Thiết lập cơ sở dữ liệu chất lượng nước cho một số lưu vực sông miền Trung với sự trợ giúp của GIS

Bài viết "Thiết lập cơ sở dữ liệu chất lượng nước cho một số lưu vực sông miền Trung với sự trợ giúp của GIS" trình bày về mục đích cơ sở thiết lập cơ sở dữ liệu, GIS trợ giúp thành lập cơ sở dữ liệu, phân tích tra cứu các thông số chất lượng nước. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm bắt chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết lập cơ sở dữ liệu chất lượng nước cho một số lưu vực sông miền Trung với sự trợ giúp của GISthiÕt lËp c¬ së d÷ liÖu chÊt lîng níc cho mét sè lu vùc s«ng miÒn trung víi sù trî gióp cña GIS TS. Ph¹m Hïng - Khoa Kinh tÕ Thuû lîi Ths. Ng« Lª Long - Khoa Thuû v¨n - M«i Trêng PGS.TS Lª §×nh Thµnh- Khoa Thuû v¨n-M«i Trêng1. Môc ®Ých, c¬ së thiÕt lËp c¬ së d÷ liÖu. C¬ së d÷ liÖu chÊt lîng níc ®îc x©y dùng nh»m gióp cho viÖc lu gÜ÷ c¸clo¹i th«ng tin vµ c¸c sè liÖu ®iÒu tra ®o ®¹c vÒ chÊt lîng níc cña c¸c lu vùc s«ngmiÒn Trung trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn còng nh sau nµy ®îc thuËn tiÖn, thèng nhÊt ,phôc vô tèt cho c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ m«i trêng cña ®Þa ph¬ng. HiÖn nay, trong thùc tÕ ®· cã rÊt nhiÒu phÇn mÒm kh¸c nhau cã thÓ sö dông ®ÓthiÕt lËp c¸c c¬ së d÷ liÖu ®Ó lu tr÷ c¸c sè liÖu c¬ b¶n vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn còngnh kinh tÕ x· héi. Tuú theo tõng môc ®Ých vµ yªu cÇu lu tr÷ sè liÖu cña mçi lÜnh vùcmµ cã thÓ lùa chän c¸c phÇn mÒm thÝch hîp, ®¸p øng yªu cÇu vµ tiÖn lîi. §Ó cã c¬ së d÷ liÖu sau khi x©y dùng cã thÓ sö dông mét c¸ch l©u dµi vµ thuËntiÖn cho lu tr÷ th«ng tin vµ sè liÖu cho kiÔm so¸t, qu¶n lý « nhiÔm níc trªn c¸c luvùc, t¸c gi¶ ®· chän phÇn lu tr÷ d÷ liÖu theo phÇn mÒm Visual Basic kÕt hîp víi phÇnmÒm vÒ hÖ thèng th«ng tin ®Þa lý (GIS) ®Ó x©y dùng c¬ së d÷ liÖu chÊt lîng níc choc¸c lu vùc s«ng Thu Bån, Trµ Khóc, C¸i Nha Trang, C¸i Phan Rang. §©y lµ mét phÇnmÒm sö dông thuËn tiªn vµ cã tÝnh n¨ng hiÖn ®¹i, hy väng r»ng nã sÏ ®îc sö dôngnhiÒu ë ViÖt nam. Ngoµi ra khi c¸c khu c«ng nghiÖp míi, khu d©n c ®« thi míi ra ®êi trªn lu vùcs«ng, phÇn mÒm nµy cã kh¶ n¨ng hç trî cho viÖc cËp nhËt thªm bít sè liÖu, ®ång thêiphôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lü gi¸m s¸t sau nµy. H¬n n÷a phÇn mÒm nµy rÊt “mÒm dÎo” nªn cã kh¶ n¨ng øng dông tèt cho c¸cdù ¸n kh¸c nÕu c¸c dù ¸n ®ã tu©n thñ theo c¸c bíc vµo sè liÖu.2. GIS - trî gióp thµnh lËp c¬ së d÷ liÖu Chóng ta ®Òu biÕt râ vÒ c¸c ®Æc tÝnh vµ chøc n¨ng cña GIS. Sau ®©y sÏ ®Ò cËp®Õn viÖc øng dông GIS vµo x©y dùng c¬ së d÷ liÖu chÊt lîng níc cho c¸c lu vùcs«ng miÒn Trung. Víi sù trî gióp cña GIS ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng truy nhËp d÷ liÖu, t¹ovµ biÕn ®æi c¸c b¶n ®å, mét c¬ së d÷ liÖu ®Çu vµo sÏ ®îc miªu t¶ chÝnh x¸c h¬n. Th«ng thêng c¸c d¹ng lu tr÷ sè liÖu cña mét lu vùc phÇn lín ®îc ph©n ratõng lÜnh vùc sö dông riªng biÖt. V× thÕ chi phÝ cho viÖc t×m tßi, liªn kÕt c¸c sè liÖu sÏtèn rÊt nhiÒu thêi gian. GIS ®a ra c¸c kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm ®îc sù l·ng phÝ ®ã vµ môctiªu cña ngêi sö dông ®îc râ rµng h¬n. HÖ thèng th«ng tin cho phÐp t¹o nªn nguån d÷ liÖu míi. HÖ th«ng tin nµy ®îccung cÊp bëi kü thuËt viÔn th¸m. §ã lµ c¸c th«ng tin vÒ ®Þa h×nh, s¬ ®å m¹ng líi s«ng,t×nh h×nh sö dông ®Êt, t×nh h×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n«ng nghiÖp, vµ c¸c yÕu tè khÝtîng thuû v¨n nh ®é Èm, ma, giã .... Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y chÊt lîng c¸c th«ng tin nµy ngµy cµng ®îc c¶ithiÖn theo chiÒu híng tèt h¬n. Do vËy, viÖc sö dông c¸c th«ng tin nµy cho phÐp øngdông c¸c m« h×nh to¸n vµo m« pháng vµ tÝnh to¸n xãi mßn ngµy cµng ®îc chÝnh x¸ch¬n. C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å ®îc sè ho¸ b»ng c¸c dông cô nh c¸c m¸y scanner, sau®ã víi sù trî gióp cña GIS sÏ ®îc ph©n tÝch xö lý vµ ®îc chÝnh x¸c ho¸ c¸c ®¹i lîng®Çu vµo cho c¬ së d÷ liÖu. C¸c sè liÖu ®Çu ra còng ®îc m« t¶ chi tiÕt. Cô thÓ cã thÓxem s¬ ®å khèi sau. §Çu vµo - Th«ng tin chung cña dù ¸n ( Môc ®Ých, nhiÖm vô, n«i dung vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu) - §iÒu kiÖn tù nhiªn cña khu vùc dù ¸n - C¸c nguån « nhiÔm cña dù ¸n - HÖ thèng tíi tiªu - B¶n ®å cña khu vùc dù ¸n ( ®Þa h×nh, d©n c, khu c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, giao th«ng, hÖ thèng tãi tiªu) - VÞ trÝ c¸c ®iÓm lÊy mÉu - Ph¬ng ph¸p ®o ®¹c vµ ph©n tÝch - B¶ng sè liÖu ®o ®¹c c¸c chØ tiªu chÊt lîng níc C¬ së d÷ liÖu chÊt lîng níc §îc x©y dùng b»ng ng«n ng÷ lËp tr×nh Visual Basic, Access kÕt nèi víi phÇn mÒm hÖ thèng th«ng tin ®Þa lý Arcview - 3.2 §Çu ra - C¸c s¶n phÈm th«ng tin vÒ dù ¸n ®îc lu tr÷ díi d¹ng b¶ng biÓu ®îc truy cËp vµ xem nhanh. - Ph©n tÝch cô thÓ nguån g©y « nhiÔm, truy cËp vµ lÊy th«ng tin nhanh phôc vô cho viÖc viÕt b¸o c¸o. - C¸c s¶n phÈm b¶n ®å ®îc sè ho¸ díi cÊu tróc vect¬ thuËn tiÖn cho truy xuÊt sö dông vµo c¸c môc ®Ých kh¸c nhau. - C¸c s¶n phÈm vÒ ¶nh cã g¾n liÒn víi c¸c ®iÓm ®o - Lu tr÷ sè liÖu phôc vô cho môc ®Ých tra cøu - Thªm bít c¸c sè liÖu - B¶ng lu tr÷ sè liÖu phôc vô cho viÖc gi¸m s¸t sau nµy H×nh 1. S¬ ®å khèi c¬ së d÷ liÖu chÊt lîng níc cña khu vùc dù ¸n3. Ph©n tÝch tra cøu c¸c th«ng sè chÊt lîng níc. C¬ së d÷ liÖu ngoµi lu tr÷ c¸c th«ng tin, sè liÖu vÒ c¸c th«ng sè chÊt lîngníc cßn cã mét phÇn trî gióp cho truy nhËp th«ng tin vµ sè liÖu vÒ c¸c th«ng sè chÊtlîng níc, cô thÓ lµ :a. Truy nhËp c¸c th«ng sè chÊt lîng níc dùa vµo vÞ trÝ lÊy mÉu. Trªn c¬ së c¸c yªu cÇu cña dù ¸n vµ môc ®Ých cña viÖc ®o ®¹c ®¸nh gi¸ chÊtlîng níc, c¸c thèng sè chÊt lîng níc ®îc chia ra c¸c nhãm chÝnh : - C¸c th«ng sè vËt lý ho¸ häc. - C¸c th«ng sè kim lo¹i nÆng. - C¸c th«ng sè vi sinh. - C¸c th«ng sè vÒ thuèc b¶o vÖ thùc vËt. KÕt hîp víi ®Æc ®iÓm nguån níc vµ nguån g©y « nhiÔm trªn ®Þa bµn c¸c luvùc (theo kÕt qu¶ ®iÒu tra tæng hîp vÒ « nhiÔm), c¸c vÞ trÝ lÊy mÉu ph©n tÝch chÊt lîngníc ®îc chia ra : - Trªn c¸c hÖ thèng s«ng. - Trªn c¸c trôc s«ng, kªnh tiªu. - C¸c hå, ao vµ ®Çm, n¬i nhËn níc th¶i c«ng nghiÖp ...