Tây y với bệnh Zona

Tham khảo tài liệu tây y với bệnh zona, y tế - sức khoẻ, y học thường thức phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tây y với bệnh Zona Tây y với bệnh Zona Zona là một bệnh ngoài da thường gặp. Nếu tính thời gian trong suốtcuộc đời thì tỷ lệ người mắc bệnh có thể lên tới 20% dân số. Bệnh có thể phát ởbất kỳ lứa tuổi nào nhưng tuổi càng cao thì tỷ lệ mắc bệnh càng tăng. Đa số bệnh nhân zona có tiền sử mắc bệnh thủy đậu từ bé. Virut gây bệnhzona cùng loài với virut gây bệnh thủy đậu có tên là virut varicella. Bệnh thủy đậugặp chủ yếu ở trẻ em dưới 5 tuổi. Sau khi bệnh thủy đậu đã khỏi thì một số virutvaricella vẫn còn tồn tại ở trạng thái tiềm tàng, không gây bệnh, cư trú ở hạch thầnkinh. Khi gặp điều kiện thuận lợi như: suy giảm miễn dịch, suy nhược cơ thể, cácsang chấn tinh thần… các virut này trở lại trạng thái hoạt động, nhân lên, pháttriển ra các đầu dây thần kinh cảm giác và gây bệnh. Lúc đầu bệnh nhân thường bị đau rát hoặc cả đau và rát ở một vùng da vàtổ chức dưới da ở một bên thân thể. Nhiều bệnh nhân còn bị giật nhoi nhói từngcơn ở các vùng da này. Cảm giác đau rát tồn tại khoảng 1-3 ngày thì tại vùng danày sẽ nổi lên các mụn nước, tập trung thành từng chùm, nếu không điều trị kịpthời thì sẽ phát triển thành các bọng nước. Lúc đầu tổn thương chỉ có các đám nhỏphân bố rải rác thành một dải, nếu không điều trị thì các mảng nhỏ này lan rộng ravà liên kết với nhau thành một mảng tổn thương lớn khu trú ở toàn bộ một vạt da ởmột bên thân thể: cả một vùng ngực hoặc cả một vùng mạng sườn… Khi chưa cótổn thương da thì việc chẩn đoán bệnh thường gặp nhiều khó khăn. Khi bệnh nhânchỉ có đau ở vùng liên sườn bên trái thì rất dễ chẩn đoán nhầm với cơn đau thắtngực. Đau ở vùng hố chậu phải có thể chẩn đoán nhầm với viêm ruột thừa. Đau ởvùng mạng sườn hay bị nhầm với bệnh lý của gan, dạ dày, ruột, thận… Đau ởvùng mắt hay nhầm với bệnh lý về mắt. Có những bệnh nhân bị đau đầu dữ dộimột bên trước khi phát tổn thương da của zona thần kinh sọ não thì bệnh nhân rấtlo lắng và đôi khi đã phải chụp CT sọ não để loại trừ các bệnh khác. Về chăm sóc da tại chỗ: Tuyệt đối không gãi, cạo, xát chanh, xát muối, đắpđỗ xanh, gạo nếp. Nếu làm như trên sẽ làm cho tổn thương trở nên sâu hơn, lanrộng hơn và đặc biệt gây nhiễm trùng, loét. Bệnh nhân vẫn có thể tắm được hằngngày nhưng không được xát xà phòng trực tiếp lên vùng da bị bệnh. Không cầnkiêng ăn uống. Thuốc điều trị Nếu điều trị muộn hoặc điều trị sớm mà không đủ liều thì sẽ để lại nhiềubiến chứng. Thời gian để trị liệu cho kết quả tốt nhất là 48 giờ sau khi có tổnthương da. Trong vòng một tuần thì kết quả chậm hơn nhưng vẫn tốt. Nếu đểmuộn quá thì kết quả điều trị kém và có thể để lại các di chứng như: đau kéo dàinhiều tháng, nhiều năm thậm chí có những người đau kéo dài đến hết cuộc đời,đặc biệt ở những người cao tuổi. Nếu zona gây tổn thương nhánh mắt dây thầnkinh số V (được chẩn đoán là zona mắt) thì có thể gây giảm hoặc mất thị lực hoàntoàn. Nếu zona gây tổn thương dây thần kinh số VII (Hội chứng Ramsay Hunt) cóthể gây liệt mặt, méo mồm. Các biến chứng khác có thể gặp như: loét, sẹo lồi… Tại chỗ: khi tổn thương còn mụn nước, tiết dịch nhiều thì không nên bôicác loại thuốc mỡ vì sẽ làm tăng phù nề tại tổn thương. Nên bôi các loại dung dịchnhư jarish, dalibour, dung dịch kháng sinh, xanh methylen, castelani…, sau 5-7ngày tổn thương da khô hơn thì có thể bôi kem acyclovir ngày 3-5 lần. Toàn thân: bệnh nhân bắt buộc phải uống đủ liều kháng sinh diệt virutdưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa da liễu. Kháng sinh là acycloviruống 1 lần 800mg x 5 lần trong 1 ngày, cách 3 giờ uống 1 lần. Thời gian uốngthuốc là 7 – 8 ngày liên tục. Thuốc có tác dụng phụ là nôn hoặc tiêu chảy ở 3 – 5%các trường hợp. Khi có tác dụng phụ bệnh nhân phải đến khám lại ngay. Thuốcacyclovir không dùng cho bệnh nhân suy thận, trong trường hợp này có thể sửdụng điện châm cũng đạt được kết quả rất tốt ở nhiều bệnh nhân. Nếu đau quá cóthể dùng thuốc giảm đau. Nếu có điều kiện thì có thể chiếu tia laser Helinion tạichỗ để tổn thương da chóng lành và góp phần hồi phục tổn thương dây thần kinh.Trong giai đoạn bệnh đang tiến triển có thể tiêm gama globulin 16% để tăngcường miễn dịch. Những bệnh nhân đau rát nhiều và mức độ đau giảm ít sau điềutrị acyclovir thì có thể uống thêm các thuốc giảm đau thần kinh như lyrica,gabapentine, carbamazepine, amitriptyline nhưng phải có chỉ định và theo dõi củabác sĩ chuyên khoa da liễu. Zona thường không tái phát, không gây tổn thương các phủ tạng và não. Vấn đề lây nhiễm zona Virus Varicella Zoster có thể truyền qua rau thai. Trên thực tế chúng tôithấy một số trường hợp bị zona sau khi tiếp xúc với bệnh nhân thủy đậu hoặc bệnhnhân zona. Ngược lại cũng có trường hợp con của một số bệnh nhân zona mắcthủy đậu sau vài tuần. ...