Tài liệu "Thắt động mạch gan điều trị ung thư gan hoặc chảy máu đường mật" nhằm cung cấp cho học viên những nội dung về định nghĩa, chỉ định - chống chỉ định, các bước chuẩn bị, các bước tiến hành, theo dõi và xử trí tai biến sau thắt động mạch gan điều trị ung thư gan hoặc chảy máu đường mật. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thắt động mạch gan điều trị ung thư gan hoặc chảy máu đường mật THẮT ĐỘNG MẠCH GAN ĐIỀU TRỊ UNG THƢ GAN HOẶC CHẢY MÁU ĐƢỜNG MẬTI. ĐỊNH NGHĨA Là phẫu thuật thắt động mạch gan riêng vào nuôi khối u gan hoặc vùng đang cósự lưu thông giữa đường mật hạ phân thùy hoặc có thể có sự thông thương giữađộng mạch và đường mật ở cấp độ nhỏ hơn nữa trong các tiểu phân thùy gan gâychảy máu đường mật do sỏi, viêm nhiễm đường mật. Vì gan được cấp máu bởi rấtnhiều nguồn khác nhau nên sự tái lập lưu thông bởi các nhánh bên sau khi thắt nếuhiệu quả của thắt động mạch gan riêng nhiều khi không có hiệu quả như mongmuốn.II. CHỈ ĐỊNH1. Ung thư gan đã được chẩn đoán bằng mô bệnh học hoặc tế bào + CT + FPkhông còn chỉ định mổ cắt gan do:- Khối u gan quá lớn (>10cm)- Ung thư gan nhiều ổ mà tổ chức gan lành chưa bị xơ (Child Fough A, B)- Người bệnh lựa chọn không muốn cắt gan2. Chảy máu đường mật do: sỏi, giun đường mật gây viêm nhiễm áp xe đườngmật mà bơm rửa đường mật không có kết quả và chảy máu động mạch.III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH- Xơ gan mất bù (Child - Pough C)- Rối loạn chức năng đông máu- ASA 3-4- Chảy máu đường mật trên người bệnh có hội chứng gan - thậnIV. CHUẨN BỊ1. Người thực hiện Phẫu thuật viên gan mật, tiêu hóa, bác sỹ phụ mổ, dụng cụ viên, bác sỹ gây mê hồi sức, bác sỹ phụ gây mê hồi sức.2. Phương tiện- Buồng mổ vô trùng- Dụng cụ đại phẫu 386- Chỉ lin, Perlon thông thường và chỉ Vicryl 6.0 (đề phòng tổn thương tĩnh mạch gánh)3. Người bệnh- Người bệnh được bác sỹ phẫu thuật viên khám xét và giải thích kỹ các tai biến, biến chứng có thể gặp và lợi ích của cuộc mổ. Bác sỹ gây mê hồi sức khám trước khi mổ kiểm tra các xét nghiệm cần thiết cho cuộc mổ (Trong trường hợp chảy máu đường mật xảy ra khi đang mổ lấy sỏi, giun trong gan mà bơm rửa đường mật không có hiệu quả, nên tranh thủ trao đổi với người nhà về các nguy cơ khi thắt động mạch gan)- Người bệnh ký giấy cam kết mổ, trường hợp chảy máu đường mật cấp cứu người nhà người bệnh ký giấy này.- Thụt tháo, vệ sinh tối trước ngày mổ.4. Hồ sơ bệnh án: được bác sĩ gây mê kiểm tra đầy đủ các xét nghiệm, có chữ ký thông qua mổ và giấy cam đoan mổ.V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH- Bác sỹ gây mê hồi sức kiểm tra bệnh án lần cuối, đối chiếu tên người bệnh trước khi gây mê.- Kiểm tra người bệnh trước khi gây mê- Người bệnh nằm ngửa, 2 tay ngang vuông góc với thân để truyền dịch, đo HA, SP02 MÊ NKQ đặt dây dịch vị, sonde tiểu, phụ 1 đứng đối diện, phụ 2 đứng bên trái phẫu thuật viên. Dụng cụ viên đứng cùng bên phụ 1. Bàn dụng cụ để trên 2 đùi người bệnh.- Sát trùng vùng mổ bằng Betadin10 .1. Thì 1: Mở bụng, thăm dò- Mở bùng đường trắng giữa trên rốn từ mũi ức đến trên rốn, bọc mép vết mổ kỹ càng.- Thăm dò: + Với ung thư gan nhìn xem khối u to, đường kính? ở đâu? Mấy ổ? Phần gan còn lại có xơ không? Mức độ: mặt gan mất bóng, kiểu đầu định hạt cau. Nếu các ổ ung thư ở gan phải nên thắt động mạch gan phải, ở gan trái nên thắt động mạch gan trái, nếu cả hai gan phải và trái thắt động mạch gan riêng. + Với chảy máu đường mật: Sau khi mở OMC lấy sỏi, bơm rửa kiểm tra xem máu chảy từ ống gan phải thắt động mạch phải, nếu chảy từ ống gan trái thì thắt động mạch gan trái, nếu không xác định được thắt động mạch gan riêng.2. Thì 2: 3872.1. Thắt động mạch gan riêng Mở phúc mạc trước cuống gan từ bờ trên tá tràng đến ngã 3 đường mật, phẫutích, vén OMC và OCC sang phải ngang mức mặt sau bờ trái OMC là động mạchgan riêng. Ngón 2,3 tay trái luồn sau cuống gan trong khe Winslow nâng cuốnggan lên. Dùng ngón cái lăn trên cuống gan trên các ngón 2,3 thấy động mạch ganriêng dùng kìm phẫu thuật tách động mạch ra khỏi tổ chức xung quanh. DùngDisector móc động mạch gan đoạn giữa mà phía dưới là nhánh động mạch môn vị,phía là ngã ba động mạch gan phải và trái . Dùng Disector mạch máu luồn chỉ thắt động mạch gan riêng. Sau khi thắt phầnngoại vi của động mạch sẽ xẹp và không đập nữa. Phục hồi phúc mạc cuống gan.Với chảy máu đường mật làm tiếp các thì bơm rửa, lấy sỏi…như mổ sỏi mật tronggan, phẫu thuật thắt động mạch gan riêng cơ bản đã hoàn thành. Kiểm tra, cầmmáu, không nên đặt dẫn lưu thường quy với ung thư gan. Chỉ đặt dẫn lưu khi nghingờ máu chảy cho chảy máu đường mật2.2. Thắt động mạch gan phải hoặc động mạch gan trái Phẫu tích như thắt động mạch gan riêng, phẫu tích OMC và OCC ra khỏi cuốnggan và kéo sang phải ra trước bộc lộ ngã 3 động mạch gan. Phẫu tích động mạchgan phải (nếu thắt động mạch gan phải) hoặc động mạch gan trái (nếu thắt độngmạch gan trái) ra khỏi tổ chức xung quanh. Lưu ý phía sau là tĩnh mạch gánh.Luồn chỉ với Disector ôm quanh các động mạnh định thắt. Thắt chặt chỉ (khôngnên cắt đôi động mạch giữa 2 mối chỉ vì động tác nguy hiểm hơn và không cầnthiết ngay cả với động mạch gan riêng) Với chảy máu đường mật trong gan dẫn lưu là bắt bộc3. Thì 3: Kiểm tra cầm máu bơm rửa ổ bụng đặt dẫn lưu (với chảy máu đường mậtbắt buộc đặt dẫn lưu dưới gan, dẫn lưu Kehr) đếm gạc, meche… lau bụng, đóngkín bụng 2 lớp.VI. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN1. Theo dõi- Ngoài việc theo d i sau mổ như các trường hợp mổ đại phẫu khác cần theo d i định lượng men gan sau mổ 12, 24, 48 và 72 giờ.- Định lượng Bilimbin trực tiếp, gián tiếp đánh giá chức năng gan.- Xét nghiệm chức năng đông máu (Prothrombin, Fibrinnogen).2. Xử trí tai biến- Nếu chức năng gan suy giảm cần tăng cường truyền thêm Glucose, vitamin K, C… 388- Ghi chú: Với các trung tâm lớn nếu có thể làm tắc mạch hóa dầu (TOCE) thì người bệnh ung thư gan 1 ổ lớn hoặc 2 ổ ≥ 6cm cần được làm TOCE thay vì cắt động mạch gan- Kháng sinh: Với ung thư gan kháng sinh dự phòng- Chảy máu đường mật: kháng sinh nhưng dùng trong sỏi mật 389 ...