Thành phần loài, độ nhạy cảm của muỗi anopheles với hóa chất diệt côn trùng tại một số xã lưu hành sốt rét thuộc huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, năm 2021

Nghiên cứu thành phần loài muỗi Anopheles và mức độ nhạy cảm của véc tơ sốt rét với một số hóa chất diệt côn trùng tại huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu. Kết luận: Huyện Mường Tè thu thập được 10 loài Anopheles. Muỗi An. maculatus còn nhạy cảm với hóa chất diệt côn trùng thử nghiệm tại các điểm nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thành phần loài, độ nhạy cảm của muỗi anopheles với hóa chất diệt côn trùng tại một số xã lưu hành sốt rét thuộc huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, năm 2021 Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue (2023) 262-269INSTITUTE OF COMMUNITY HEALTH ANOPHELES SPECIES COMPOSITION AND SUSCEPTIBILITY OF MALARIA VECTORS TO INSECTICIDES IN SOME COMMUNES WITH MALARIA IN MUONG TE DISTRICT, LAI CHAU PROVINCE Nguyen Van Dung*, Nguyen Quang Thieu, Vu Duc Chinh, Dao Minh Trang, Thai Khac Nam, Vu Viet Hung, Bui Le Duy National Institute of Malariology, Parasitology and Entomology - 34 Trung Van, Nam Tu Liem, Hanoi, Vietnam Received 22/12/2022 Revised 14/01/2023; Accepted 17/02/2023 ABSTRACT Objectives: Study on composition of Anopheles mosquitoes and susceptibility of malaria vectors to some insecticides in Muong Te district, Lai Chau province. Methods: Anopheles mosquitoes collected at the study site were conducted in October 2021 at Pa U, Pa Ve Su, Ta Ba, Bum To, Vang San, Thu Lum communes of Muong Te District, Lai Chau Province. Some species tested sensitive to alphacypermethrin, lambdacyhalothrin, permethrin, deltamethrin according to WHO method Results: The results showed that, 10 Anopheles species were collected. An. minimus accounted for 0.9% and 0.6% were only collected in Pa U and Pa Ve Su communes. An. maculatus caught in all survey sites. Mosquito An. maculatus was susceptibility to alphacypermethrin, lambdacyhalothrin, deltamethrin in Pa U, Ta Ba, Pa Ve Su commune. Conclusions: There are 10 species of Anopheles in Muong Te district. An. maculatus sensitive to insecticides at the study sites. Keywords: Anopheles, composition, density, susceptibility.*Corressponding author Email address: nguyenvandung@outlook.com Phone number: (+84) 986 898 528 262 N.V. Dung et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue (2023) 262-269 THÀNH PHẦN LOÀI, ĐỘ NHẠY CẢM CỦA MUỖI ANOPHELES VỚI HÓA CHẤT DIỆT CÔN TRÙNG TẠI MỘT SỐ XÃ LƯU HÀNH SỐT RÉT THUỘC HUYỆN MƯỜNG TÈ, TỈNH LAI CHÂU, NĂM 2021 Nguyễn Văn Dũng*, Nguyễn Quang Thiều, Vũ Đức Chính, Đào Minh Trang, Thái Khắc Nam, Vũ Việt Hưng, Bùi Lê Duy Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương - 34 Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam Ngày nhận bài: 22 tháng 12 năm 2022 Chỉnh sửa ngày: 14 tháng 01 năm 2023; Ngày duyệt đăng: 17 tháng 02 năm 2023 TÓM TẮT Mục tiêu: Nghiên cứu thành phần loài muỗi Anopheles và mức độ nhạy cảm của véc tơ sốt rét với một số hóa chất diệt côn trùng tại huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu. Phương pháp: Muỗi Anopheles thu thập tại điểm nghiên cứu được tiến hành tháng 10 năm 2021 tại Xã Pa Ủ, Pa Vệ Sử, Tá Bạ, Bum Tở, Vàng San, Thu Lũm của huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu. Thử nhạy cảm với alphacypermethrin, lambdacyhalothrin, permethrin, deltamethrin của An. maculatus theo phương pháp của WHO. Kết quả: Đã thu thập được 10 loài Anopheles. Véc tơ chính An. minimus chỉ được thu thập tại xã Pa Ủ và xã Pa Vệ Sủ. Véc tơ phụ An. maculatus được thu thập ở tất cả các điểm nghiên cứu. Muỗi An. maculatus còn nhạy cảm với alphacypermethrin, lambdacyhalothrin, deltamethrin tại xã Pa Ủ, xã Tá Bạ và xã Pa Vệ Sủ. Kết luận: Huyện Mường Tè thu thập được 10 loài Anopheles. Muỗi An. maculatus còn nhạy cảm với hóa chất diệt côn trùng thử nghiệm tại các điểm nghiên cứu. Từ khóa: Anopheles, thành phần loài, mật độ, độ nhạy cảm.1. ĐẶT VẤN ĐỀ sốt rét vẫn còn tồn tại dai dẳng, ngay cả khi có sự bao phủ rộng khắp của màn tồn lưu lâu và phun hóaTheo báo cáo đánh giá công tác phòng chống sốt rét chất tồn lưu trong nhà trong cộng đồng có nguy cơ.năm 2021 ở Việt Nam cho thấy, năm 2021 tình hình Tuy vậy, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu có số lượngsốt rét đã giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2020 với số ca bệnh sốt rét tăng 74,14% (101/58) so với cùng kỳlượng ca bệnh có ký sinh trùng sốt rét giảm trên 67%, 2020, chủ yếu tại các xã Pa Ủ (35 ca), Pa Vệ Sử (32),cả P. falciparum và P. vivax. Tuy nhiên, một số vùng Tá Bạ (22) [1]. ...