Thiết lập thông tin kế toán quản trị phục vụ ra quyết định trong doanh nghiệp thương mại tại thành phố Hồ Chí Minh

Bài viết đề xuất 1 số giải pháp hỗ trợ như doanh nghiệp cần phân loại và theo dõi chi phí theo cách ứng xử chi phí; Chuẩn bị nguồn lực để thực hiện công việc kế toán quản trị, đồng thời phải tổ chức được công tác thông tin truyền thông giữa các bộ phận trong đơn vị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết lập thông tin kế toán quản trị phục vụ ra quyết định trong doanh nghiệp thương mại tại thành phố Hồ Chí Minh THIẾT LẬP THÔNG TIN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ PHỤC VỤ RA QUYẾT ĐỊNH TRONG DOANH NGHIỆP THƢƠNG MẠI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Dƣơng Thị Thủy Tiên, Nguyễn Khiết Nhƣ, Nguyễn Thị Ngân, Nguyễn Chung Huyền, Ngô Thúy Liễu Khoa Kế Toán – Tài Chính – Ngân hàng, trường Đại học Công nghệ TP.Hồ Chí Minh TÓM TẮT Trong thực tiễn và lý luận về kế toán quản trị (KTQT) đã được thực hiện ở các nước có nền kinh tế phát triển đã nhiều năm nay góp phần nâng cao đáng kể hiệu quả quản trị trong doanh nghiệp (DN). Tuy nhiên, hiện nay ở Việt Nam, KTQT là nội dung khá mới mẽ và thực tế chưa được quan tâm nhiều đứng trên cả hai giác độ nghiên cứu và ứng dụng. Do vậy, việc vận dụng KTQT là vấn đề quan trọng và cần thiết đối với các DN ở Việt Nam hiện nay. Việc thiết lập thông tin kế toán (TTKT) hỗ trợ cho việc ra quyết định của nhà quản trị cần cân nhắc các yếu tố về tính phù hợp không chỉ với mô hình DN, với nhu cầu thông tin thực tế mà còn phải xem xét trong mối quan hệ giữa chi phí với lợi ích. Tác giả đã đề xuất 1 số giải pháp hỗ trợ như doanh nghiệp cần phân loại và theo dõi chi phí theo cách ứng xử chi phí; chuẩn bị nguồn lực để thực hiện công việc KTQT, đồng thời phải tổ chức được công tác thông tin truyền thông giữa các bộ phận trong đơn vị. Từ khóa: Thông tin kế toán, quản trị, quyết định, doanh nghiệp thương mại. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Thành phố Hồ Chí Minh là một trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, số lượng DN nói chung và doanh nghiệp thương mại (DNTM) nói riêng là nhiều nhất so với các thành phố và vùng miền khác của Việt Nam. DNTM làm nhiệm vụ phát triển các nhu cầu sử dụng về hàng hóa và dịch vụ trên thị trường từ đó đưa ra các phương án đáp ứng yêu cầu đó. Là cầu nối trung gian giữa DN sản xuất và thị trường tiêu dùng. DNTM có trách nhiệm quan trọng với nền kinh tế quốc dân. Bởi liên quan trực tiếp với các mối quan hệ lớn trong xã hội giữa cung và cầu và cả các loại chi phí sản xuất. Vừa là cầu nối trung gian giữa người sản xuất và tiêu dùng. Điều chỉnh tỷ lệ cân đối trong sự phát triển của các nghành nghề kinh tế và đời sống hàng ngày. DNTM có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sản xuất, mở rộng lưu thông tạo điều kiện không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh của các DN, tích cực góp phần tăng tích lũy xã hội nhằm thực hiện thắng lợi công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập mau chóng vào nền kinh tế thế giới. Từ thực tế trên, nhóm tác giả đã chọn và nghiên cứu đề tài “Thiết lập thông tin kế toán quản trị phục vụ ra quyết định trong doanh nghiệp thương mại tại thành phố Hồ Chí Minh” nhằm mục đích đề xuất các giải pháp nhằm thiết lập TTKT để cung cấp thông tin thích hợp giúp nhà quản trị đưa ra quyết định đúng đắn và hiệu quả liên quan đến nhiều chức năng quản trị trong DN. 395 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT 2.1 Các lý thuyết Ra quyết định là một quá trình ý thức để lựa chọn một hay nhiều khả năng nhằm đạt được một số kết quả mong muốn. Nhà quản trị luôn luôn ra quyết định, và ra quyết định là một trong những kỹ năng chủ yếu của nhà quản trị. Tối đa hóa khả năng ra quyết định của bạn nếu bạn muốn trở thành một nhà quản trị thực sự có hiệu quả. Theo tiến sĩ Collier Ph.D. (Warwick), quá trình ra quyết định trong quản lý thường được tiến hành theo 6 bước sau: 1. Bước 1: Xác định rõ vấn đề cần giải quyết; 2. Bước 2: Liệt kê tất cả các phương án có thể có; 3. Bước 3: Nhận ra các tình huống hay các trạng thái; 4. Bước 4: Ước lượng tất cả các lợi ích và chi phí cho mỗi phương án ứng với mỗi tình huống hay mỗi trang thái. 5. Bước 5: Lựa chọn một mô hình toán học trong phương pháp định lượng để tìm lời giải tối ưu. 6. Bước 6: Áp dụng mô hình để tìm lời giải và dựa vào đó để ra quyết định. Khi nói đến TTKT cho việc ra quyết định của nhà quản trị trong DN nói chung, cũng có thể hiểu đó là thông tin KTQT, là mục đích và cũng là kết quả cuối cùng của KTQT. Trong khi đó, nội dung của KTQT hướng đến nghiên cứu những nhân tố tác động đến quy trình tạo giá trị trong hoạt động kinh doanh của DN. Vì vậy, nội dung thông tin kế toán hỗ trợ cho việc ra quyết định của các nhà quản trị trong DN phải chứa đựng các thông tin kinh tế, tài chính liên quan đến quy trình tạo giá trị trong hoạt động của doanh nghiệp. Khái quát về tổ chức KTQT trong DNTM Việt Nam: DNTM nói riêng và các loại hình DN khác nói chung, trong giai đoạn trước năm 1986, do nền kinh tế hoạt động theo cơ chế kế hoạch hóa tập trung, nên hệ thống kế toán được xây dựng và phát triển dựa trên cơ sở thích ứng với cơ chế kế hoạch hóa tập trung. Do đó, với quan điểm KTQT là một sản phẩm, một yêu cầu của nền kinh tế thị trường thì trong giai đoạn này KTQT chưa xuất hiện tại các DN Việt Nam. Tuy nhiên, trong thực tế công tác kế toán của các DN tại thời điểm đó cũng có xuất hiện những hoạt động, nghiệp vụ mang dáng dấp của KTQT như kế toán giá thành, kế toán chi phí, … KTQT thật sự được quan tâm ở Việt Nam trong giai đoạn từ năm 1996 đến nay, giai đoạn mà nền kinh tế nước ta đã thực sự từ bỏ chế độ kế hoạch hóa tập trung chuyển sang hoạt động theo cơ chế thị trường. Nội dung chủ yếu của KTQT tại các DNTM hiện nay chủ yếu là KTQT chi phí; KTQT nhập hàng hóa; KTQT tiêu thụ, KTQT công nợ, KTQT kết quả hoạt động KD và tất cả hầu như dựa trên số liệu của các chứng từ gốc và các số liệu chi tiết của KTTC. 2.2. Tổng quan các nghiên cứu trong và ngoài nƣớc 2.2.1 Các nghiên cứu ở nước ngoài Tác giả Collier và cộng sự (2012) với đề tài nghiên cứu nổi bậc “Accounting for Managers interpreting accounting for decision making” đã nghiên cứu khá sâu về vai trò của thông tin KTQT trong việc ra QĐ hiệu quả cho nhà quản trị và được áp dụng khá rộng rãi trong nhiều công t ...