Tamiflu kháng cúm và virus đột biến kháng Tamiflu

Không ít người dân quá lo sợ bị nhiễm cúm A/H1N1 nên đổ xô đi mua tamiflu để uống phòng hay dự trữ. Đây là cách làm trái với cách dùng tamiflu, rất nguy hiểm, hơn thế sẽ dẫn tới việc lạm dụng, gây nên tình trạng kháng tamiflu.Tác dụng và cách dùng tamiflu Trong dự phòng Tamiflu ngăn chặn sự lây nhiễm trong gia đình và cộng đồng với hiệu lực bảo vệ khoảng 80% (Oxford J, 2004). Thử nghiệm dùng cho 402 người có tiếp xúc với người bệnh (đợt dùng 5 ngày) và 410 trường hợp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tamiflu kháng cúm và virus đột biến kháng Tamiflu Tamiflu kháng cúm và virus đột biến kháng Tamiflu Cơ chế hoạt động của Tamiflu. Không ít người dân quá lo sợ bị nhiễm cúm A/H1N1 nên đổ xô đi muatamiflu để uống phòng hay dự trữ. Đây là cách làm trái với cách dùngtamiflu, rất nguy hiểm, hơn thế sẽ dẫn tới việc lạm dụng, gây nên tình trạngkháng tamiflu. Tác dụng và cách dùng tamiflu Trong dự phòng Tamiflu ngăn chặn sự lây nhiễm trong gia đình và cộng đồng với hiệu lựcbảo vệ khoảng 80% (Oxford J, 2004). Thử nghiệm dùng cho 402 người có tiếp xúcvới người bệnh (đợt dùng 5 ngày) và 410 trường hợp ngay sau khi tiếp xúc (đợtdùng 10 ngày) trong cụm dân có 228 hộ. Kết quả bảo vệ cho cả hộ là 58% và bảovệ cho cá thể là 68%. Vào thời điểm thử nghiệm (2004) chưa tìm thấy virus biếnthể kháng thuốc. Rất tiếc công trình không nêu rõ là thử nghiệm trên cúm A hay B(Hayden FG - 2004). Có tài liệu nêu rõ việc dự phòng chỉ thực hiện cho người trên13 tuổi, với liều mỗi lần 75mg, mỗi ngày 2 lần, đợt dùng 7 ngày. Người ở hay đi vào vùng dịch… rất dễ bị nhiễm cúm. Cách dự phòng nàythực chất là “cho sẵn thuốc vào cơ thể” để khi bị nhiễm cúm thì thuốc sớm pháthuy “vai trò điều trị”. Sau đợt dùng (5 ngày), thuốc sẽ bị thải ra ngoài. Cơ thểkhông còn khả năng phòng bệnh như khi dùng vắc-xin phòng cúm, có tác dụnglàm cho cơ thể chủ động tạo ra kháng thể miễn dịch. Trong điều trị Khi mới bị nhiễm cúm A: Tamiflu chỉ dùng cho cúm không biến chứng vớingười trên 1 tuổi. Nó làm giảm sự bài tiết dịch ở đường hô hấp, rút ngắn thời gianđiều trị trung bình 1,38 ngày (ở người lớn) và 1,4 ngày (ở trẻ em) so với khi khôngđiều trị bằng thuốc (Turner D- 2003). Hiệu quả chỉ có được nếu dùng trong vòng48 giờ kể từ khi bệnh khởi phát. Mỗi đợt điều trị tốt nhất 3 ngày (nhiều nhất 5ngày) vừa có đủ hiệu lực, vừa giảm được chi phí (do thuốc đắt). Khi nhiễm cúm A đã chuyển sang dạng biến chứng: Chưa có một nghiêncứu nào chứng minh Tamiflu có hiệu quả với người bị nhiễm cúm A chuyển sangdạng biến chứng. Tác dụng phụ: Khoảng 9% người bệnh dùng thuốc bị buồn nôn, ói mửa tiêuchảy, đau bụng, nhức đầu, chóng mặt. Có thể gây co thắt phế quản đối với ngườicó bệnh hen hay bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Chưa có dữ liệu về tính an toàn đốivới thai, cũng như chưa có đủ dữ liều về những tương tác thuốc có thể xảy ra vớikháng sinh hoặc các thuốc dùng phối hợp khác. Như vậy, thuốc chỉ có hiệu lực với người mới bị nhiễm cúm, dùng thuốcchỉ nhằm đạt mục đích là rút ngắn thời gian mắc bệnh, tránh cho cúm chuyển sangdạng biến chứng, còn khi cúm đã chuyển sang dạng biến chứng thì thuốc không cóý nghĩa. Cúm đột biến (H1N1) kháng tamiflu Tamiflu (oseltamivir) là chất giả dạng với cơ chất của neuraminidase. Nógắn vào vị trí hoạt động của neuraminidase, ngăn không cho chúng tách cặn acidsialic trên các thụ thể của tế bào ký chủ, qua đó ngăn ngăn chặn sự lây nhiễmvirion sang ký chủ mới, chặn đứng sự lan rộng virus cúm. Tuy nhiên, để gắn khítvào neuraminidase thì khi vào cơ thể Tamiflu phải thay đổi cấu trúc (chủ yếu là sựthay đổi cấu trúc các acid amin) thành cơ chất giả dạng giống cơ chất tự nhiên củaneuraminidase. Virus cúm đột biến ngăn chặn Tamiflu thay đổi cấu trúc để hìnhthành cơ chất giả dạng; từ đó mà ngăn chặn sự gắn kết Tamiflu vào vị trí hoạtđộng của neuraminidase, làm mất hiệu lực kháng virus cúm. Vào mùa đông 2007-2008 các virus cúm H1N1 đột biến kháng thuốc bắtđầu lan rộng ở Bắc bán cầu: Hoa Kỳ 10%, châu Âu 25%, riêng Na Uy là 70%.Hiện tại, H1N1 lưu hành chủ yếu ở Hoa Kỳ có mức kháng Tamiflu đến 100%.Vào mùa đông 2008, H1N1 lại chiếm ưu thế ở Nam bán cầu song mức khángTamiflu chưa cao, do thời gian cúm H1N1 chiếm ưu thế còn ngắn. Như vậy, việckháng Tamiflu của chủng cúm đột biến H1N1 đã có qui mô lớn hơn nhiều. Thêm nữa, có hai phát hiện đáng chú ý: Trong mùa cúm 2007-2008, tại NaUy, các nhà y học lâm sàng thấy nhiễm cúm đột biến H1N1 có nhiều khả năng gâyviêm phổi hoặc viêm xoang nhiều hơn (đặc biệt là ở trẻ em) so với nhiễm cúmhoang dại. Mặt khác, dường như cúm H1N1 rất dễ đột biến thành chủng khángthuốc mà không cần có một áp lực chọn lọc nào. Đối phó với cúm kháng tamiflu như thế nào? Một trong các yêu cầu dùng kháng sinh (Tamiflu và một số thuốc khác)trong cúm A (H1N1, cũng như H5N1) là phải sớm (trong vòng 48 giờ). Trong tìnhhình cúm H1N1 kháng Tamiflu lan rộng, cần có test nhanh để biết bị nhiễm chủngcúm nào từ đó có quyết định chọn thuốc. Tuy nhiên, việc tìm một test nhanhkhông đơn giản. Biện pháp có tính khả thi hơn mà một số nước đã áp dụng là: lậpbản đồ dịch tễ nhiễm cúm từng vùng trong mùa cúm. Khi có trường hợp nhiễmcúm thì thầy thuốc căn cứ vào bản đồ nhiễm cúm, đồng thời kết hợp với việc xemxét khả năng đáp ứng của người bệnh mà chọn thuốc. Đối ...