Thận trọng khi dùng corticoide

Thận trọng khi dùng corticoideThuốc corticoide là những thuốc mà thành phần có chứa dẫn xuất của cortisol (là một loại hormon do tuyến vỏ thượgn thận tiết ra) như: prednisolon, prednison, dexamthethason, betamethason, triamcinolon… thuốc corticoide được coi là có rất nhiều tác dụng, được dùng để điều trị nhiều bệnh khác nhau. Tuy nhiên, corticoide là thuốc có rất nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, đặc biệt là khi sử dụng kéo dài, dùng quá liều hoặc tự điều trị mà không có chỉ định của bác sĩ (BS). Tác dụng của thuốc corticoide Có rất nhiều tác...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thận trọng khi dùng corticoide Thận trọng khi dùng corticoideThuốc corticoide là những thuốc mà thành phần có chứa dẫn xuất của cortisol (làmột loại hormon do tuyến vỏ thượgn thận tiết ra) như: prednisolon, prednison,dexamthethason, betamethason, triamcinolon… thuốc corticoide được coi là có rấtnhiều tác dụng, được dùng để điều trị nhiều bệnh khác nhau. Tuy nhiên, corticoidelà thuốc có rất nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, đặc biệt là khi sử dụng kéo dài, dùngquá liều hoặc tự điều trị mà không có chỉ định của bác sĩ (BS).Tác dụng của thuốc corticoideCó rất nhiều tác dụng, trong phạm vi bài viết này chỉ nêu một số tác dụng chính đó là:chống viêm, chống dị ứng, ức chế miễn dịch chống stress, có vai trò quan trọng trongchuyển hóa đường, đạm, mỡ của cơ thể… Thường dùng trong bệnh: suy thượng thận,bệnh dị ứng, bệnh hen, viêm mũi, viêm xoang, thoái hóa khớp... Tiêm corticoid vào khớp gối.Tác dụng phụ và những tai biến nguy hiểmĐầu tiên phải kể đến là biến chứng loét dạ dày hành tá tràng khi dùng corticoide kéo dài,một số trường hợp có thể gây chảy máu dạ dày hoặc thủng dạ dày, nhất là ở bệnh nhân(BN) đã có loét dạ dày từ trước. Tác dụng phụ nguy hiểm tiếp theo của corticoide là khảnăng làm tăng đường huyết, do đó nó có thể gây ra đái tháo đường (ĐTĐ) hoặc làm nặngthêm bệnh ĐTĐ. Một biến chứng khác cũng hay gặp là corticoide còn gây phù, tănghuyết áp. Nhiều BN sau một thời gian uống thuốc thấy ăn khỏe, người có vẻ béo ra cứnhư là bệnh đã khỏi, thực ra đó chỉ là “béo giả tạo” do thuốc gây phù nhẹ. Và nếu cứ tiếptục dùng thuốc kéo dài, mà không kèm theo những biện pháp hạn chế phù thì có thể gâyphù nặng, cơ thể mệt mỏi, huyết áp tăng cao, thậm chí còn gây biến chứng suy tim, suythận. Cũng phải kể đến nguy cơ nhiễm trùng ở những người dùng corticoide kéo dài, bởivì nó ức chế hệ thống miễn dịch, giảm khả năng chống đỡ của cơ thể với vi trùng. Dovậy, những BN này rất dễ bị viêm họng, phế quản, viêm phổi, tiêu chảy… Đối với phụnữ có thai, nếu dùng thuốc corticoide kéo dài liều cao có thể gây ức chế vỏ thượng thậncủa thai, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai. Trong thời kỳ cho con bú, thuốc này cũngcó thể bài tiết qua sữa gây nguy cơ cho trẻ nhỏ, thậm chí ngay cả với liều bình thường.Ngoài ra, corticoide còn gây loãng xương, teo cơ, chậm liền sẹo, gây rạn da, gây bệnhtrứng cá, rối loạn tâm thần…Hiện nay, có một số cơ sở sản xuất thuốc Đông y trái phép đã trộn corticoide lẫn với thảodược để làm thuốc, đặc biệt là viên linh đơn hoặc cao chữa thấp khớp để bán cho ngườibệnh và rất nhiều trường hợp biến chứng đáng tiếc đã xảy ra, thậm chí có trường hợp đãtử vong.Sử dụng thuốc corticoide an toàn, hợp lýCorticoide có nhiều tác dụng nhưng cũng có nhiều tai biến, vấn đề đặt ra là dùng thuốc đểchữa đúng bệnh và hạn chế đến mức thấp nhất những tai biến có thể xảy ra. Trước hết làchỉ dùng thuốc khi có chỉ định và theo dõi của BS, không được tự ý tăng liều, giảm liềuhoặc ngừng thuốc đột ngột, kể cả những thuốc corticoide mỡ bôi ngoài da, vì nếu bôi trêndiện rộng cũng có thể gây tác dụng toàn thân như khi uống hoặc tiêm, đặc biệt là khi bôicho trẻ nhỏ phải rất thận trọng. Không dùng corticoide khi đang bị loét dạ dày tá tràng,cao huyết áp, ĐTĐ hoặc nhiễm trùng nặng. Trong thời gian uống thuốc phải ăn lạt, hạnchế chất đường, chất béo và nếu có dùng thuốc khác kèm theo thì phải hỏi ý kiến BS. Khidùng thuốc mà cơ thể xuất hiện những bất thường thì phải báo ngay cho BS biết để giảiquyết. Nếu dùng thuốc kéo dài, cần định kỳ kiểm tra toàn diện sức khỏe. Ngoài ra, khôngđược dùng thuốc Đông y không rõ nguồn gốc xuất xứ, không khám chữa bệnh ở nhữngnhà thuốc Đông y không có giấy phép hành nghề. BS. NGUYỄN THẾ ANH ...