TÂM THẦN PHÂN LIỆT

- Bệnh tâm thần phân liệt là một bệnh phổ biến trên thế giới và ở nước ta tỷ lệ từ 0,3 - 1% dân số.- Bệnh có thể chứa được hoặc thuyên giảm tốt nếu được phát hiện sớm, chữa trị kịp thời, hợp lí.gười khác biết, hoặc họ đọc được ý nghĩ của mình.Nghi ngờ có người điều khiển chi phối, kiểm tra; bị theo dõi, ám hại hay đầu độc mình, ghen tuông vô lý.Cho mình có khả nǎng đặc biệt, có quyền lực như siêu nhân có khả nǎng làm được những việc kỳ lạ, là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÂM THẦN PHÂN LIỆT TRƯỜNG …………………. KHOA………………………. ----- -----GIẢI PHẨU BỆNHTÂM THẦN PHÂN LIỆT TAÂM THAÀN PHAÂN LIEÄT TS. BS Ñaëng Hoaøng HaûiMUÏC TIEÂU: 1. Neâu ñöôïc taàn suaát vaø thieät haïi cuûa Taâm thaàn phaân lieät.. 2. Lieät keâ ñöôïc caùc tieâu chuaån quan troïng trong chaån ñoaùn vaø vaän duïng caùc tieâu chuaån naøy treân laâm saøng. 3. Xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu ñieàu trò vaø löïa choïn caùc bieän phaùp can thieäp hôïp lyù.1. KHAÙI NIEÄM.Theo baûng Phaân loaïi Quoác teá Beänh taät laàn 10, Taâm thaàn phaân lieät thuoäc nhoùm “Beänh taâm thaànphaân lieät, caùc roái loaïn phaân lieät vaø caùc roái loaïn hoang töôûng” (nhoùm F2).Nhoùm F2 bao goàm: taâm thaàn phaân lieät (F20), roái loaïn daïng phaân lieät (F21), roái loaïn hoang töôûngdai daúng (F22), roái loaïn loaïn thaàn caáp vaø nhaát thôøi(F23), roái loaïn hoang töôûng caûm öùng (F24), roáiloaïn phaân lieät caûm xuùc (F25), roái loaïn loaïn thaàn khoâng thöïc toån khaùc (F28), loaïn thaàn khoâng thöïctoån khoâng bieät ñònh (F29).Theo BPLQTBT laàn 10, nhoùm F2 thuoäc nhoùm khoâng thöïc theå, trieâu chöùng loaïn thaàn chieám öu theá.Theo soá lieäu ñieàu tra treân nhieàu nôi ôû theá giôùi, taàn suaát suoát ñôøi cuûa Taâm thaàn phaân lieät vaøo khoaûng1% trong daân soá chung.Roái loaïn naøy laø moät roái loaïn maïn tính, theo caùc taùc giaû Hoa Kyø, khoaûng 50-75% beänh nhaân TTPLtieán trieån töøng côn, vaø 15% beänh nhaân tieán trieån lieân tuïc trong suoát cuoäc ñôøi. Beänh aûnh höôûng naëngneà treân sinh hoaït cuûa ngöôøi beänh, khoaûng 15-20% beänh nhaân khoâng töï chaêm soùc ñöôïc baûn thaân,khoaûng 43% beänh nhaân roái loaïn naëng trong quan heä xaõ hoäi, chæ khoaûng 15% beänh nhaân coøn khaûnaêng lao ñoäng. Ngöôøi beänh TTPL thöôøng bò caùc beänh maïn tính, nhö tim maïch, ñaùi thaùo ñöôøng, vaøtuoåi thoï trung bình cuûa ngöôøi beänh thaáp hôn ôû ngöôøi bình thöôøng laø 20%.Vôùi caùc ñaëc ñieåm keå treân, TTPL laø moät roái loaïn taâm thaàn quan troïng trong ngaønh taâm thaàn.2. BEÄNH CAÛNH LAÂM SAØNG 2.1. TIEÂU CHUAÅN CHAÅN ÑOAÙN. 2.1.1. BAÛNG PHAÂN LOAÏI QUOÁC TEÁ BEÄNH TAÄT LAÀN 10. Theo BPLQTBT laàn 10, TTPL laø moät roái loaïn loaïn thaàn, caùc trieäu chöùng loaïn thaàn ñöôïc chia thaønh caùc nhoùm sau ñaây: (a) Tö duy vang thaønh tieáng, tö duy bò aùp ñaët, bò ñaùnh caép vaø tö duy bò phaùt thanh. (b) Caùc hoang töôûng bò kieåm tra, bò chi phoái hay bò ñoäng, coù lieân quan vôùi vaän ñoäng thaân theå hay caùc chi hoaëc coù lieân quan vôùi nhöõng yù nghó, haønh vi hay caûm giaùc ñaëc bieät, tri giaùc hoang töôûng. (c) Caùc aûo thanh bình phaåm veà haønh vi cuûa beänh nhaân hay thaûo luaän vôùi nhau veà beänh nhaân hoaëc caùc loaïi aûo thanh khaùc xuaát phaùt töø moät boä phaän cuûa thaân theå. (d) Caùc loaïi hoang töôûng dai daúng khaùc khoâng thích hôïp veà maët vaên hoùa vaø hoaøn toaøn khoâng theå coù ñöôïc (ví duï : coù khaû naêng ñieàu khieån thôøi tieát, hoaëc ñang tieáp xuùc vôùi nhöõng ngöôøi cuûa theá giôùi khaùc). 1 (e) AÛo giaùc dai daúng baát cöù loaïi naøo, coù ñi keøm theo hoang töôûng thoaùng qua hay chöa hoaøn chænh, hoaëc keøm theo yù töôûng quaù dai daúng hoaëc xuaát hieän haøng ngaøy trong nhieàu tuaàn hay nhieàu thaùng. (f) Tö duy giaùn ñoaïn hay theâm töø khi noùi, tö duy khoâng lieân quan hay ngoân ngöõ bòa ñaët. (g) Taùc phong caêng tröông löïc nhö kích ñoäng, giöõ nguyeân daùng hay uoán saùp, phuû ñònh, khoâng noùi, hay söõng sôø. (h) Caùc trieäu chöùng aâm tính nhö voâ caûm, ngoân ngöõ ngheøo naøn, caùc caûm xuùc cuøn moøn hay khoâng thích hôïp thöôøng ñöa ñeán caùch ly xaõ hoäi hay giaûm suùt khaû naêng lao ñoäng xaõ hoäi, phaûi roõ raøng laø caùc trieäu chöùng treân khoâng do traàm caûm hay thuoác an thaàn kinh gaây ra.BPLQTBT laàn 10 coøn ñöa ra caùc nguyeân taéc chaån ñoaùn: - Ñeå chaån ñoaùn beänh nhaân taâm thaàn phaân lieät, caàn ít nhaát moät trieäu chöùng raát roõ (neáu ít roõ, phaûi hai trieäu chöùng hay nhieàu hôn nöõa) thuoäc vaøo caùc nhoùm lieät keâ töø (a) ñeán (d); hoaëc caùc trieäu chöùng thuoäc vaøo ít nhaát laø hai trong caùc nhoùm lieät keâ töø (e) ñeán (h), caùc trieäu chöùng ôû treân phaûi toàn taïi roõ raøng trong phaàn lôùn thôøi gian moät thaùng hay laâu hôn; - Neáu thôøi gian ngaén hôn moät thaùng (duø coù ñieàu trò hay khoâng), phaûi chaån ñoaùn tröôùc tieân nhö roái loaïn loaïn thaàn caáp gioáng phaân lieät (F23.2). - Ngöôøi beänh coù theå coù moät giai ñoaïn, trong ñoù coù trieäu chöùng cuûa lo aâu lan toûa, traàm caûm, cuõng nhö giaûm khaû naêng lao ñoäng, quan heä xaõ hoäi vaø trong sinh hoaït caù nhaân, coù tröôùc hoaëc sau côn loaïn thaàn haøng tuaàn hoaëc ...