Thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay ở người cao tuổi

Bệnh thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay ở người cao tuổi (NCT) tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng gây cản trở nhiều trong sinh hoạt và cuộc sống hàng ngày. Càng lơn tuổi, bệnh thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay càng dễ phát triển. Thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay là một bệnh khớp gặp ở cả nam lẫn nữ nhưng nữ giới chiếm tỉ lệ cao hơn. Nguyên nhân Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay, trong đó tuổi tác và giới tính cần quan tâm nhất. Bệnh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay ở người cao tuổi Thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay ở người cao tuổiBệnh thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay ở người cao tuổi (NCT) tuykhông nguy hiểm đến tính mạng, nhưng gây cản trở nhiều trongsinh hoạt và cuộc sống hàng ngày.Càng lơn tuổi, bệnh thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay càng dễ pháttriển. Thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay là một bệnh khớp gặp ở cảnam lẫn nữ nhưng nữ giới chiếm tỉ lệ cao hơn.Nguyên nhânCó nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay,trong đó tuổi tác và giới tính cần quan tâm nhất. Bệnh thường xảyra ở người trưởng thành, đặc biệt là NCT, trong đó nữ giới chiếm tỉlệ 2/3 các trường hợp thoái hóa khớp bàn tay, cổ tay.Tuổi đời càng càng cao, bệnh thoái hóa khớp nói chung và khớpbàn tay, ngón tay nói riêng càng gia tăng do hiện tượng lão hóa cácchức năng của cơ thể đặc biệt đối với nữ giới do suy giảm lượnghoóc-môn sinh dục. Sự thoái hóa khớp là do lượng máu đến nuôidưỡng vùng khớp nói chung và khớp bàn tay, ngón tay nói riênggiảm sút một cách đáng kể và từ từ làm cho tổ chức sụn khớp thiếuchất dinh dưỡng. Trong khi sự thiếu hụt ngày càng gia tăng, sưcchịu đựng của sụn khớp càng ngày càng giảm bởi các tác độnghàng ngày, liên tục lên khớp. Những người phải làm việc nhiều vớibàn tay của mình như phụ nữ làm công việc nội trợ (giặt giũ, laođộng tay chân…), béo phì, gia tăng trọng lượng… càng dễ mắcbệnh thoái hóa khớp nói chung và khớp bàn tay, ngón tay nóiriêng. Sự thoái hóa khớp cũng hay gặp ở bàn tay, ngón tay nàovận động nhiều hơn. Người thuận tay phải thì khớp bàn tay phải vakhớp các ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa cũng sẽ dễ bị thoái hóa hơncác khớp bàn tay trái không thuận và khi bị thoái hóa thì các khớpbàn tay phải cũng có biểu hiện nặng hơn, thoái hóa, biến dạngkhớp nhiều hơn. Trong các trường hợp viêm đa khớp dạng thấp,hiện tượng thoái hóa khớp cổ tay, bàn tay, ngón tay cũng chiếm tỉlệ cao hơn các khớp khác.Ngoài ra, cũng nên đề cập đến hiện tượng thoái hóa khớp do sựthiếu hụt canxi. Tỉ lệ người thiếu hụt canxi chiếm đa số là ngườilớn, trong đó đáng chú ý nhất là phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ ở tuổitiền mãn kinh và mãn kinh.Thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay cũng có thể gặp sau chấnthương, gãy xương, viêm khớp dạng thấp, bệnh gút hoặc một sốbệnh rối loạn chuyển hóa như bệnh đái tháo đường. Đối với NCTcòn có một nguyên nhân nữa là ít vận động cơ thể hoặc lười vậnđộng.Triệu chứngThường bệnh được biểu hiện sau khi nghỉ ngơi một thời gian dàinhư sau ngủ dậy hoặc sau khi ngủ buổi trưa. Có một số triệu chứngcần quan tâm là đau, cứng khớp.Đau xảy ra khi vận động, gọi là đau kiểu cơ học và giảm đau khicác khớp được nghỉ ngơi (không cử động, không vận động). Đauchỉ biểu hiện ở mức nhẹ hoặc trung bình, thời gian kéo dài khoảngtừ 15 - 30 phút, có khi lâu hơn, tùy thuộc vào mức độ nặng, nhẹcủa tổn thương khớp. Các khớp bị đau đôi khi còn bị sưng nhẹ.Biểu hiện cứng khớp thường rõ ràng hơn nhiều. Cứng khớp xuấthiện lúc mới ngủ dậy buổi sáng sớm hoặc sau giấc ngủ buổi trưa,biểu hiện như khó cứ động hoặc cử động không mềm mại, uyểnchuyển và dần dần bàn tay sẽ khó thực hiên các thao tác trong sinhhoạt hàng ngày như cầm nắm đồ vật không chắc (có khi cầmkhông chắc bị rơi đồ vật)… Các cơ ở bàn tay, ngón tay cũng sẽ bịteo nhỏ dần và các khớp bàn tay, ngón tay bị biến dạng.Để chẩn đoán bệnh thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay thì ngoài cáctriệu chứng lâm sàng còn có thể chụp X-quang khớp cổ tay, bàntay, ngón tay. Kỹ thuật chụp X-quang tuy đơn giản nhưng giúp chobác sĩ khám bệnh chẩn đoán bệnh chính xác hơn. Trên các phimchụp bàn tay, ngón tay bị thoái hóa khớp có thể thấy hiện tượngmọc gai xương, hẹp các khe khớp, mất vôi, hình dải, khuyếtxương, xói mòn hoặc khuyết xương hoặc biến dạng khớp…Nếu có điều kiện cũng nên tiến hành một số xét nghiệm như máulắng, CRP (C - Reactive Protein), xác định yếu tố dạng thấp RF(Rheumatoid Factor)… Những trường hợp nghi ngờ bị thoái hóakhớp nên được khám bệnh sớm để xác định và điều trị kịp thời,tránh để xảy ra các biến chứng về xương khớp. Vì vậy, sau khiđược chẩn đoán là thoái hóa khớp bàn tay, ngón tay nên tuân thủcác chỉ định điều trị của bác sĩ khám bệnh, nhất là các bác sĩchuyên khoa xương khớp.Phòng bệnh như thế nào?Những đối tượng có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp bàn tay, cổ tay(phụ nữ làm việc chân tay nhiều, những người nội trợ…) tránh laođộng nặng, nhọc. Khi làm việc với đôi tay của mình, nên có thờigian nhất định để bàn tay được nghỉ ngơi không làm việc liên tụcnhiều giờ liền. Trong cuộc sống hàng ngày hoặc trong lao độngnếu có máy móc thay thế cho bàn tay, nên tận dụng (ví dụ máy rửabát đĩa, cối xay thịt…).Sau mỗi buổi sáng ngủ dậy nên tập nhẹ nhàng các khớp cổ tay,bàn tay và ngón tay. Nếu có điều kiện nên ngâm bàn tay vào nướcmuối sinh lý, ấm, mỗi ngày khoảng 2 lần (sáng và tối trước khi đingủ), mỗi lần khoảng 10 phút. Tránh hiện tượng tăng cân, ăn uốnghợp lý, năng vậ ...