nghiên cứu liên quan nên chúng ta chưa biết chính xác tần sốngười mang biến thể LL, nhưng tôi có thể đoán là con số cũng vào khoảng30-40% vì tần số gien ở người Việt không khác mấy so với người Đông Á. Người mang biến thể LG có khả năng chuyển hóa acetaldehyde tốt,nên họ có tửu lượng cao hơn những người với biến thể LL. Phần lớn nhữngngười uống rượu nhiều ở Nhật và Hàn Quốc mang trong mình biến thể LGvà GG. Ung thư thực quản Ung thư thực quản tuy không phổ biến ở các nước phương Tây nhưngkhá phổ biến ở người Á châu. Ung thư thực quản là một bệnh nguy hiểm,bởi vì khoảng 2/3 bệnh nhân tử vong trong vòng 5 năm sau khi chẩn đoán.Nhiều nghiên cứu trong thời gian qua cho thấy nguy cơ ung thư thực quảngia tăng theo hàm lượng rượu. Người uống rượu càng nhiều, nguy cơ ungthư càng tăng theo cấp số nhân. Ung thư thực quản của một bệnh nhân 51 tuổi với tiền sử uống r ượuvà mặt đỏ ửng. Nguồn: PLoS Medicine. Nhưng nguy cơ ung thư tùy thuộc vào biến thể gien. Đối với nhữngngười uống rượu, người mang biến thể LL có nguy cơ ung thư cao hơnngười mang biến thể LG và GG. Chẳng hạn như nếu người mang biến thểLL mà uống nhiều rượu (trên 400 mg mỗi tuần) nguy cơ ung thư thực quảntăng gấp 50 lần so với người cũng mang biến thể LL hay LG uống rượu vớiliều lượng thấp (dưới 200 mg ethanol mỗi tuần). Tuy nhiên, vì những biến chứng ói mửa và nóng bừng, nên ngườimang biến thể LL thường không uống nhiều rượu. Do đó, ung thư thựcquản hay thấy ở những người mang biến thể LG và GG. Thật vậy, nghiêncứu ở Nhật cho thấy khoảng 60-70% trường hợp ung thư thực quản là dobiến thể LG! Phòng bệnh Ở nước ta, lạm dụng rượu bia đã và đang trở thành một vấn nạn y tếcông cộng với qui mô tầm quốc gia. Kết quả điều tra y tế cộng đồng của Tổchức Y tế thế giới cho biết có khoảng 70% đàn ông và 4% nữ thường xuyênuống rượu và bia. Trong số này 6% đàn ông được xem là uống “nhiều rượu”ở mức độ có thể gây nguy hại đến sức khỏe. Chi phí y tế liên quan đến rượuchiếm một phần lớn của ngân sách gia đình và quốc gia. Những nghiên cứu mới nhất vừa tr ...