Thiên nga mang hồn Việt trên bình gốm hóa Lam

Trong số Bảo vật quốc gia Việt Nam do Bảo tàng Lịch sử quốc gia đang lưu giữ, có một chiếc bình gốm hoa lam vẽ thiên nga.Hiện vật này được tìm thấy trong con tàu đắm ở Cù Lao Chàm. Sở hữu những nét vẽ màu lam tinh tế trên nền sứ trắng, đã giúp chiếc bình trở nên nổi bật giữa các hiện vật tương tự được tìm thấy cùng địa điểm. Điều khiến các nhà nghiên cứu, nhà sưu tập quan tâm và ca ngợi “độc đáo nhất, hồn quê Việt nhất” chính là hình vẽ những...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiên nga mang hồn Việt trên bình gốm hóa LamThiên nga mang hồn Việttrên bình gốm hóa LamTrong số Bảo vật quốc gia Việt Nam do Bảo tàng Lịch sửquốc gia đang lưu giữ, có một chiếc bình gốm hoa lam vẽthiên nga.Hiện vật này được tìm thấy trong con tàu đắm ở Cù LaoChàm. Sở hữu những nét vẽ màu lam tinh tế trên nền sứtrắng, đã giúp chiếc bình trở nên nổi bật giữa các hiện vậttương tự được tìm thấy cùng địa điểm. Điều khiến các nhànghiên cứu, nhà sưu tập quan tâm và ca ngợi “độc đáo nhất,hồn quê Việt nhất” chính là hình vẽ những chú thiên nga củachiếc bình.Trên nền sứ trắng, các nét vẽ màu lam biểu tả những chúthiên nga ở nhiều hình dáng khác nhau. Tiêu biểu như một tưthế sống động của một chú thiên nga: đuôi hướng lên trên,phần đầu và cổ tạo nên một góc vuông hướng về phía trước,tạo nên một thần thái chăm chú quan sát. Những viền cánh cósự mềm mại, tạo cảm giác uyển chuyển. Nét vẽ với sựchuyển màu đậm nhạt trên khu vực phần cánh, thân của thiênnga rất tinh tế. Cách vẽ phóng khoáng đầy sức sống, tạo nênhình ảnh một chú thiên nga chân thực, không hề gò bó. Trongbố cục chung, tạo hình của chú thiên nga tạo nên sự độc đáocủa hiện vật. Bất cứ người chiêm ngưỡng nào cũng có thểthấy sự khác biệt trong tạo hình của những chú thiên nga.Tạo hình không giống như những hình ảnh, hình dung mặcđịnh về thiên nga trước đó của chúng ta: hầu hết là hình ảnhvề các giống thiên nga châu Âu, kích thước lớn, phần cổdài…Chú thiên nga trên hiện vật gợi sự gần gũi và quenthuộc hơn. Có thể nói, thiên nga này thuộc một dòng khác, làthiên nga truyền thống, đặc trưng của Việt Nam. Các hoavăn, phong cảnh sơn thủy, mây trời cây cối… trên hiện vậtgóp phần làm nổi bật sự thuần Việt của những chú thiên nga.Các chi tiết được đánh giá là lạ mắt, cách thể hiện khoángđạt. Các nhà nghiên cứu cho rằng, cách diễn tả hoa văn, bốcục hoàn toàn không giống với phong cách Trung hoa. Điềunày đã tôn lên nét riêng của chiếc bình trong dòng gốm hoalam Việt Nam. Mặc dù được xác định là một bảo vật manghồn Việt nhưng, nơi sáng tạo ra hiện vật lại gây nhiều tranhcãi trong giới nghiên cứu. Có hai luồng ý kiến khác nhau vềxuất xứ của “Bình gốm hoa lam vẽ thiên nga”: thuộc gốmChu Đậu và thuộc lò quan Hoàng thành Thăng Long. Tuyrằng, chưa có sự xác định chính xác nơi thực sự làm nêntuyệt tác này, nhưng, tinh hoa của nghề gốm Việt Nam thểhiện qua hiện vật là điều hoàn toàn khẳng định.Khi được tìm thấy trên con tàu đắm ở Cù Lao Chàm, “Bìnhgốm hoa lam vẽ thiên nga” nằm trong số những hiện vật độcbản. Mặc dù nghề gốm Việt Nam có rất nhiều các tuyệt tác,nhưng, so với nhưng hiện vật được ta lưu giữ và biết tớithuộc các bộ sưu tập trong nước, đây thực sự là Bảo vật quốcgia. Giá trị của hiện vật không chỉ xứng đáng với danh hiệutrên về mặt thời gian, và kỹ nghệ làm gốm. Điểm đặc biệt vớinhững nét vẽ thiên nga mang đậm hồn Việt chính là điểmkhẳng định giá trị của chiếc bình. Hiện nay,“Bình gốm hoalam vẽ thiên nga” đang nằm trong Bộ sưu tập Bảo vật quốcgia được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia và nhận đượcsự quan tâm từ nhiều nhà sưu tập và nghiên cứu.