Tạp bút năm Quý Dậu 1993 - Vương Hồng Sển (Di cảo): Phần 2

Tiếp tục những câu chuyện lụn vụn, “tào lao”, “loạn xà ngầu của cụ Vương Hồng Sển, trong phần 2 của Tài liệu Vương Hồng Sển - Tạp bút năm Quý Dậu 1993 (Di cảo) này sẽ gửi tới bạn đọc một vài bài viết của cụ như: Ngày giỗ tổ đã qua, nhớ, tiếc và thương muộn hai nữ nghệ nhân xấu số; cảm tưởng sau ngày 3-10-1993; muôn mặt hay muôn vẻ?; đọc Tài liệu và suy luận; luận về đồ xưa, Tài liệu cũ và nói thêm về lăng Phạm Đăng Hưng ở Gò Công;... Mời các bạn cùng đón đọc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tạp bút năm Quý Dậu 1993 - Vương Hồng Sển (Di cảo): Phần 2 TẠP BÚT NĂM QUÍ DẬU 1993 - DI CẢO 132 (viết ngày 27 th.10-993. 13 th.9 Quí Dậu)NGÀY GIỖ TỔ ĐÃ QUA,NHỚ, TIẾC VÀ THƯƠNG MUỘNHAI NỮ NGHỆ NHÂN XẤU SỐ Kính gởi Nguyễn Ngọc Linh Phó tổng biên tập báo Sân Khấu, 5B Võ Văn Tần, TP. HCM (để tùy nghi đăng nếu được nơi số Xuân 1994 càng quí. Thân và xin đa tạ. Sển) Ngày giỗ Tổ năm Quí Dậu đã qua và tiếc không được dự, muốn dựcũng thật khó, vì diễn hai chỗ, lại bữa nay chỉ còn quen biết và thân cóba người, một bà Bảy5 (bà P.H), tôi kính trọng, một Thành Tôn và mộtĐinh Bằng Phi, còn lại số ngàn, đều xinh đều hay, thân già quá mùa, đếncúng thì đã qua ngày, Tổ dự nơi nao? 1) Nay nhớ một người xuân sắc đang thời, nhưng tại sao quá xấu số?Thanh Nga.5 Bà Phùng Há (bt) TẠP BÚT NĂM QUÍ DẬU 1993 - DI CẢO 133 Sơ khởi, tôi đụng đầu một luật sư người Bắc, trẻ trung, gặp nơi tòasoạn báo Bách Khoa đường Nguyễn Đình Chiểu, ông bắt tay, nói tiếngPháp: - Nous sommes cousin. Tôi cự nự, đáp gọn: - Depuis quand? (Từ lúc nào?) Luật sư nói gọn: -Thì ông có bà Năm Sa Đéc, tôi có Thanh Nga, cả hai đào hát thì ôngvà tôi, cột chèo, lái trước lái sau, anh em không thúc-bá thì cô-cửu, đượclắm chứ! Tôi vội bắt tay, gọn lại: - D’accord: Xin đồng ý. Rờ bủa-xua, Re bonjour lần nữa. Rồi một phen là giỗ Tổ năm 1969, một phen khác nữa, vào dịp mừnggánh Thanh Minh-Thanh Nga, được bà Thơ ký giấy mời và được ThanhNga gọi Papa ngọt xớt và được tặng cuốn sổ Kỷ niệm mười lăm năm“sống mạnh”, cuốn sổ nầy tôi cho là “vô giá, có một không hai” vì cómang chữ ký đủ mặt khách dự, nhưng than ôi, nay chữ ký còn đó màngười ký như sao rụng trên nền trời buổi bình minh còn lại không mấyngoe, và chỉ thẹn cho mình sống dai làm chi với cái tài “giỏi ăn cơmchực”… Rồi một phen khác nữa là ngày anh em lương hữu, thỉnh lời anhKhai Trí, đi chúc Thọ dịp Tết cho Nguyễn Thành Châu và vì khách dựđến chưa đủ mặt nên tạm cùng nhau lấy nhà của Phạm Duy dừng chơn,anh em có mặt yêu cầu Thanh Nga cho nghe giọng oanh vàng, T.N. làm TẠP BÚT NĂM QUÍ DẬU 1993 - DI CẢO 134nũng, than không thuộc và bắt chồng chạy về nhà lấy cuốn sổ tay,…nhưng kể đến đây cũng khá vừa, đủ thấy tuy tuổi già nhưng trí nhỡ cóthừa… Bỗng một buổi sáng sớm có tin đến nhà: cô Thanh Nga đi hát,bận trở về nhà đã bị một thất phu thiếu giáo hóa bắn tử thương, chở đếnnhà thương cứu cấp không kịp lẹ và có lẽ đã không tiếp máu kịp thời,sáng hôm sau tin dữ đế n nhà, Năm Sa Đéc đi xe xích-lô đến nơi chiabuồn cùng bà Thơ, chuyến về nhà, tôi còn nhớ mấy câu gọn-lỏn: - Tội nghiệp và thảm thương quá: nó nằm phê phê như ngủ, mặt chưarửa, phấn son đẹp tươi như tiên nga, áo quần chưa thay… nếu cứu tiếpkịp thì… thật là đáng tiếc và tội nghiệp! Mấy lời cục mịch của Năm Sa Đéc mà tôi cho là thành thật, tự đáylòng, đã cùng đứng chung với nhau hôm nào trên sân khấu, cần gì lựachọn và xếp đặt? Trưa hôm đám tang đưa đến nhà hội của nghệ sĩ đặt tại đườngTrương Minh GIảng cũ (nay là đường Lê Văn Sỹ), tôi có việc gấp vônhà anh bạn thân Lê Ngọc Trụ, bận đi xe lam từ bến Dương Công Trừngchạy hướng về Gia Định (Bà Chiểu), xe đến ngã Tư thì kẹt đường, thiênhạ, người hiếu kỳ cùng với kẻ chơn thành đưa đám, chật nghẹt như nêm,lúc ấy binh Giải phóng vào đây chưa lâu, lòng dân xao xuyến chưa biếtmuốn gì, trật tự không giữ xuể, xe ngừng bánh gần đôi giờ mới bắt đầunối tiếp chạy và về vừa tới cầu Đakao thì có một nữ bộ hành xin xuống.Lúc ngồi trên xe, tôi có nghe lóng cô nầy phê bình, tôi nghe ba tiếng“…Chỉ quá chời” tôi phân vân không nhịn được và xin cô dừng lại cắtnghĩa cho nghe hai chữ “quá chời…”, cô nầy ngồi bệt xuống sàn xe, hốihả nói: “Thôi bác ơi, xin để cho tôi xuống cho kịp xe chạy, … chị ThanhNga một tuổi với tôi, ông Úy chỉ cũng bắt, ông Tá chỉ cũng nuốt, ông TẠP BÚT NĂM QUÍ DẬU 1993 - DI CẢO 135Tướng chỉ cũng không chừa, chỉ lấy chồng luộc sạp, không chừa mặtnào, tôi nói “quá chời” hiểu là “quá Trời”, chào bác xin cho tôi xuống,không khéo tôi tưới ướt sàn xe bây giờ!” Lại một câu nói trổng, không xúc phạm vong linh người đã mất đâu,và tôi đã hiểu nghĩa Thanh Nga như xiết bao hồng nhan bạc phận khác,không khác bông tươi hoa đẹp làm mồi cho quân tướng sai giữ nhà giữnước mà chỉ biết ăn cắp của công lấy tiền nuôi gái, đứa làm bến cảngNhà Rồng, lấy tiền thuế bỏ túi cho em, đứa khác trộm xi măng rồi chotàu xà lan chìm, đứa lấy sắt đúc nhà để nay nhà về tay khác ở, và nay tôirõ ra rồi, trời hỡi trời, trăm ban vạn sự chỉ có ông là gánh nổi, khá khenông mạnh chở, và x ...