Thận trọng khi dùng thuốc trong thai kỳ

Các bà mẹ mang thai không nên tự ý mua thuốc điều trị, nhất là những thuốc nằm trong nhóm kháng sinh, nhóm tác động trên hệ thần kinh, hệ tim mạch, hệ hô hấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thận trọng khi dùng thuốc trong thai kỳ Thận trọng khi dùngthuốc trong thai kỳCác bà mẹ mang thai không nên tự ý mua thuốc điều trị, nhất lànhững thuốc nằm trong nhóm kháng sinh, nhóm tác động trênhệ thần kinh, hệ tim mạch, hệ hô hấp. Vì những thuốc này dễgây ra biến đổi thai nhi hoặc dễ gây ra biến đổi hoạt tính co bópcủa cơ tử cung gây hai biến chứng đáng ngại là quái thai và sảythai. Thuốc nào cũng có tác dụng phụ, nên thận trọng khi sử dụng.Các thuốc “cấm”Hai đặc điểm mà chúng ta cần đặc biệt lưu tâm đó là khả năng làmquái thai ở đứa trẻ và khả năng dẫn tới nguy cơ xảy thai ở bà mẹ.Đây mới là hai tiêu chuẩn ít được bàn nhưng lại là những tiêu chuẩnvàng để cân nhắc trong chiến lược điều trị. Và cũng dựa trên hai tiêuchuẩn này mà người ta vạch ra những thuốc cấm không được dùngtrong quá trình mang thai cũng như những thuốc cần thận trọng xemxét.Đầu tiên là chúng ta phải lưu ý tới các thuốc chống chỉ định tuyệt đốivới thai kỳ. Mức chống chỉ định tuyệt đối đến mức người ta phải dùngtừ “cấm” để thấy rõ mặt lưu ý vô cùng quan trọng này.Là một thuốc kháng sinh hữu dụng cho các nhiễm trùng đường ruột,metronidazole tỏ ra là một kháng sinh tốt trong điều trị nhiễm trùngtiêu hoá. Song khi thử độ an toàn của thuốc, người ta thấy có nhữngtrường hợp xuất hiện đột biến và quái thai trên động vật thựcnghiệm. Khảo cứu ở những trường hợp phụ nữ có thai mà sử dụngloại thuốc này, người ta thấy thuốc còn làm giảm cân nặng thai nhi vàrút ngắn thời gian thai kỳ. Đứa trẻ sinh ra sớm hơn so với ngày quychuẩn. Chính vì những tác dụng không tốt trên thai k ỳ như vậy màmetronidazole không được chỉ định cho các bà mẹ mang thai. Cáckháng sinh thông dụng khác như aminoglycosid trị bệnh đường hôhấp cũng cùng chung một số phận.Griseofulvin là một thuốc chống nấm vẫn được dùng trong điều trịbệnh nấm da, nấm móng. Tuy nhiên có những bằng chứng rõ ràngrằng griseofulvin gây quái thai trên cả động vật thực nghiệm và trênngười, đặc biệt khi dùng với liều cao. Thuốc này gây dị tật trên chânvà tay ở đứa trẻ, trẻ được sinh ra có thể bị khuyết thiếu một haynhiều chi thể.Là một thuốc chống giun ký sinh trong lòng ruột khá hữu hiệu,mebendazol được chỉ định trong các trường hợp tẩy giun. Nhưng loạithuốc này lại gây ra quái thai rõ rệt trên động vật thực nghiệm vàngười ta xếp thuốc này vào nhóm chống chỉ tuyệt đối cho phụ nữmang thai, nhất là trong giai đoạn đầu vì những sự cố trên bào thai.Chung một tác hại là làm thay đổi quá trình biệt hoá thai nhi dẫn đếnnguy cơ quái thai, các thuốc chống động kinh như diphenylhydantoin(vẫn được gọi là phenytoin) cũng không được dùng đối với bà mẹmang thai. Trong khi đó, thuốc trị đau nửa đầu ergotamine thì cấmdùng cho phụ nữ có thai là do chúng làm tăng cơn co bóp tử cungdẫn đến sảy thai. Đây là những thuốc tác động trên hệ thần kinh màkhông được xem xét sử dụng trong thai kỳ.Một thuốc làm tăng co bóp tử cung mạnh mẽ đáng lưu ý làmifepriston. Thuốc này làm co bóp tử cung mạnh đến nỗi chúng ngăncản quá trình trứng làm tổ, ngăn cản trứng bám dính vào thành tửcung, vì thế chúng chống thụ thai và chống mang thai. Bà mẹ dùngthuốc này có nguy cơ bị sảy thai là rất lớn. Tác dụng co bóp tử cungcủa chúng mạnh đến nỗi chúng là thuốc để tránh thai khẩn cấp.Một thuốc chống nôn làm giảm triệu chứng thai nghén thalidomidcũng là một thuốc “đen” với thai kỳ. Vì chúng gây ra ngộ độc thai nhi,thai nhi bị đột biến và gây thai chết lưu nên chúng không được dùngcho các bà mẹ. Mức độ độc thai nhi đến nỗi chúng đã gây ra thảmhoạ vào những năm 60 của thế kỷ trước.Vì những bằng chứng còn đang được nghiên cứu thêm hay nhữngtác dụng phụ còn đang nghi ngờ, các thuốc sau được xếp vào hàngcần cân nhắc, đó là các kháng sinh như thiamphenicol, kháng sinh trịlao rifampicin. Trong nhóm thuốc tim mạch có hai thuốc cần lưu tâmlà thuốc hạ huyết áp aldomet và các thuốc ức chế beta. Nằm trongnhóm thuốc tác dụng trên hệ thần kinh, thuốc an thần dòngbenzodiazepin, barbiturat, phenothiazin không được khuyên dùng ởbà mẹ mang thai. Trong khi điều trị nhiễm độc thai nghén, chúng tacũng không nên dùng thuốc lợi niệu nhóm thiazid. Nếu phải dùngthuốc giãn phế quản để điều trị hen ở những bà mẹ có tiền sử dị ứngthì nên tránh thuốc theophylin.Những lưu ýVì thuốc có những mặt trái nhất định trên cả mẹ và con nên chúng tacần hết sức thận trọng khi dùng thuốc cho bà mẹ mang thai. Cụ thểlà:Thứ nhất, phải chẩn đoán và điều trị hết sức chặt chẽ với bà mẹmang thai. Đâu là những rối loạn bệnh lý do mầm bệnh bên ngoàithực sự, đâu là những rối loạn bệnh lý nhất thời do thai gây ra để cóhướng sử dụng thuốc đúng. Chỉ nên quyết định dùng thuốc với cácmầm bệnh bên ngoài môi trường xâm nhập.Thứ hai, tuyệt đối không dùng những thuốc cấm dùng trong thai k ỳ.Hãy lưu ý thận trọng với những thuốc cảnh báo, không nên dùng khicòn đang tranh cãi.Thứ ba, các bà mẹ mang thai không nên tự ý mua thuốc điều trị,khô ...